Gondolin, J. R. R. Tolkien'in kurgusal Orta Dünya evreninde Birinci Çağ'da kurulup yıkılmış bir Elf şehridir. Üç Elf soyundan biri olan Noldor'un prensi Turgon tarafından kuruldu.
Turgon ve halkı, Gondolin'i gizlice kurdular ve içinde yaşamaya başladılar. Şehrin asıl ismini Ondolindë olarak vermişlerdi; bu isim Quenya'da (Tolkien'in yarattığı Elf dillerinden biri) "Su şarkısı taşı" anlamına gelir. Daha sonra isim Sindarin versiyonuna dönüştü.
Saklı şehir yedi kapıyla korunurdu. Kapılar odun, taş, bronz, demir, gümüş, altın ve çelik kapılar şeklinde birbirinden farklıdır. Şehir, Kralın yeğeni Maeglin onları ele verene kadar 400 yıl boyunca kuzeydeki düşman Morgoth'un ordularından korundu. Morgoth'un ordusu orklar, ejderler ve ateşli demir makinelerden oluşuyordu. Ve bunlar sayesinde tüm coğrafi zorlukların üstesinden geldiler. Gondolin'e kuzey dağlarındaki Saklı Yol boyunca saldırdılar.
Gondolin'in diğer adları şunlardır:
- . Gondobar (Ondomar) : "taş içindeki şehir"
- . Gondrimbar (Ondormar) : "Gon(dolin)drim'im şehri"
- . Gondolin (Ondolindë) : "(su) şarkısı taşı"
- . Gondost (Ondosto) : "kaya üzerindeki şehir"
- . Gwarethminas (?) : "korunan kule"
- . Thurigardh (?) : "gizli yer"
- . Lothladen (Lótëlanda) : "ovanın çiçeği"
Gondolin on iki haneye ayrılmıştır. Gondolin'in Düşüşü sırasında hanelerin isimleri şöyleydi:
- Ak Kanat (Bar-en-Alphram): Lideri Tuor'dur ve en küçük boydur. Sembolleri "gökte uçan kuğu"dur.
- Köstebek: Lideri Maeglin'dir. Maeglin'e sadık kazıcılardan oluşuyordu.
- Kırlangıç: Lideri Duilin'dir. Gondolin'in en iyi okçuları. Sembolleri, "mor tüylü yelpaze"dir.
- İlahi Kemer: Lideri Egalmoth'tur. Çok zengin bir boydu. Gondolin'in diğer okçularından oluşur.
- Direk ve Kar Kulesi: Lideri Penlodh'du. Haklarında fazla şey bilinmez. Gondolin'in Düşüşü boyunca öldürüldüler.
- Ağaçlar evi : Liderleri Galdor'dur. Sembolleri "yeşil ağaç"tır. Sopa ve sapan kullanırlardı.
- Altın Çiçek evi (Bar-en-Lothglor): Liderleri Glorfindel'dir. Sembolleri "yeşil düzlükteki altın çiçek"tir.
- Pınarlar evi (Bar-en-Eithel): Liderleri Ecthelion'dur. Kralın çeşmelerinin koruyucularıdır. Bu evin savaşçıları Gondolin'in 7. kapısını savunmuşlardır. Elmas ve gümüşü severlerdi. Savaşta flüt çalarak motive ederler.
- Harp: Liderleri Salgant'tır. Sembolleri "siyah düzlükteki gümüş harp". Müzisyenler boyudur.
- Öfke Çekici (Bar-en-Damba, Çekiç Evi): Liderleri Enerdhil ya da Rôg. Sembolleri "kırmızı düzlük üzerinde siyah çekiç ve örs". En geniş ve cesur boydur. Maeglin'in boyundan olmayan demircilerden oluşur. Gondolin'in Düşüşü’nde kaçmadılar ve son bireye kadar yok oldular.
- Kral'ın Soyu (Bar-en-Aran): Liderleri Kral Turgon'dur. Sembolleri "yıldız, ay ve Finwë Nolemë'nin kırmızı kalbi". Kralın ailesi ve muhafızlarından oluşur.
