1. P5 (Pentium)
- Kod Adı: P5
- Çıkış Yılı: 1993
- Özellikler: Pentium serisinin başlangıcı olan P5 mimarisi, çift komut işleme desteği ve 32-bit mimarisi ile dikkat çekti. Bu mimari, Intel’in daha yüksek performans hedeflediği ilk mikroişlemcilerinden biriydi ve kişisel bilgisayar pazarında devrim yarattı.
2. P6 (Pentium Pro, Pentium II ve III)
- Kod Adı: P6
- Çıkış Yılı: 1995
- Özellikler: P6, Pentium Pro ile başlayan ve ardından Pentium II ve III işlemcilerde de kullanılan bir mikro mimariydi. Bu mimari, gelişmiş tahmin yapabilme kabiliyeti ve daha yüksek saat hızları sunarak performansı önemli ölçüde artırdı.
3. Willamette (Pentium 4)
- Kod Adı: Willamette
- Çıkış Yılı: 2000
- Özellikler: Pentium 4 serisinin ilk mimarisi olan Willamette, NetBurst mimarisini kullanarak yüksek saat hızlarına ulaşmayı amaçladı. Ancak bu mimari, yüksek enerji tüketimi ve ısı üretimi sorunlarıyla dikkat çekti.
4. Prescott (Pentium 4)
- Kod Adı: Prescott
- Çıkış Yılı: 2004
- Özellikler: NetBurst mimarisinin 90 nm üretim sürecine geçişi olan Prescott, daha yüksek saat hızları ve Hyper-Threading desteği sundu. Ancak yüksek ısı üretimi, NetBurst mimarisinin sonunu getirdi.
5. Banias ve Dothan (Pentium M)
- Kod Adı: Banias ve Dothan
- Çıkış Yılı: 2003-2004
- Özellikler: Banias ve Dothan kod adları, düşük güç tüketimi hedefleyen mobil işlemciler olan Pentium M serisi için kullanıldı. Bu işlemciler, Intel’in mobil işlemci pazarındaki başarısını artırdı ve Core mimarisine geçişin temelini oluşturdu.
6. Yonah (Core Duo)
- Kod Adı: Yonah
- Çıkış Yılı: 2006
- Özellikler: Intel’in çift çekirdekli ilk mobil işlemcisi olan Yonah, Pentium M’nin başarısını devam ettirdi ve çoklu görev performansını artırdı.
7. Conroe (Core 2 Duo)
- Kod Adı: Conroe
- Çıkış Yılı: 2006
- Özellikler: Intel’in Core 2 Duo serisinde kullandığı Conroe kod adı, düşük enerji tüketimi ve yüksek performans sunarak AMD’ye karşı güçlü bir rekabet avantajı sağladı. 65 nm üretim sürecinde geliştirilen Conroe, Core mikro mimarisini tanıttı.
8. Nehalem (Core i Serisi)
- Kod Adı: Nehalem
- Çıkış Yılı: 2008
- Özellikler: Nehalem, Intel’in entegre bellek denetleyicisi ve Hyper-Threading teknolojisini tanıttığı yeni bir mimariydi. Bu kod adı, Core i7 serisinin ilk üyelerinde kullanıldı ve Intel’in çok çekirdekli işlemcilere geçişini hızlandırdı.
9. Sandy Bridge (2. Nesil Core)
- Kod Adı: Sandy Bridge
- Çıkış Yılı: 2011
- Özellikler: Sandy Bridge, Intel’in grafik işlemci birimini (GPU) doğrudan işlemciye entegre ettiği ilk mimaridir. 32 nm üretim sürecine sahip olan bu mimari, daha yüksek performans ve daha düşük enerji tüketimi sağladı.
10. Ivy Bridge (3. Nesil Core)
- Kod Adı: Ivy Bridge
- Çıkış Yılı: 2012
- Özellikler: 22 nm üretim sürecine geçiş yapan Ivy Bridge, Intel’in ilk kez 3D transistör teknolojisini (Tri-Gate) kullandığı mimaridir. Ivy Bridge, enerji verimliliğini artırarak dizüstü bilgisayarlar için ideal hale getirildi.
11. Haswell (4. Nesil Core)
- Kod Adı: Haswell
- Çıkış Yılı: 2013
- Özellikler: Haswell, pil ömrünü uzatmak için düşük enerji tüketimine odaklanmış ve birçok taşınabilir cihazda tercih edilmiştir. Ayrıca AVX2 komut setiyle performans artırılmıştır.
12. Broadwell (5. Nesil Core)
- Kod Adı: Broadwell
- Çıkış Yılı: 2014
- Özellikler: 14 nm üretim sürecine geçiş yapan Broadwell, Haswell ile benzer bir mimariye sahipti ancak daha düşük güç tüketimi ve daha yüksek grafik performansı sağladı.
13. Skylake (6. Nesil Core)
- Kod Adı: Skylake
- Çıkış Yılı: 2015
- Özellikler: Skylake, enerji verimliliği ve performans artışlarını bir araya getirerek Intel’in 14 nm sürecinde önemli bir gelişme sundu. Ayrıca Thunderbolt 3 ve USB 3.1 gibi bağlantı desteği eklenmiştir.
14. Kaby Lake (7. Nesil Core)
- Kod Adı: Kaby Lake
- Çıkış Yılı: 2016
- Özellikler: 14 nm+ üretim sürecine sahip olan Kaby Lake, önceki nesillere göre daha yüksek saat hızları sundu ve 4K medya içeriği için özel optimizasyonlar yaptı.
15. Coffee Lake (8. ve 9. Nesil Core)
- Kod Adı: Coffee Lake
- Çıkış Yılı: 2017-2018
- Özellikler: 6 çekirdekli işlemcilerle gelen Coffee Lake, Intel’in çok çekirdekli performansını daha da ileriye taşıdı. Ayrıca, üst segment modellerde 8 çekirdek desteği sunuldu.
16. Ice Lake (10. Nesil Core)
- Kod Adı: Ice Lake
- Çıkış Yılı: 2019
- Özellikler: 10 nm üretim süreciyle geliştirilen Ice Lake, Intel’in Sunny Cove mimarisini kullanarak daha yüksek IPC (Instructions Per Cycle) ve entegre grafik performansını artırdı.
17. Tiger Lake (11. Nesil Core)
- Kod Adı: Tiger Lake
- Çıkış Yılı: 2020
- Özellikler: 10 nm SuperFin teknolojisine sahip olan Tiger Lake, Xe grafik birimiyle gelişmiş grafik performansı sundu ve Intel’in dizüstü bilgisayarlarda verimlilik odaklı bir tasarımını sergiledi.
18. Alder Lake (12. Nesil Core)
- Kod Adı: Alder Lake
- Çıkış Yılı: 2021
- Özellikler: Alder Lake, Intel’in hibrit mimarili ilk işlemcisi olarak, performans çekirdekleri ve verimlilik çekirdeklerini birleştirdi. Bu yeni yaklaşım, çoklu görevlerde performans artışı sağladı.
19. Raptor Lake (13. Nesil Core)
- Kod Adı: Raptor Lake
- Çıkış Yılı: 2022
- Özellikler: Alder Lake’in geliştirilmiş bir versiyonu olarak, Raptor Lake daha fazla verimlilik çekirdeği ekleyerek çoklu görevlerde önemli iyileştirmeler sundu.
Özet
Intel’in kod adları, her nesil işlemcide hedeflenen gelişmeleri ve yenilikleri anlamamızı sağlar. Örneğin, Sandy Bridge’den Haswell’e geçiş, enerji verimliliğinde büyük bir ilerlemeyi ifade ederken, Alder Lake ve Raptor Lake gibi yeni nesiller, çekirdeklerin işlevine göre ayrıldığı hibrit mimariyi tanıtıyor. Intel’in kod adları, teknolojideki ilerlemelerle uyumlu olarak sürekli gelişmekte ve gelecekte daha da yenilikçi işlemci teknolojilerinin habercisi olarak görülmektedir.
Kaynakça
- "Intel Processor Naming Conventions," Intel Corporation, https://www.intel.com.
- "Intel CPU Code Names," Intel Ark, https://ark.intel.com.
- Hennessy, John L., and David A. Patterson. Computer Architecture: A Quantitative Approach. Morgan Kaufmann, 2017.
- "The Evolution of Intel CPUs: From 4004 to Core i9," Tom's Hardware, https://www.tomshardware.com.
- "Intel Processor Microarchitecture Evolution," AnandTech, https://www.anandtech.com.
- "Intel’s Processor Generations Explained," TechSpot, https://www.techspot.com.
- "A Brief History of Intel CPUs," PCWorld, https://www.pcworld.com.