Kütüphanecilik

İskenderiye Kütüphanesi ilk kütüphanelerden biridir.

Kütüphanecilik (bilgi ve belge yönetimi) yönetim, bilgi teknolojisi, eğitim ve diğer alanların uygulamalarını, bakış açılarını ve araçlarını kütüphanelere uygulayan, bilgi kaynaklarının toplanması, düzenlenmesi, korunması ve yayılması ve bilginin siyasi ekonomisi üstüne çalışan disiplinler arası veya çok disiplinli bir alandır. Bavyeralı bir kütüphaneci olan Martin Schrettinger'in (1808-1828) Versuch eines vollständigen Lehrbuchs der Bibliothek-Wissenschaft oder Anleitung zur vollkommenen Geschäftsführung eines Bibliothekars (Kütüphane Bilimi Üstüne Kapsamlı bir Kitap Çalışması veya bir Kütüphanecinin Çalışmalarının Kapsamlı Tanıtımı) adlı çalışmasında bu alanın adını ilk defa kullanılmıştır.[1] Schrettinger, Bavyera kütüphanesinde bilgiyi doğa odaklı elementlere göre sınıflandırmak yerine kitapları alfabetik sıraya göre düzenledi.[2]

Tarihsel olarak, kütüphane bilimi arşiv bilimini de kapsamıştır. Kütüphanecilik kapsamında bilgi kaynaklarının seçilen kullanıcı gruplarının ihtiyaçlarına hizmet edecek şekilde düzenlenmesi, insanların sınıflandırma sistemleri ve teknolojiyle nasıl etkileşimde bulunduğu, bilgilerin nasıl elde edildiği, değerlendirildiği ve kütüphaneler dışındaki kişiler tarafından ve kültürler arası olarak nasıl kullanıldığı, insanların nasıl eğitildiği, kütüphane hizmeti ve organizasyonuna rehberlik eden etik, kütüphanelerin ve bilgi kaynaklarının yasal statüsü ve dokümantasyon, belge yönetiminde kullanılan uygulamalı bilgisayar teknolojisi üstüne çalışılır.

Tarihçe

17. yüzyıl

Advis pour dresser une bibliothèque (1627) kitabının yazarı Gabriel Naudé

Kütüphane işlemleriyle ilgili en eski metin olan Kütüphane Kurma Üstüne Öneri 1627'de Fransız kütüphaneci ve bilim adamı Gabriel Naudé tarafından yayınlandı. Naudé üretken bir yazardı ve siyaset, din, tarih ve doğaüstü gibi birçok konuda eserler üretti. Kardinal Jules Mazarin'in kütüphanesini kurarken ve işletirken kitabında yazdığı fikirleri uygulama fırsatı buldu. Aynı yüzyıl içinde Osmanlı İmparatorluğu'ndaki ilk kütüphane olan Köprülü Kütüphanesi, Köprülü Fazıl Ahmet Paşa tarafından 1678 yılında kurdurulmuştur.[3]

20. yüzyıl

1924 yılında Türkiye'ye eğitim alanında danışmanlık vermesi için çağrılan John Dewey hazırladığı raporda kütüphanecilerin eğitilmesi için kurslar açılmasını tavsiye etti. Bunun üstüne ilk kütüphanecilik kursu 15 Eylül 1925'te açıldı.[4] Var olan ve yeni kurulacak kütüphanelere nitelikli personel yetiştirebilmek için 1942 yılından itibaren Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesinde Kütüphanecilik Kursları verilmeye başlandı. Hem verilen kursların içeriğini geliştirmek hem de Türkiye'deki kütüphaneciliği ilerletmek amacıyla yurt dışından çeşitli uzmanlar davet edildi. Lawrence S. Thompson'dan kütüphanelerin yaygınlaştırılması, kütüphane kurulması ve kütüphanecilik hizmetleri konularında, Henri F. Raux ve Lucia Moholy'den de bibliografya konusunda danışmanlık alındı. Ankara Üniversitesinde verilen kurslar temel olarak yüksek eğitim kurumlarının ihtiyaçlarını karşılıyordu.[5] Lawrence Thompson hazırladığı raporda kütüphanecilik eğitiminin kurslardan çıkarılarak İstanbul ve Ankara'daki üniversitelerin en az birinde kütüphanecilik üstüne bir okul kurulmasını tavsiye etmiştir.[4] 1954 yılında Ankara Üniversitesinde kütüphaneciliğin ülke genelindeki yaygınlığını artırmak amacıyla Adnan Ötüken ve Amerikan Ford Vakfı'nın katkılarıyla Kütüphanecilik Enstitüsü kuruldu.[4][5][6] Kütüphanecilik eğitimi verilen bu enstitünün adı 1960 yılında Kütüphanecilik Bölümü olarak değiştirildi. Başlangıçta sadece kütüphaneci yetiştirmenin amaçlandığı bölüm yıllar içinde gelişip 1970'li yıllardan itibaren bilgi bilimi ile ilgili dersler de vermeye başlamıştır. 1990'lı yıllardan sonra kütüphanecilik kavramında yaşanan değişimler göz önünde bulundurularak bölümün adı 2002 yılında Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü olarak değiştirildi.[6]

Ayrıca bakınız

Kaynakça

  1. ^ "Deutsche Biographie – Schrettinger, Martin". www.deutsche-biographie.de (Almanca). 25 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Mart 2016. 
  2. ^ M. Buckland (12 Haziran 2005). "Information schools: a monk, library science, and the information age" (PDF) (İngilizce). 12 Ekim 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  3. ^ "Türkiye'de Kütüphanecilik". Türkçe Bilgi. 4 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  4. ^ a b c Karakaş, Sekine (1999). "Türkiye'de İlk Kütüphanecilik Bölümü'nün Kuruluşu ve Emily Dean". Türk Kütüphaneciliği. 13 (4): 376-396. 18 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  5. ^ a b Anameriç, Hakan; Rukancı, Fatih (Mart 2017). "Belgelerle Türk Kütüphanecilik Tarihi (1938-1960): Retrospektif Bir Değerlendirme (I)". Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 21 (1): 49-70. 26 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 
  6. ^ a b "Genel Bilgiler". Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümü. 27 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2020. 

Read other articles:

Amsal 24

Amsal 24Kitab Amsal lengkap pada Kodeks Leningrad, dibuat tahun 1008.KitabKitab AmsalKategoriKetuvimBagian Alkitab KristenPerjanjian LamaUrutan dalamKitab Kristen20← pasal 23 pasal 25 → Amsal 24 (disingkat Ams 24) adalah bagian dari Kitab Amsal dalam Alkitab Ibrani dan Perjanjian Lama di Alkitab Kristen.[1][2] Teks Naskah sumber utama: Masoretik, Septuaginta dan Naskah Laut Mati. Pasal ini terdiri dari 34 ayat. Berisi amsal-amsal raja Salomo bin Daud.[3] St...

 

نهر سارت

نهر سارت     المنطقة البلد فرنسا  الخصائص الطول 313.9 كيلومتر[1]،  و313 كيلومتر  المصب مين[1]  مساحة الحوض 22185 كيلومتر مربع[1]  تعديل مصدري - تعديل   47°29′35″N 0°32′34″W / 47.49306°N 0.54278°W / 47.49306; -0.54278 (Maine-Sarthe) نهر سارت. نهر السارت في لو مان. نه�...

 

Ferdinand II dari Dua Sisilia

Ferdinand IIRaja Dua SisiliaBerkuasa8 November 1830 – 22 Mei 1859PendahuluFranz IPenerusFranz IIInformasi pribadiKelahiran(1810-01-12)12 Januari 1810Palermo, SisiliaKematian22 Mei 1859(1859-05-22) (umur 49)Istana Caserta, Dua SisiliaPemakamanBasilika Santa Chiara, NaplesWangsaBourbons dari Dua SisiliaNama lengkapFerdinando CarloAyahFranz I dari Dua SisiliaIbuMaria Isabella dari SpanyolPasanganMaria Cristina dari SavoyMaria Theresa dari AustriaAnakFranz II Pangeran Louis, Count of Trani...

1979 FINA Men's Water Polo World Cup

Sports season1979 FINA Men's Water Polo World CupLeagueFINA Water Polo World CupSportWater poloSuper Final FINA Water Polo World Cup seasons1981 → The 1979 FINA Men's Water Polo World Cup was the first edition of the event, organised by the world's governing body in aquatics, the International Swimming Federation (FINA). The event took place in Rijeka and in the Tašmajdan Swimming Pool in Belgrade, Yugoslavia.[1] Participating teams were the eight best teams from the last Worl...

 

Универсальная электронная карта

В этой статье речь идет о пластиковой карте. О платёжной системе смотрите статью ПРО100. Об ФУО ОАО «Универсальная электронная карта» см. ниже. Универсальная электронная карта Введён 1 января 2013 Выдаётся в Многофукциональный центр Признаётся в  Россия Тип документа Э...

 

Jacob Two-Two (TV series)

Canadian 2003 children's animated TV series Jacob Two-TwoTitle frame for Jacob Two-TwoAlso known asJacob Jacob (VRAK.TV broadcasts)GenreComedyBased onJacob Two-Twoby Mordecai RichlerDirected by Lan Lamon Helen Lebeau Eric Flaherty Shawn Seles (assistant) Gary Hurst (2nd assistant) Kelvin Smith (art) Voices of Billy Rosemberg Marc McMulkin Kaitlin Howell Jeff Berg Rob Tinkler Jocelyn Barth Harvey Atkin Janet-Laine Green Julie Lemieux Kristopher Clark Dwayne Hill Fiona Reid Howard Jerome Bret T...

周處除三害 (電影)

周處除三害The Pig, The Snake and The Pigeon正式版海報基本资料导演黃精甫监制李烈黃江豐動作指導洪昰顥编剧黃精甫主演阮經天袁富華陳以文王淨李李仁謝瓊煖配乐盧律銘林孝親林思妤保卜摄影王金城剪辑黃精甫林雍益制片商一種態度電影股份有限公司片长134分鐘产地 臺灣语言國語粵語台語上映及发行上映日期 2023年10月6日 (2023-10-06)（台灣） 2023年11月2日 (2023-11-02)（香�...

 

العزازمة (قبيلة)

30°15′20.12″N 34°45′58.95″E / 30.2555889°N 34.7663750°E / 30.2555889; 34.7663750 الشيخ عودة بن جخيدم شيخ عشيرة المحمديين العزازمة العزازمة هي قبيلة بدوية تنتشر في الأرضي الممتدة من مدينة بئر السبع حتى وادي عربة شرقاً وصحراء سيناء غرباً، وخلال القرن 19 حارب العزازمة كحلفاء لقبيلة الترابين ...

 

L. Brent Bozell III

American conservative writer and activist (born 1955) Brent BozellBozell in 2011BornLeo Brent Bozell III (1955-07-14) July 14, 1955 (age 68)Washington, D.C., U.S.EducationUniversity of Dallas (BA)OccupationsWriteractivistEmployer(s)Media Research Center, Parents Television CouncilSpouseNorma PetruccioneChildren5ParentsL. Brent Bozell Jr. (father)Patricia Buckley Bozell (mother)Relatives William F. Buckley Jr. (uncle) James L. Buckley (uncle) Priscilla Buckley (aunt) Reid Buckley (uncle) ...

Yellow Grass

Town in Saskatchewan, CanadaYellow GrassTownLutheran Church in Yellow GrassYellow GrassCoordinates: 49°26′N 104°09′W / 49.44°N 104.15°W / 49.44; -104.15CountryCanadaProvinceSaskatchewanIncorporated (Village)1903Incorporated (Town)1906Government • MayorDave Byrns[1] • MLAWeyburn-Big Muddy, Dustin Duncan • MPSouris—Moose Mountain, Robert KitchenArea • Total2.68 km2 (1.03 sq mi) • ...

 

Frank Tidswell

Australian physician Frank TidswellMB ChM (Syd) DPH (Camb)BornFrancis Tidswell1867Sydney New South WalesDied26 February 1941 (aged 73–74)Paddington, New South WalesNationalityAustralianOccupation(s)Pathologist, Director of the Government Bureau of MicrobiologyKnown forSnake venom researchBubonic plague researchParent(s)Fred and Mary Ann TidswellThe Hon. Richard Jones MLC(Father-in-law) Francis (Frank) Tidswell (1867 – 26 February 1941)[1] was an Australian physician ...

 

Campionato mondiale di Formula 1 1952

Campionato mondiale di Formula 1 1952Edizione n. 3 del Campionato mondiale di Formula 1 Dati generaliInizio18 maggio Termine7 settembre Prove8 Titoli in palioPiloti Alberto Ascarisu Ferrari 500 F2 e Ferrari 375 Indy Altre edizioniPrecedente - Successiva Edizione in corso Il campionato mondiale di Formula 1 1952 organizzato dalla FIA è stato, nella storia della categoria, il 3° ad assegnare il Campionato Piloti. È iniziato il 18 maggio ed è terminato il 7 settembre, dopo 8 gare. Il tit...

Steph Wood

Australia netball international Stephanie Fretwell Personal informationBorn (1991-11-28) 28 November 1991 (age 32) [1]Hyde Park, Queensland,[2][3][4] AustraliaHeight 1.75 m (5 ft 9 in)Spouse Marcus FretwellMarried 29 September 2023Netball career Playing position(s): GA, WAYears Club team(s) Apps2008–2013 Suncoast Lynx 2009 → Carina Tigers 2009–2014 Queensland Fusion 2010–2011 → AIS 2012 → Queensland Firebirds 02014–2016 Ne...

 

List of number-one hits (Germany)

The GfK Entertainment charts are record charts compiled by GfK Entertainment on behalf of the Bundesverband Musikindustrie (BVMI). Lists of number-ones 1950s 1954 1955 1956 1957 1958 1959 1960s 1960 1961 1962 1963 1964 1965 1966 1967 1968 1969 1970s 1970 1971 1972 1973 1974 1975 1976 1977 1978 1979 1980s 1980 1981 1982 1983 1984 1985 1986 1987 1988 1989 1990s 1990 1991 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 2000s 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010s 2010 2011 2012 2013 20...

 

Ring dike

Type of intrusive igneous body The Pilanesberg Ring Dike Complex in South Africa A ring dike or ring dyke is an intrusive igneous body that is circular, oval or arcuate in plan and has steep contacts.[1] While the widths of ring dikes differ, they can be up to several thousand meters.[2] The most commonly accepted method of ring dike formation is directly related to collapse calderas.[3] Caldera collapse and ring dike formation Questa Caldera ring dike, exposed in the ...

林志昇

林志昇台灣平民政府籌備會 執行長任期2010年4月25日－2019年11月6日  中華民國任務型國大代表任期2005年5月30日—2005年6月7日 选区全國不分區及僑居國外國民選區 个人资料出生(1950-08-06)1950年8月6日 中華民國臺灣省臺南縣斗六鎮逝世2019年11月6日(2019歲—11—06)（69歲） 中華民國桃園市蘆竹區国籍 中華民國政党建國黨（？－？）配偶蘆京文（已離婚）林梓安 学历 �...

 

Myal

Afro-Jamaican religionMyalTypeCreoleClassificationAfro-JamaicanOriginSlave era JamaicaSeparated fromObeahSeparationsConvinceKuminaRevivialism Pocomania Revival Zion Part of a series onKongo religion Religions Antonianism Kongo Kongo Catholicism Deities Bunzi Chicamassi-chinuinji Dinganga Jesus Kimbazi Kuitikuiti Lubangala Lusiemo Lusunzi Makanga Ma Kiela Mamba Muntu Mbantilanda Mbenza Mboze Mbumba Moni-Mambu Ngonde Ntangu Nzambi Mpungu Nzambici Nzazi Phulu Bunzi Yahweh Elements Ancestral vene...

 

Suryawarman

Suryawarman (meninggal 561) ialah raja Kerajaan Tarumanagara yang ketujuh. Setelah ayahnya Candrawarman yang meninggal pada tahun 535 dan memerintah selama 26 tahun antara tahun-tahun 535 - 561. SuryawarmanSri Maharaja Suryawarman Sang Mahapurusa Bhimaparakrama Hariwangsadigwijaya BhuwanatalaRaja Tarumanegara ke 7Berkuasa(535 – 561)PendahuluCandrawarmanPenerusKertawarmanWangsaDinasti Warman Suryawarman tidak hanya melanjutkan kebijakan politik ayahnya yang memberikan kepercayaan lebih banya...

Boca Juniors de Cali

No debe confundirse con Club Boca Juniors. Para el club homónimo, véase Boca Juniors de Cali (1937). Boca Juniors de Cali Datos generalesNombre Club Boca Juniors de CaliApodo(s) La Ciencia BoquenseBocaliFundación 15 de junio de 2019 (5 años)Propietario(s) Hernando ÁngelPresidente Alexander OteroEntrenador José Manuel RodríguezInstalacionesEstadio Olímpico Pascual GuerreroUbicación Carrera 36 # 5B-32 San Fernando Cali, Valle, Colombia3°25′48″N 76°32′28″O / þ...

 

Tom Clancy's Op-Center: Acts of War

1997 novel by Jeff Rovin This article is about Tom Clancy's Op-Center:Acts of War. For the comic book, see Jedi Council: Acts of War. For other uses, see Acts of war (disambiguation). Op-Center: Acts of War AuthorJeff RovinLanguageEnglishSeriesTom Clancy's Op-CenterGenreTechno-thriller, Spy novelPublisherHarperCollinsPublication dateMarch 1997Publication placeUnited StatesMedia typePrint (Hardcover & Paperback)Pages492 ppISBN0-00-225450-6OCLC43221182Preceded byGames of State...