Işıl Alben (d. 22 Şubat 1986, İstanbul), eski millî Türk basketbolcu. 1.72 boyundadır ve oyun kurucu pozisyonunda oynamıştır. 2014 yılında EuroLeague şampiyonu olan ilk Türk takımının kaptanıydı. 2022-2023 sezonu sonunda aktif basketbol yaşantısını noktalamıştır ve 2023-2024 sezonu öncesi Galatasaray Genel Koordinatörlük görevine getirilmiştir.
Kulüp kariyeri
1998 yılında İstanbul Üniversitesi altyapısında profesyonel basketbola başlayan Işıl Alben, burada iki yılı A Takım'da olmak üzere aralıksız sekiz yıl oynamıştır. Altyapı kariyerinde 13 kez Türkiye ve sayısız İstanbul şampiyonluğu yaşayan Işıl, 2003 yılında Oğuzkaan Koleji ile Brezilya'da düzenlenen Dünya Liseler Arası Basketbol Şampiyonası'nda çeyrek final oynamıştır. İstanbul Üniversitesi takımında küçüklerde bir, yıldızlarda üç, gençlerde ise beş Türkiye şampiyonluğu yaşamıştır. Bunun yanı sıra altyapıda oynadığı yıllarda birçok kez asist kraliçesi, en değerli oyuncu, en iyi oyun kurucu ve en iyi gard ödüllerini almıştır. 16 yaşında A Takım'a yükseldiği İstanbul Üniversitesi'nde birinci oyun kurucu görevini üstlenmiştir.
İstanbul Üniversitesi'nden sonraki durağı ise BOTAŞ olmuştur. 2006-07'de transfer olduğu ilk takım olan BOTAŞ'ta Işıl, Türk oyuncu olarak ligin ilk Triple-double'ını kaydederek Türk Kadın Basketbolu tarihine geçmiştir. Genç yaşında başarılarla dolu bir sezon geçiren Işıl, Türkiye Basketbol Federasyonu tarafından sezonun en değerli oyuncusu seçilmiştir.
BOTAŞ'ta geçirdiği rüya sezonun ardından, 2007'de EuroCup oynayan İspanyol takımı Extrugasa'yla anlaşan Işıl Alben, sözleşmenin imzalanmasından birkaç saat önce Galatasaray'dan teklif almış ve 2007-08 sezonunda çocukluk hayali olan sarı-kırmızı formayı terletmek için İspanyol takımını reddederek, Galatasaray'a transfer olmuştur. 2009-10 sezonunda ise Galatasaray Kadın Basketbol Takımı'nın kaptanı olmuştur.
2014 sezonu ortasında Galatasaray'ın gelecek sezon için kendisiyle sözleşme yenilememe kararı almasıyla Işıl Alben, sezon sonunda takımıyla Triple Crown yapmış ve 2014-15 sezonu için Dinamo Kursk'a transfer olmuştur. Kurskya valisi tarafından duyurulan bu transfer Rusya kadın basketbolunda "Yılın Transferi" seçilmiş ve kendisine "Rusya'nın Prensesi" lakabı verilmiştir. Işıl Alben'le birlikte Dinamo Kursk takımı, tarihlerinde ilk kez Rusya Kupası şampiyonu olmuştur. Dinamo Kursk formasıyla Slovakya Basketbol Federasyonu tarafından "En Değerli Oyuncu" ödülüne layık görülen Işıl Alben, Rusya basketbol seyircisinin katıldığı oylamada Rusya Premier Ligi ve EuroLeague sezonları boyunca gerçekleşen "Dinamo Kursk – UMMC Ekaterinburg" karşılaşmalarının totalinde "En Değerli Oyuncu" ve Rusya Kadınlar Basketbol Premier Ligi antrenörleri tarafından "Son 10 Yılın En İyi Avrupalı Oyun Kurucusu" seçilmiştir.
Dinamo Kursk'ta geçirdiği 2015 sezonu sonrası kulüp yönetiminin ısrarlarına rağmen yeni sözleşmeyi reddedip, tekrar Galatasaray'a dönen Işıl Alben'in ikinci Galatasaray dönemi beş sezon sürmüştür. Haziran 2020'de yeni anlaşmaya varmak için sözleşmesini karşılıklı olarak fesheden kulübün, kendisine yeni sözleşme önermemesi ve şube yönetiminden mobbing görmesi sonucunda Işıl, Galatasaray'dan ayrılmış ve eski takımı BOTAŞ ile sözleşme imzalamıştır.
2021 ve 2022 sezonları için BOTAŞ'la sözleşme imzalayan, 2021 sezonunun 10. haftasında üçüncü kez ön çapraz bağ sakatlığı geçiren Işıl Alben, sezonun ilk yarısını asist ve yerli top çalma lideri olarak kapatmıştır. 2022 sezonu sonunda takımdan ayrılan Işıl, BOTAŞ'ta geçirmiş olduğu iki sezon sonunda tekrar Galatasaray'a dönmüş ve 2023–2024 sezonları için kulüple 1+1 yıllık sözleşme imzalamıştır. Galatasaray EuroCup'ta 2022-2023 sezonunu ikinci olarak tamamlamıştır.
3 Haziran 2023 tarihinde, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımla, basketbola veda ettiğini duyurmuştur. Söz konusu veda paylaşımı şu şekilde:
"Vakit tamam….
Çok güzeldi sahalarda olmak. Tarifi zor duygular. Tüm zorluklarına rağmen çok mutlu oldum çok keyifli anlar biriktirdim. Geriye dönüp baktığımda “hepsini ben mi yapmışım” dediğim muhteşem kariyer notlarım oldu. Olimpiyatlar, Dünya ve Avrupa Şampiyonaları, Euroleaguewomen ve Eurocupwomen organizasyonlarıyla dolu dolu bir kariyeri geride bırakıyorum. Tüm bu süreç içinde çocukları ve gençleri spor yapmaya, basketbol oynamaya teşvik edebildiysem, ülke sporumuza yeni yeteneklerin katılmasına destek verebildiysem ne mutlu bana.
10 yaşımda başladığım basketbol yaşantıma 27 sene boyunca o kadar çok duygu ve tecrübe sığdı ki… 3 ön çapraz bağ ameliyatı sonrası tekrar sahaya çıkılabileceğini özellikle gençlere ispatlamak bunların en kıymetlilerindendi.
Bir sporcu olarak herhalde en çok ilgiye ve sevgiye doyanlardanım. Gururla taşıdığım Kulüp ve millî takım formalarıyla hem yurt dışı hem yurt içinde gittiğim her yerde sayısız izleyiciyle buluştum. Sadece basketbol değil tüm sporseverler tarafından bana yaşatılan sevgi seli her zaman kalbimde olacak.
Ve Galatasaray…. Çocukluk aşkımsın diye başlasam herhalde yeterli olur. Bir sporcu için hayalindeki formayı 13 sezon boyunca giymek, kaptan olmak, ilklere imza atmak, kupalar kaldırmak, taraftarla bütünleşmek tarifsizdi. Ali Sami Yen Bey’in söylediği gibi “Türk olmayan takımları yenme başarısını” gösterdiğimi düşünüyorum. Galatasaray’ın bir halatı hep birlikte çekenlerin, hep birlikte üzülüp, hep beraber sevinmesini bilenlerin takımı olduğunu Baba Gündüz’den, bizi sevenlerin üzülmemesi gerektiğini Metin Oktay’dan öğrenip seneler içinde hep bu yollardan gitmeye çalıştım. Formamı her defasında gururla ve hep aynı heyecanla giydim.
Kulübüm ve ekibimle beraber güzel bir “Jübile Sezonu” programı yapıyoruz. Beni izleyen, destekleyen herkesle, her şehirle, her organizasyonla çeşitli şekillerde buluşup doya doya vedalaşmak istiyorum."
A millî takım
2003-2007 yılları arasında Genç Takım formasıyla birçok bireysel başarı sahibi olan ve FIBA tarafından geleceğin en büyük basketbolcu adaylarından birisi olarak gösterilen Işıl Alben, 2007 yılında A Takım'da oynamaya başlamıştır. Türkiye Kadın A millî basketbol takımı ile Polonya'da düzenlenen 2011 Avrupa Şampiyonası'nda 2. olarak gümüş madalya, Fransa'da düzenlenen 2013 Avrupa Şampiyonası'nda ise 3. olarak bronz madalya kazanmış ve turnuvanın en iyi ikinci beşine seçilmiştir. Katıldığı bütün Avrupa organizasyonlarında, FIBA'nın "İzlenilmesi Gereken Oyuncular" listesinde yer almıştır. 2012 Olimpiyat Elemeleri öncesi FIBA "Alben ve gardlar" başlığı altında Işıl Alben'in üstün top çalma tekniği ve savunma stiline övgüde bulunulan bir makale yayımlamıştır. 2015 Avrupa Şampiyonası 5.'lik maçında, maç bitimine 4.2 saniye kala Rusya potasına attığı game-winner ile Türkiye Kadın A millî basketbol takımı, 2016 Olimpiyat Elemeleri'ne gitmeye hak kazanmış ve tarihinde ilk kez Rusya'yı yenmiştir. Bu basket, FIBA "Tüm Zamanların En İyi Maç Kazandıran Basketleri" arasında yer almaktadır. Işıl Alben, kariyeri boyunca millî takım ile katılmış olduğu çoğu organizasyonda "Turnuvanın En İyi Hareketleri" ve "Günün En İyi Beşi" arasında yer almıştır.
2014 yılında Dünya Kadınlar Basketbol Şampiyonasına ilk kez katılan A millî takımın formasını giymiş ve Türkiye'de düzenlenen organizasyonda 4.'lük yaşamıştır. Bu turnuvada Fransa maçındaki maçı kazandıran üçlüğü, Kanada maçındaki ankle-breaker'ı ve Mozambik maçındaki bacak arası pasıyla yönettiği hızlı hücumu turnuvanın en iyi hareketleri arasında yer almıştır.
2012 yılında ilk kez katıldıkları olimpiyatlarda A millî takım ile Londra'da 5.'lik, 2016 Rio'da ise 6.'lık yaşamıştır. 2016 Olimpiyatları'nda hamstring sakatlığına ve Periler'in organizasyonda yaşadıkları sorunlara rağmen üstün bir performans sergileyen Işıl Alben, 1992 yılından sonra Olimpiyat top çalma rekortmenleri arasına giren tek isim olmuştur.
FIBA kendisinden "Türk Kadın Basketbolu'nun en büyük ikonu", "Türk Kadın Basketbolu'nun yüzü", "rol model", "gelecek nesillerin ilham kaynağı", "lider oyuncu", "zor maçların oyuncusu", "fantastik kaptan", "Avrupa basketbolunun yıldız oyuncusu", "rekabet denilince akla gelen ilk isim" ve "gerçek efsane" olarak söz etmiştir. Işıl Alben, FIBA tarafından tüm zamanların en iyi oyun kurucularından ve FIBA Avrupa tarafından tüm zamanların en iyi oyunculardan biri olarak kabul edilmektedir.
2017 itibarıyla Türkiye Kadın A millî basketbol takımının kaptanıdır.
Wnba
Kariyeri boyunca WNBA'in farklı takımlarından teklifler alan ve FIBA'in "WNBA'de Oynaması Gereken Oyuncular" listesinde kendisine yer verilen Işıl Alben, 2016 yılında anlaşma aşamasında olduğu Los Angeles Sparks'a transfer olacaktı; ancak WNBA ve millî takım dönemleri denk geldiği için Türkiye Basketbol Federasyonu, hedeflerin gerçekleştirilmesinde kendisine Millî takımda ihtiyaç duyduklarını belirterek oyuncunun kalmasını talep etti.
Işıl Alben, 2020 sezonunda hâlâ WNBA'den transfer teklifleri aldığını belirtmiştir.
Başarıları
Altyapı da dahil olmak üzere birçok ödül, derece ve şampiyonluk sahibi olan Işıl Alben'in bazı başarıları şunlardır;
Şampiyonluklar ve dereceler
Okul
- İlkokullar Türkiye Şampiyonluğu:
Şampiyon
- Liseler Türkiye Şampiyonluğu: Şampiyon x3
- Liseler Dünya Şampiyonluğu: Altıncılık
Kulüp (Altyapı)
- Küçükler Türkiye Şampiyonluğu: Şampiyon
- Yıldızlar Türkiye Şampiyonluğu: Şampiyon x3
- Gençler Türkiye Şampiyonluğu: Şampiyon x5
Kulüp
'millî takım
En değerli oyuncu (mvp)
- 2006-07 Türkiye Süper Ligi (sezon)
- 2008 FIBA Uluslararası Basketbol Hazırlık Turnuvası
- 2013-14 Türkiye Kupası (final)
- 2014 FIBA Uluslararası Basketbol Hazırlık Turnuvası
- 2016 FIBA Uluslararası Basketbol Hazırlık Turnuvası
- 2019 Avrupa Şampiyonası Elemeleri (grup)
Triple-double
Ödülleri
- 2004 U-18 Avrupa Basketbol Şampiyonası: En İyi Beş
- 2004 U-18 Avrupa Basketbol Şampiyonası: En İyi Oyun Kurucu
- 2004 U-18 Avrupa Basketbol Şampiyonası: En İyi Savunma Oyuncusu
- 2005 U-21 Avrupa Basketbol Şampiyonası: En İyi Oyun Kurucu
- 2006 U-21 Avrupa Basketbol Şampiyonası: En İyi Oyun Kurucu
- 2006-07 Türkiye Süper Ligi: MVP
- 2006-07 Türkiye Süper Ligi: Asist Kraliçesi
- 2007-08 Türkiye Süper Ligi: En Çok Gelişme Gösteren Oyuncu
- 2007-08 Türkiye Süper Ligi: En İyi Yerli Oyuncu
- 2007-08 Türkiye Süper Ligi: En İyi Savunma Oyuncusu
- 2008-09 EuroCup: En İyi Beş
- 2008-09 EuroCup: En İyi Avrupalı Beş
- 2008-09 EuroCup: En İyi Savunma Oyuncusu
- 2008-09 EuroCup: En İyi Savunma Takımı
- 2008-09 Türkiye Süper Ligi: En İyi Beş Mansiyon Ödülü
- 2008 FIBA Uluslararası Basketbol Hazırlık Turnuvası: MVP
- 2013 Avrupa Şampiyonası: En İyi 2.Beş
- 2013-14 Türkiye Kupası: MVP (final)
- 2013-14 Türkiye Süper Ligi: En İyi Beş Mansiyon Ödülü
- 2013-14 EuroLeague: En İyi Beş Mansiyon Ödülü
- 2013-14 EuroLeague: En İyi Oyun Kurucu
- 2013-14 En İyi Avrupalı Oyun Kurucu
- 2014 FIBA Uluslararası Basketbol Hazırlık Turnuvası: Asist Kraliçesi
- 2014 FIBA Uluslararası Basketbol Hazırlık Turnuvası: MVP
- 2014-15 Rusya Premier Ligi: En İyi Beş Mansiyon Ödülü
- 2015 Avrupa Şampiyonası: En İyi Beş Mansiyon Ödülü
- 2015-16 Türkiye Süper Ligi: En İyi Beş Mansiyon Ödülü
- 2015-16 En İyi Avrupalı Şutör Gard
- 2015-16 En İyi Avrupalı Beş
- 2016 FIBA Uluslararası Basketbol Hazırlık Turnuvası: MVP
- 2016 Olimpiyatlar: En İyi Beş Mansiyon Ödülü
- 2016-17 Türkiye Süper Ligi: En İyi Yerli Oyuncu
- 2016-17 Türkiye Süper Ligi: En İyi Savunma Oyuncusu
- 2017-18 Türkiye Süper Ligi: En İyi Yerli Oyuncu
- 2017-18 Türkiye Süper Ligi: En İyi Beş Mansiyon Ödülü
- 2017-18 En İyi Avrupalı 2.Beş
- 2017-18 En İyi Avrupalı Beş Mansiyon Ödülü
- 2018 Dünya Kupası: En İyi Beş Mansiyon Ödülü
- 2019 Avrupa Şampiyonası Elemeleri: MVP (grup)
- 2018-19 Türkiye Süper Ligi: En İyi Beş Mansiyon Ödülü
- 2019-20 Türkiye Süper Ligi: En İyi Yerli Oyuncu
- 2019-20 Türkiye Süper Ligi: En İyi Beş Mansiyon Ödülü
Liderlikler
- 2004 U-18 Avrupa Basketbol Şampiyonası: Top Çalma Lideri
- 2005 U-20 Avrupa Basketbol Şampiyonası: Asist Lideri
- 2005 U-20 Avrupa Basketbol Şampiyonası: Top Çalma Lideri
- 2006 U-20 Avrupa Basketbol Şampiyonası: Top Çalma Lideri
- 2006-07 Türkiye Süper Ligi: Top Çalma Lideri (yerli)
- 2015 Avrupa Şampiyonası: Top Çalma Lideri
- 2015-16 Türkiye Süper Ligi: Asist Lideri (yerli)
- 2016-17 Türkiye Süper Ligi: Top Çalma Lideri (yerli)
- 2017 Avrupa Şampiyonası Elemeleri: Asist Lideri
- 2017-18 Türkiye Süper Ligi: Asist Lideri (yerli)
- 2017-18 Türkiye Süper Ligi: Top Çalma Lideri (yerli)
- 2018-19 Türkiye Süper Ligi: Top Çalma Lideri (yerli)
- 2019-20 Türkiye Süper Ligi: Asist Lideri
- 2019-20 EuroCup: Asist Lideri
- 2020 Türkiye Süper Ligi: Asist Lideri
- 2020 Türkiye Süper Ligi: Top Çalma Lideri (yerli)
Rekorları
Türkiye Süper Ligi
- Sezon MVP'si Seçilen En Genç Türk Oyuncu (2006-07)
- "Triple-double" Kaydeden İlk Türk Oyuncu (2006-07)
- "Triple-double" Kaydeden En Genç Türk Oyuncu (2006-2021)
EuroCup
- Tüm Zamanlar "Top Çalma Liderleri": Birinci (2020)
- Tüm Zamanlar "Asist Liderleri": İkinci (2020)
Avrupa Şampiyonası
- Tüm Zamanlar "Bir Maçta En Çok Asist Kaydeden Oyuncular": Üçüncü (2015)
Olimpiyatlar
- Tüm Zamanlar "Bir Maçta En Çok Top Çalan Oyuncular": İkinci (2016)
Galatasaray ile
- Avrupa'da Şampiyon Olan İlk Türk Kadın Basketbol Takımı (2008-09)
- EuroCup Şampiyonu İlk Türk Takımı (2008-09)
- EuroLeague Şampiyonu İlk Türk Takımı (2013-14)
- Triple-Crown'ı Başarmış İlk Türk Takımı (2013-14)
- Avrupa Kadın Basketbolu Seyirci Rekoru (2013-14)
Diğer ödül ve başarıları
2014 FIBA Yılın Kadın Basketbolcusu Ödülü
- Genel Sıralama: Beşinci
- Oyun Kurucu: Birinci
2014 FIBA: EuroLeague
- Sezonun En İyi Oyun Kurucusu
2014 Boğaziçi Üniversitesi Spor Ödülleri
- Yılın Basketbolcusu
- Yılın Takımı: Galatasaray
2014 Milliyet Spor Ödülleri
- Yılın Takımı: Galatasaray
2014 Spor&Spor Ödülleri
- Yılın Kadın Basketbol Takımı: Galatasaray
Türkiye Gazeteciler Cemiyeti: 2014 Sedat Simavi Ödülleri
- Yılın Spor Ödülü: Galatasaray
Forum İstanbul Ödülleri
- 2014 Ulusal Onurumuzu Uluslararası Boyuta Taşıma Başarısı Gösterenler Ödülü: Galatasaray
- 2018 Ulusal Onurumuzu Uluslararası Boyuta Taşıma Başarısı Gösterenler Ödülü: Galatasaray
Hürriyet: Cumhuriyetin 91. Yılı
- Türkiye Cumhuriyeti'nin Sembolü Olan 91 Kadın
2015 Türkiye Spor Ödülleri
- Yılın Kadın Basketbolcusu
Galatasaray Üniversitesi: 2015 EN Ödülleri
2016 TUBAD Ödülleri
- Yılın Takımı: Galatasaray
Türkiye Millî Olimpiyat Komitesi: 2016 Fair Play Ödülleri
2018 IHA Ödülleri
- Yılın Kadın Basketbol Takımı: Galatasaray
2018 Türkiye Gençlik Ödülleri
Galatasaray Üniversitesi: 2018 EN Ödülleri
2018 FIBA: U-20 Avrupa Basketbol Şampiyonası Tüm Zamanların En İyi Oyuncusu (G.O.A.T.)
- Genel Sıralama: İkinci
- Gard: Birinci
2020 Elle Türkiye
- Modern Zamanların Lider Kadınları: Sporun Kraliçesi
Sakatlıklar
Işıl Alben 2008-09, 2009-10, 2020-21 sezonlarında sol dizinden iki, sağ dizinden bir kez olmak üzere; üç kez "ön çapraz bağ (ACL)" sakatlığı geçirmiştir. Bunun dışında menisküs yırtılması, kaburga ve parmak kırıkları, başa alınan darbe sonucunda görme kaybı... gibi kariyerinde birçok sakatlık yaşamıştır.
Kaynakça
Dış bağlantılar
Şablon:2013 EuroBasket Kadınlar, Türkiye kadın millî basketbol takımı
Şablon:2016 Yaz Olimpiyatları, Türkiye kadın millî basketbol takımı
