Haris Vamvaka Efendi[a] (Yunanca: Χαρίσιος ΒαμβακάςHarisiyos Vamvakas, d.1872 - ö.31 Ağustos 1952), Osmanlı Rum ve Yunan hukukçu ve siyasetçi.
Kozana'nın zengin ve önde gelen ailelerinden birine mensup olan Vamvaka Efendi, Cenevre'de hukuk öğrenimi almıştır. Avrupa'da öğrenim gördüğü dönemde gerek öğrenci olarak, gerekse Yunan milliyetçiliğine yönelik etkinlikleriyle dikkat çekmiştir. İlk Yunan öğrenci derneği olan Minerva'nın kurucu üyeleri arasında yer almıştır. Hukuk doktoru olarak İstanbul'a yerleşmiş ve avukatlık mesleği yapmıştır. II. Abdülhamid'in hukuk danışmanlarından, sonraki süreçte Arnavutluk'ta bakanlık yapmış Epir'den ünlü avukat G. Çakos ile birlikte çalışmıştır. İstanbul'da bulunduğu dönem içerisinde “Rum cemaatin çıkarlarının içten savunucusu” olduğu, sağlam karakteri ve zekâsı ile Patrik III. İoakim'in sempatisini kazanmıştır. Patrik, 1909 yılında Vamvaka Efendi'nin Serfiçe Sancağı mebusu olarak Osmanlı Meclis-i Mebûsan'a girmesine yardımcı olmuştur. İstifa eden Koço Drizi Efendi'nin yerine milletvekili seçilmiş ve Şubat 1909'dan Eylül 1912 sonuna kadar Meclis-i Mebûsan'da bulunmuştur. İstanbul Örgütü'nün (Organosis Konstantinupoleos) bir üyesiydi.[1]
Makedonya'nın Yunanistan'a katılmasının akabinde Haris Vamvaka, Selanik'e yerleşmiş ve orada Fransızca olarak Tribune Gazetesi'ni çıkarmıştır.[b] Vamvaka Efendi 28 Ekim 1918'den 1919 Eylül'üne kadar Trakya ve Osmanlı İdaresi altındaki Rumlarla ilgili konularda Yunan Hükûmeti'nin temsilcisi olarak Paris Barış Konferansı'na katılmıştır. Ancak şüphesiz ki en önemli etkinliği 1919-1920 yıllarında Batı Trakya'da ortaya koyduğu, bölgenin Yunanistan'a katılması çabaları olmuştur. Batı Trakya 14 Mayıs 1920 günü Yunan Ordusu tarafından işgal edildiğinde Vamvaka, bölgenin ilk genel idarecisi olarak atanmıştır. 5 Eylül 1920'den 26 Kasım 1920'ye kadar Doğu Makedonya'nın idarecisi olmuştur.[1]
21 Nisan 1929 günü senatör seçilmiş ve 23 Aralık 1930'a kadar Yunan Senatosu'nun başkan yardımcılığı görevini yürütmüştür. 23 Aralık 1930 günü Selanik Belediye Başkanlığına seçilmiş ve 1 Temmuz 1933'e kadar bu görevi sürdürmüştür. 1935'te siyasetten ayrılmış ve 31 Ağustos 1952 günü ölmüştür.[1]
Notlar
^Yunanca olarak isminin doğrusu Harisiyos Vamvakas iken, Meclis-i Mebûsan Zabıt Ceridelerine ilk isminin kısaltmasıyla ve genellikle Haris Vamvaka Efendi olarak geçmiştir. Ancak ceridelerde bazen Haris Vamvakas, bazen Harris Vamvaka, hatta Haris Vanvaka ve Harris Vanvaka olarak anılabilmiştir.[1]
^Bu gazeteyi çıkarmaktaki amacı yeğeni Petros Vamvakas tarafından, “yabancı kamuoyunu Yunan meseleleri konusunda bilgilendirmek ve Yunanistan’a karşı olanların propagandalarını yalanlamaya çalışmak” olarak ifade edilmektedir.[1]
