Kalp karıncığı veya ventrikül, atriyumdan alınan kanı vücuda ve akciğerlere doğru ileten, kalbin alt kısmında bulunan iki büyük odacıktan biridir. İnsanların da aralarında bulunduğu dört odacıklı kalbi olan canlıların dolaşım sistemlerinde iki ventrikül vardır. Sağ ventrikül kanı akciğerlere pompalayarak akciğer dolaşımına olanak sağlarken, sol ventrikül kanı vücut dolaşımı için aorta pompalar.
Yapı
Ventriküller atriyuma kıyasla daha kalın duvarlıdır ve daha yüksek kan basıncı oluşturur. Ventriküller üzerindeki fizyolojik yük, kanın vücuda ve akciğerlere pompalanmasını gerektirir ve atriyumların ventrikülleri doldurmak için ürettiği basınçtan çok daha fazladır. Dahası, sol ventrikül sağ ventrikülden daha kalın duvarlıdır çünkü vücudun çoğuna kan pompalaması gerekirken sağ ventrikül sadece akciğerleri doldurur.[1]
Ventriküllerin iç duvarlarında trabeculae carneae denilen düzensiz kaslı sütunlar vardır ve sağ ventriküldeki conus arteriosus hariç tüm iç ventriküler yüzeyleri kaplar. Bu kasların üç türü vardır. Üçüncü tür olan papiller kaslar, uçlarında triküspit kapağın uçlarına ve mitral kapağa bağlanan chordae tendinae'ye köken verir.
Sol ventrikülün kütlesi, manyetik rezonans görüntüleme ile tahmin edildiğinde, ortalama 143 g ± 38,4 g olup, 87-224 g aralığındadır.[2]
Sağ ventrikül sol ventriküle eşit büyüklüktedir ve yetişkinde yaklaşık 85 mililitre (3 imp fl oz; 3 US fl oz) hacmindedir. Üst ön yüzeyi dairesel ve dışbükeydir ve kalbin sternocostal yüzeyinin çoğunu oluşturur. Alt yüzeyi düzleşmiştir ve diyaframın üzerinde duran kalbin diyaframatik yüzeyinin bir kısmını oluşturur.
Arka duvarı, sağ ventriküle doğru çıkıntı yapan ventriküler septum tarafından oluşturulur ve boşluğun enine kesiti yarım ay şeklindedir. Üst ve sol köşesi, pulmoner arterin çıktığı konik bir kese olan conus arteriosusu oluşturur. Konus arteriosus tendonu denilen tendinöz bir bant, sağ atrioventriküler fibröz halkadan yukarı doğru uzanır ve konus arteriosus'un arka yüzeyini aorta bağlar.
Klinik önemi
Aritmi, ventriküllerde veya kulakçıklarda oluşabilecek düzensiz kalp atışıdır. Normalde kalp atışı, atriyumun SA düğümü'nde başlatılır ancak ventriküler ekstra atım da denilen erken ventriküler kasılmalara yol açan ventriküllerin Purkinje liflerinde de oluşabilir. Bu atımlar gruplandırıldığında oluşan durum ventriküler taşikardidir.
Aritminin başka bir şekli de ventriküler kaçış atım aritmisidir. Bu, SA düğümünden gelen iletim sisteminde bir sorun olduğunda telafi edici mekanizma olarak gerçekleşebilir.