Doğum travması, yeni doğmuş bir çocuğun doku ve organlarında, genellikle doğum sırasındaki fiziksel baskı veya travmanın bir sonucu olarak meydana gelen hasarı ifade eder. Bu terim aynı zamanda beyne veya kafatasına verilen hasarın genellikle bilişsel nitelikteki uzun vadeli sonuçlarını da kapsar.[1] Doğum travmasının tıbbi araştırması 16. yüzyıla kadar uzanır ve yanlış yönetilen doğumun morfolojik sonuçları Rönesans dönemi tıp literatüründe anlatılır. Doğum yaralanması, tıp ilkelerinde benzersiz bir ilgi alanı ve çalışma alanıdır. ICD-10'da "doğum travması" 49 ayrı kod (P10-Р15) ile gösterildi.
Bununla birlikte, doğum travmasının neden olduğu beyin hasarı ile intrauterin asfiksinin neden olduğu beyin hasarı arasında genellikle yapılması gereken net ayrımlar vardır. "Doğum travması" ile "doğum yaralanması" arasında ayrım yapmak da çok önemlidir. Doğum yaralanmaları, doğum sırasında meydana gelen sistemik hasarları (hipoksik, toksik, biyokimyasal, enfeksiyon faktörleri, vb.) kapsar, ancak "doğum travması" büyük ölçüde mekanik hasara odaklanır. Caput succedaneum, morluklar, kraniyal kemiklerin yer değiştirmeleri boyunca kanamalar ve karaciğerin subkapsüler hematomları bildirilen doğum yaralanmaları arasındadır. Öte yandan doğum travması, fiziksel doğum yaralanmalarının devam eden yan etkilerini, ardından gelen telafi edici ve adaptif mekanizmaları ve hasar sonrası patolojik süreçlerin (patogenez) gelişmesini kapsar.[2]
Belirti ve bulgular
Doğum travmasından kaynaklanan komplikasyonlar kafa, omurilik, yumuşak dokular ve organlarda hasara neden olabilir.[2]
Bebeğin kafasındaki travma caput succedaneum, kafatası kırıkları, ekstrakraniyal ve intrakraniyal kanamalar ve kraniyal sinir yaralanmaları şeklinde kendini gösterebilir. caput succeedaneum, doğum kanalından geçerken artan basınçtan damarların sıkışması sonucu saçlı deride ödem olarak görülür.[2]
Batı dünyasında üçüncü dünya ülkelerine kıyasla doğum travması nadirdir. Batı dünyasında yaralanma sezaryenlerin %1,1'inde görülür.[3][4]
Nedenler
Sefalo-pelvik orantısızlık,
hızlı ve acil doğum,
uzun süreli ve geç doğum,
anormal doğum pozisyonu,
Asenklitik doğum (fetüsün başının leğen kemiği girişinde pozisyon değiştirmesi),
anormal fetal duruş (ekstansör kafa yerleştirme),
obstetrik dönüş,
doğumun hızlanması ve uyarılması,
makat prezentasyon (doğum kanalına giren kısmın makat olması yani bebeğin ters durması),
Doğum sürecinde çeşitli yaralanma meydana gelebilse de, bazı durumlar iyi tanımlanmıştır. Brakial pleksus felci, 1000 canlı doğumda 0,4 ila 5,1 bebekte görülür.[6] Doğum sırasında kafa travması ve beyin hasarı, bir dizi duruma yol açabilir: caput succedaneum, sefalohematom, subgaleal kanama, subdural kanama, subaraknoid kanama, epidural kanama ve intraventriküler kanama.
Doğum sırasında en sık görülen kemik kırılması klavikulada görülmektedir. (% 0,5).[7]
Epidemiyoloji
Kaynakça
^V.V.Vlasyuk Birth trauma and perinatal disorders of cerebral circulation. St. Petersburg, "Nestor History, 2009 - 252 p. 978-5-98187-373-7.