Kaf veya Gaf (ق), Arap alfabesinin yirmi birinci harfi. İbranice muadili Kuf harfidir.
Ebced hesabındaki değeri 100'dür. Kamerî harflerdendir.
Yazılış
Kaf harfi sağdan ve soldan bitişebilen bir harftir.
| Sonda
|
Ortada
|
Başta
|
Yalın
|
Transkript
|
Fonetik Karşılık
|
| ـق
|
ـقـ
|
قـ
|
ق
|
q
|
kalın k/q
|
Mahreç - Fonetik
Kaf (ق) sesi, dil kökünden çıkarılan çok kalın, son derece tok bir "ka" sesidir. Kalkaleli (yankılı) harfler grubundandır. Kuvvetli ve kalın bir sestir. Kalkale özelliği yüzünden Türkler (Osmanlı) tarafından genellikle "g" olarak yanlış telaffuz edilmektedir. Türki alfabeler içerisinde Tatarca’da ve Azerice’de bulunur. Bu sesin Türkçede karşılığı yoktur. Azerice, Tatarca gibi kimi dillerde Q harfi bu sesi göstermek için kullanılır. Anadolu Türkçesindeki gırtlağa yakın olarak çıkarılan ve gırtlaksı G'ye doğru kayan kalın K harfini gösterir. Örneğin: Qomşu (Komşu)... Bazı Türki dillerde ise yine kalın K sesine yakın olarak gırtlaktan çıkarılan kalın bir G sesini karşılar. İç Anadolu ve Doğu Anadolu ağızlarında yaygın olarak kullanılır. Azeri Türkçesinin resmi harflerinden birisidir. Örneğin: Qadın (Kadın) sözcüğünün okunuşu "Gadın" şeklindedir. Baştaki G sesi gırtlaktan ve kalın bir tonla söylenir. Kimi lehçelerde ise ve bu sese oldukça yakın olan kalın gırtlaksı bir K sesi olarak okunur ve söylenir.
- ق harfi aslında şive veya lehçeye dayalı aksana bağlı olarak birbirine dönüşebilen iki sesi birden içerir:
- ٯ (Noktasız Kaf): Gırtlaktan çıkan kalın bir K sesidir.
- ڨ (Üç noktalı Kaf): Gırtlaktan çıkan kalın bir G sesidir.
- Tunus ve Cezayir Arapçasında Türkçedeki gırtlaktan söylenen G harfine benzeyen bir sesi karşılamak için üç noktalı ڨ harfi kullanılır. Bu harf Q ile karşılanır.
- Mağrip (Tunus ve Cezayir) Arapçasında kalın K sesini göstermek için noktasız Kaf (ٯ) harfi kullanılır. Bu harf (Ⱪ, Ķ) ile karşılanır.
Ayrıca bakınız
