Sistem ayrıca insansız hava araçlarını (İHA) da engelleyebiliyor.[7] Demir Işın, Arrow 2, Arrow 3, Davud Sapanı ve Demir Kubbe'ye[3] ek olarak İsrail'in bütünleşik füze savunma sisteminin beşinci unsurunu oluşturacaktır.[8] Bununla birlikte, Demir Işın aynı zamanda bağımsız bir sistemdir.
Özellikler
Demir Işın, ateşlemeden sonraki 4–5 saniye içinde havadaki bir hedefi yok etmek için bir lazer ışını üretmek için bir fiber lazer kullanır. İster bağımsız bir sistem olarak isterse bir hava savunma sisteminin bir parçası olarak harici işaretleme ile hareket ediyor olsun, tehdit bir gözetim sistemi tarafından tespit edilir ve devreye girmek için araç platformları tarafından izlenir.
Konvansiyonel füze durduruculara göre yönlendirilmiş bir enerji silahı kullanmanın temel faydaları, atış başına daha düşük maliyet, sınırsız bir şarjör, daha düşük operasyonel maliyetler ve daha az insan gücüdür. Sistem füzelerden daha düşük maliyetli olmasa da, çalıştırılması daha düşük maliyetlere sahiptir.
2016 yılında lazer güç seviyelerinin "onlarca kilovat" olduğu bildirildi.[9] Resmi bilgiler mevcut olmasa da 2020 tarihli bir raporda Demir Işın'ın maksimum etkili menzilinin 7 km'ye kadar olduğu ve ikiz yüksek enerjili fiber optik lazerlerin hedefleriyle temas kurmasından yaklaşık dört saniye sonra füzeleri, İHA'ları (insansız hava araçları) ve havan mermilerini imha edebileceği düşünülüyordu.[10] 2023 yılına kadar enerji seviyeleri 100 kW veya daha fazlasına ulaşabilir ve sistem bir ışını 10 kilometre (6,2 mi) mesafede bir madeni paranın çapına odaklayabilir.[11]
Demir Işın şimdiye kadar esas olarak İsrail Savunma Bakanlığı tarafından finanse edildi. Rafael şirketi, Savunma Bakanlığı'nın sistemi çalıştırmayı seçip seçmeyeceklerine dair bir karar beklemektedir. Rafael ayrıca sistemin kapsamını genişletmeye ve prototipi daha da geliştirmek için diğer şirketlerle ortaklık kurmaya çalışmaktadır.[9][12]
Sistem, katı hal lazerlerinde beş yıllık araştırma ve geliştirmeye dayanmaktadır ve Rafael tarafından geliştirilmiştir, MoD tarafından finanse edilmektedir ve Amerika Birleşik Devletleri tarafından kapsamlı bir şekilde sigortalanmıştır. Demir Işın bataryası hareketlidir ve bir hava savunma radarı, bir komuta ve kontrol (C2) ünitesi ve iki HEL (Yüksek Enerji Lazeri) sisteminden oluşur.[13]
Avantajlar
Konvansiyonel füze önleyicilere kıyasla yönlendirilmiş enerji silahı kullanmanın başlıca faydaları atış başına daha düşük maliyet, sınırsız sayıda atış, daha düşük operasyonel maliyetler ve daha az insan gücüdür. Ayrıca korunan alana düşecek önleyici enkaz da yoktur. En azından 2014'ten beri, yönlendirilmiş enerji silahının İsrail'in mevcut katmanlı savunma stratejilerinin eksik unsuru olabileceği ileri sürülmektedir.[14]
Dezavantajları
Enerji silahlarının dezavantajları arasında ışının atmosfere nüfuz etmesi gerekliliğidir, bulutlar kullanımını engelleyebilir. Hedefin üzerinde, onu yok etmek için yeterli enerji verilmeden önce, ışının birkaç saniye ("bekleme süresi") boyunca tutulması gerekir. Bu, sistem etkili olsa bile birkaç füzeden oluşan bir saldırıyı durdurmayı zorlaştırır, böylece önleyicilerin yaylım ateşi gerekli olmaya devam eder. Ayrıca, bir enerji ışınına daha uzun süre dayanması için roketlerin ısıya dayanıklı malzemeyle kaplanması olasılığı da vardır.[15] Enerji silahları, nispeten hassas rotorları, kontrol kanatları ve kısa lazer saldırılarına karşı savunmasız güdüm sistemleriyle daha yavaş uçan dronlara karşı hızlı roketlerden daha etkili olabilir. Bu teknoloji paraşütçülere karşı da etkili olabilir.
Çok Amaçlı Yüksek Enerjili Lazer ve Yüksek Enerjili Lazer Taktik Aracını içeren kademeli bir savunma kavramı.
Maliyet
Her bir müdahalenin maliyeti, pahalı füze önleyicilerinin aksine, ihmal edilebilir düzeydedir; tüm maliyetleri karşılamak için atış başına yaklaşık 2.000 ABD doları, her bir önleyici atış için ise 100.000 ila 150.000 ABD Doları harcanmaktadır.[10] Ancak Demir Işın gibi bir enerji silahının kurulumu ve konuşlandırılması maliyetlidir; atış başına maliyeti düşük olmasına rağmen, maliyet açısından en verimli savunma yöntemi olmayabilir.[15]
2016 yılı itibarıyla Iron Beam, esas olarak İsrail Savunma Bakanlığı (MoD) tarafından finanse ediliyordu; Rafael, sistemin menzilini artırmayı ve prototipi daha da geliştirmek için diğer şirketlerle ortaklık kurmayı amaçlıyordu.[9][16] Aralık 2022'de Rafael ve Lockheed Martin, Demir Işın projesine dayalı bir lazer savunma sistemi geliştirmek için ortak bir çaba duyurdu. Amaç, birleştirildiğinde gücü 300 kW'a kadar çıkarabilen bir çift katı hal lazerinden oluşan bir sistem üretmek ve aynı anda birden fazla hedefi yakmak için birden çok ışın kullanmaktır.[17]
Gelişim
Gösterici Lazer Silah Sistemi, White Sands, 2017Büyükelçi Tom Nides, 13 Temmuz 2022'de Ben Gurion Havaalanı'ndaki hava savunma sisteminin önünde IDF ve ABD Savunma personeliyle birlikte
2024 itibarıyla katı hal lazerlerinde 14 yıllık araştırma ve geliştirmeye dayanan sistem, Rafael (ABD pazarı için Lockheed Martin ile iş birliği içinde[18]) tarafından geliştirilmiş ve İsrail Savunma Bakanlığı tarafından finanse edilmiştir. Çok katmanlı bir savunmanın parçası olarak Demir Işın konsepti, 2014 yılında Singapur Hava Gösterisinde duyurulmuştur.[19]
Bir gösterici Lazer Silah Sistemi 2017 itibarıyla faaliyetteydi.[20]
Bir Demir Işın bataryası, bir hava savunma radarı, bir komuta ve kontrol (C2) birimi ve iki HEL (yüksek enerjili lazer) sisteminden oluşur. Mobil olması[21] ve bağımsız olarak kullanılabilmesi[7] amaçlanmıştı, ancak daha sonra ağırlık ve güç bulunabilirliği endişelerini gidermek için mobil olmayan hale getirildi ve karmaşıklığı azaltmak için Demir Kubbe'ye entegre edildi.[22]
2023 itibarıyla 10 km seyahatten sonra bir madeni paranın çapına odaklanmış 100 kW güç üretebilmektedir.[23]
Nisan 2022'de İsrail Savunma Bakanlığı ve Rafael, bir dizi deneyde sistemin White Sands Füze Menzili'nde insansız hava araçlarını, roketleri, havan bombalarını ve tanksavar füzelerini başarıyla düşürdüğünü duyurdu.[24] Ordu, muhtemelen saldırılarla mücadele için yeterli Demir Kubbe mermisi olmayacağı endişesi nedeniyle daha erken bir konuşlandırma için baskı yaptı; Başbakan Naftali Benet Şubat 2022'de İsrail'in sistemi yıl içinde konuşlandıracağını söyledi.[25] Ancak, Ekim 2022'de Rafael, 100 kW'lık silahı operasyonel olarak konuşlandırmanın "iki ila üç yıl" sürmesini beklediğini söyledi.[22][26]
Mayıs 2023'te Rafael, gemilere kurulum için tasarlanan Naval Iron Beam'i tanıttı. Sistem, gemileri drone sürülerine ve gemisavar füzelere karşı korumak için "birkaç kilometreye" 100 kW yaymak üzere tasarlanmıştır. Deniz versiyonu aynı taret dış boyutlarını korur ve gerektiğinde gemi üst yapılarına veya konteynerize modüllere entegre edilecek şekilde yapılandırılabilir. Naval Iron Beam'in dört ila beş yıl içinde çalışır hale gelmesi ve ilk olarak İsrail Donanması'nın Reshef sınıfı korvetine takılması planlanıyor.[27][28]
Ekim 2023'te Savunma Bakanlığı ve Rafael, 2023 İsrail-Hamas savaşı sırasında Hamas tarafından atılan roket saldırılarını test etmek üzere Demir Işın'ı Gazze Şeridi'nin güney sınırına konuşlandıracaklarını duyurdu.[29]
İsrail Silah ve Teknolojik Altyapı Geliştirme İdaresi (Maf'at, מפא"ת) başkanı Albay Nir Weingold, Ocak 2024'te "Demir Işın, Demir Kubbe'ye uygulanacaktır. Daha sonra tehdidi düşürmek için lazer mi yoksa füze mi kullanılacağına karar verilecektir. 2025'in sonuna kadar faaliyete geçeceğine inanıyoruz." dedi.[30][31]
^Gouré, Daniel (21 Ocak 2014). "Lexington Institute". Lexington Institute (Amerikan ingilizcesi). 26 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 25 Temmuz 2024.KB1 bakım: Tanımlanamayan dil (link)
