Katabolit aktivatör protein, (CAP ; ayrıca cAMP reseptör protein olarak da bilinir, CRP),N-terminalde bir ligand bağlama alanı bulunduran her bir alt ünitesi ile çözelti içerisinde homodimer olarak bulunan bir transkripsiyonel aktivatördür, ayrıca proteinlerin dimerizasyonundan ve C-terminaldeki DNA bağlama alanından da sorumludur.[1][2] 2 cAMP (siklik AMP) molekülü, proteinin DNA'ya affinitesini artıran allosterik efektörler gibi negatif işbirliği ve fonksiyonu ile dimerik CAP proteinine bağlanır. Hücre içerisine taşınan glukoz miktarı düşük olduğunda sitozolik cAMP seviyesi yükselir.
CAP, DNA üzerindeki ardışık büyük girintilere bağlanmasına olanak veren karakteristik heliks yapısına sahiptir. Yapısındaki 43°'lik dönüşler nedeniyle her iki heliks pekiştirilmiştir.[3]
DNA moleküllerini açarak, laktoz katabolizmasına katılan genlerin transkribe edilmesini ve bağlanmasını sağlayan RNA polimeraza izin verir.
CAP lac Operonunun Pozitif Kontrolünü Sağlamaktadır. CAP proteini aktive gösterebilmek için mutlaka cAMP ile bağlanmalıdır. cAMP ile CAP kompleks oluşturup transkribe edilecek olan genden önce gelen promotor bölgeye bağlanmaktadır. Bu durum RNA polimerazın bağlanması için tetikleyici durum oluşturur böylece RNA polimeraz transkripsiyonu başlatarak laktozun sentezini başlatır.