Coğrafi koordinat sistemi

Dünya'nın üzerindeki temsili enlem ve boylamlar ve eksenler koordinatları belirlemek için kullanılır.

Coğrafi koordinat sistemi, dünya üstündeki herhangi bir yeri, topografik bir nokta olarak tanımlamayı sağlayan bir koordinat sistemi. Küresel koordinat sistemindeki üç bileşenden ikisi kullanılarak belirtilir. Burada aşılması gereken zorluk, dünyanın bir küre değil de jeodezi bağlamında yaklaşık olarak bir elipsoit ya da basık sferoit şeklinde olmasıdır.

Tarihçe

İlk defa Babilliler ortaya atmış, sonrasında Batlamyus tarafından bir tam çemberin 360 derece (360°) olduğunun belirtilmesi ile teori geliştirilmiştir.

Sanayi devrimi ve emperyalizm çağında askeri ve ticari denizciliğin gereksinimleri sonucu büyük önem kazanmış ve hızla standartlaşmıştır. Günümüzdeki sistemlerin kaynakları da ulusal ya da NATO benzeri ittifaklara ait askeri standartlardır. Özellikle 1980 sonrası dünya ekonomisinde hakim duruma gelen küreselleşme politikaları daha evrensel standartlar yaratmış, GPS teknolojilerini ve yeni uygulama alanlarını teşvik etmiştir.

Enlem ve Boylam

Enlem (kısaltması: φ, phi ya da Lat.) yeryüzündeki bir noktanın yerküre merkezinden ölçülmek üzere ekvatora olan açısıdır. Aynı enlem açılarını birleştiren paralel çizgilere Enlem çizgileri ya da paralel denir. Kuzey Kutbu 90°N; Güney Kutbu 90°S olup 0° paraleli ya da enlemi de ekvator olarak adlandırılır. Böylece ekvator yerküreyi kuzey ve güney yarıkürelerine böler.

Boylam (kısaltması: λ, lambda ya da Lon.) yeryüzündeki bir noktadan geçerek iki kutbu birleştiren boylam çizgisi ya da meridyenin, Greenwich'den geçen referans ya da başlangıç meridyeni ile açısıdır. Tüm meridyenler yarım çember şeklinde, 0 referans meridyeninin batısında 180 (W) ve doğusunda 180 (E) olmak üzere 360 adet yarım çemberdirler, yani referans meridyenin tam karşısındaki simetriği, aynı zamanda 180°W ve 180°E meridyenidir. Paralel değildirler, kuzey ve güney kutup noktalarında birleşirler.

Ölçü birimi (derece) ve gösterim biçimleri

Belli bir noktanın gösteriminde önce enlem sonra boylam olmak üzere bir değer çifti kullanılır. Enlem ve boylamlar için geleneksel ölçü birimleri derece, dakika (1/60 derece) ve saniye (1/60 dakika) olmakla birlikte ondalık sisteme uyarlanmış yazım biçimleri de vardır:

  • DMS Derece:Dakika:Saniye (49°30'00"N, 123°30'00"W)
  • DM Derece:Dakika-ondalık (49°30.0', -123°30.0'), (49d30.0m,-123d30.0')
  • DD Dakika-ondalık (49.5000°,-123.5000°), genellikle 4-6 ondalık haneyle.

Bunlardan günümüzde en yaygını, Google maps ve GPS aygıtlarının da benimsediği, ondalık sistemde dakika yazımıdır.

Jeodezi sistemleri, datum

PD ya da RD (Potsdam Datum); NTF ('Nouvelle triangulation de la France'); CH1903 (Schweizer Datum 1903); ED50, ED77, ED79 gibi 1950 sonrası ED ('European Datum') sistemleri; NAD27, NAD83 gibi NAD (The North American Datum) sistemleri ve GRS80, WGS60, WGS64, WGS72, WGS84 (NAD83 ile aynıdır) gibi daha evrensel datumlar arasında, NATO askeri standardı olan ED50 1950'lerden itibaren Türkiye tarafından da benimsenmiş, ancak 2000'li yıllarda yerini daha evrensel durumdaki WGS84 ('World Geodetic System 1984') standardına bırakmaktadır.

Ayrıca bakınız

Read other articles:

Mary Anne MacLeod Trump

Mary Trump dan Mary Anne Trump beralih ke halaman ini. Untuk putrinya, lihat Maryanne Trump Barry. Mary Anne MacLeod TrumpLahirMary Anne MacLeod(1912-05-10)10 Mei 1912Tong, Lewis, Skotlandia, Britania Raya[1]Meninggal7 Agustus 2000(2000-08-07) (umur 88)New Hyde Park, New York, A.S.Tempat pemakamanLutheran All Faiths CemeteryQueens, New YorkPekerjaanPekerja rumah tanggaDikenal atasIbu Presiden Amerika Serikat ke-45, Donald TrumpSuami/istriFrederick Christ Trump(n. 1936–1999; men...

 

Gillingham F.C.

Untuk tim sepak bola yang berbasis di Dorset, lihat Gillingham Town F.C. GillinghamNama lengkapGillingham Football ClubJulukanThe GillsBerdiri1893 (1893) (sebagai New Brompton)StadionStadion Priestfield, Gillingham, Kent(Kapasitas: 11,582)KetuaPaul ScallyManajerMartin AllenLigaLiga Satu Inggris2012-13ke-1, Liga Dua Inggris(promosi)Situs webSitus web resmi klub Kostum kandang Kostum tandang Musim ini Gillingham Football Club adalah sebuah klub sepak bola profesional asal Inggris yang...

 

Bucharest Old Town

Covaci Street, one of the many streets in the Old Town The Old Town is located in the center of Bucharest, Romania, and is known for its nightlife.[1] Ion C. Brătianu Boulevard crosses the historic center from north to south, dividing this area into two approximately equal parts. Also in this perimeter is the beginning of the Calea Moșilor. In addition to the 48 streets, between which are the following streets: Lipscani, Șelari, Covaci, Doamnei, Stavropoleos, Franceză, Șepcari, i...

Abu Hudzaifah bin Utbah

Abu Hudzaifah bin UtbahLahirHusyaim42 SHMeninggal12 H (usia 53-54 tahun)Sebab meninggalPertempuran YamamahOrang tuaUtbah bin Rabi'ah (bapak) Abu Hudzaifah bin Utbah (Arab: أبو حذيفة بن عتبةcode: ar is deprecated , lahir tahun 42 sebelum hijrah (578) - wafat 12 H (633)) adalah sahabat Nabi Muhammad.[1] Nama asli Abu Hudzaifah adalah Husyaim.[2] Ia adalah anak dari Utbah bin Rabi'ah, salah satu pemimpin Quraisy dan saudara laki-laki Hindun bin Utbah, istri da...

 

United States national under-20 rugby union team

Rugby teamUnited States U-20UnionUSA RugbyNickname(s)Junior EaglesCoach(es)Billy MillardTop scorerMadison Hughes (82) Team kit Change kit First international United States 18–108 South Africa (June 6, 2008)Largest win United States 64–15 Cayman Islands (June 21, 2009)Largest defeat England 109–0 United States (June 13, 2013)World CupBest result12th, 2013 IRB Junior World Championship The United States national under-20 rugby union team, for sponsorship reasons known as the AIG Men...

 

Brown-tailed mongoose

Species of carnivore Brown-tailed mongoose Plate of Galidia olivacea, a synonym of the brown-tailed mongoose, from 1839. The tail is incomplete.[1] Conservation status Vulnerable  (IUCN 3.1)[2] Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Mammalia Order: Carnivora Suborder: Feliformia Family: Eupleridae Genus: Salanoia Species: S. concolor Binomial name Salanoia concolor(I. Geoffroy Saint-Hilaire, 1837) Brown-tailed mongoose r...

The Iron Claw (film)

The Iron ClawPoster rilis teatrikalSutradaraSean DurkinProduser Tessa Ross Juliette Howell Sean Durkin Angus Lamont Derrin Schlesinger Ditulis olehSean DurkinPemeran Zac Efron Jeremy Allen White Harris Dickinson Maura Tierney Stanley Simons Holt McCallany Lily James Penata musikRichard Reed ParrySinematograferMátyás ErdélyPenyuntingMatthew HannamPerusahaanproduksi Access Entertainment BBC Film House Productions Tanggal rilis The Iron Claw adalah sebuah film drama biografi olahraga ta...

 

S!sters

Pour les articles homonymes, voir Sisters. S!sters S!sters sur la scène de l'Eurovision en 2019.Informations générales Pays d'origine Allemagne Genre musical Pop Années actives 2019-2020 Composition du groupe Membres Laurita Spinelli et Carlotta Truman modifier Sisters (souvent stylisé en S!sters) est un duo musical allemand, composé de Laurita Spinelli (alias Laura Kästel) et Carlotta Truman. Le duo s'est formé à l'occasion de Unser Lied für Israel, sélection nationale allemande ...

 

Salmaniya

Neighbourhood of Manama, Bahrain Neighborhood in Capital Governorate, BahrainSalmaniyaNeighborhoodCountryBahrainGovernorateCapital Governorate Salmaniya is a district located in the city of Manama, Bahrain. Healthcare A road intersection in Salmaniya, flooded in 2024. The largest public hospital in Bahrain, Salmaniya Medical Complex, and the country's only public Psychiatric Hospital (Bahrain). Other private hospitals operate within the vicinity such as the Royal Bahrain Hospital[1]. History ...

2016年美國總統選舉

2016年美國總統選舉 ← 2012 2016年11月8日 2020 → 538個選舉人團席位獲勝需270票民意調查投票率55.7%[1][2] ▲ 0.8 %   获提名人 唐納·川普 希拉莉·克林頓 政党 共和黨 民主党 家鄉州 紐約州 紐約州 竞选搭档 迈克·彭斯 蒂姆·凱恩 选举人票 304[3][4][註 1] 227[5] 胜出州/省 30 + 緬-2 20 + DC 民選得票 62,984,828[6] 65,853,514[6]...

 

Bosley

Si ce bandeau n'est plus pertinent, retirez-le. Cliquez ici pour en savoir plus. Cet article ne cite pas suffisamment ses sources (juillet 2018). Si vous disposez d'ouvrages ou d'articles de référence ou si vous connaissez des sites web de qualité traitant du thème abordé ici, merci de compléter l'article en donnant les références utiles à sa vérifiabilité et en les liant à la section « Notes et références ». En pratique : Quelles sources sont attendues ? C...

 

Haast's eagle

Extinct species of bird Haast's eagleTemporal range: Pleistocene to Late Holocene Skull at the Canterbury Museum, Christchurch Conservation status Extinct (~1400) (NZ TCS)[1] Scientific classification Domain: Eukaryota Kingdom: Animalia Phylum: Chordata Class: Aves Order: Accipitriformes Family: Accipitridae Genus: Hieraaetus Species: †H. moorei Binomial name †Hieraaetus moorei(Haast, 1872) Synonyms Aquila moorei Haast, 1872 Harpagornis moorei Haast, 1872 Ha...

HOT-7

HOT-7 Names Preferred IUPAC name 2-[2,5-Dimethoxy-4-(propylsulfanyl)phenyl]-N-hydroxyethan-1-amine Other names 2-[4-(Propylthio)-2,5-dimethoxyphenyl]ethanaminol Identifiers CAS Number 207740-39-4 Y 3D model (JSmol) Interactive image ChEMBL ChEMBL127582 Y ChemSpider 21106321 Y PubChem CID 44350017 UNII J43NT74JXX Y CompTox Dashboard (EPA) DTXSID90658372 InChI InChI=1S/C13H21NO3S/c1-4-7-18-13-9-11(16-2)10(5-6-14-15)8-12(13)17-3/h8-9,14-15H,4-7H2,1-3H3 YKey: ASTNLR...

 

List of political parties in Northern Ireland

This article is part of a series within thePolitics of the United Kingdom on thePolitics of Northern Ireland Executive Executive Committee First Minister Michelle O'Neill deputya First Minister Emma Little-Pengelly Civil Service Government departments  a Lowercase d per here. Assembly Speaker Edwin Poots MLA Acts Committees Statutory rules Members (MLA) Law Supreme Court (UK) Courts of Northern Ireland Northern Ireland in the UK His Majesty's Government Northern Ireland Office Secretary...

 

Kuklík

Questa voce o sezione sull'argomento centri abitati della Repubblica Ceca non cita le fonti necessarie o quelle presenti sono insufficienti. Puoi migliorare questa voce aggiungendo citazioni da fonti attendibili secondo le linee guida sull'uso delle fonti. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. Kuklíkcomune Kuklík – Veduta LocalizzazioneStato Rep. Ceca Regione Vysočina DistrettoŽďár nad Sázavou TerritorioCoordinate49°37′48″N 16°06′49″E49°37′48�...

Environmental archaeology

Sub-discipline of archaeology This article is about the subfield of archaeology. For the journal, see Environmental Archaeology. Geoarchaeological survey of stratigraphic units using a versatile coring unit, a common tool for environmental archaeologists. Environmental archaeology is a sub-field of archaeology which emerged in 1970s[1] and is the science of reconstructing the relationships between past societies and the environments they lived in.[2][3] The field repre...

 

Reykhólahreppur

Cet article est une ébauche concernant une localité islandaise. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) selon les recommandations des projets correspondants. Reykhólahreppur Héraldique Administration Pays Islande Région Vestfirðir Circonscription Norðvesturkjördæmi Comté Austur-Barðastrandarsýsla Maire Mandat Óskar Steingrímsson (2010-2014) Code postal 380 Code municipal 4502 Démographie Population 233 hab. (2022) Densité 0,21 hab....

 

Poher communauté

Cet article est une ébauche concernant une intercommunalité française et le Finistère. Vous pouvez partager vos connaissances en l’améliorant (comment ?) ; pour plus d’indications, visitez le Projet des intercommunalités françaises. Poher communautéPoc'hêr kumuniezh Administration Pays France Région Bretagne Département FinistèreCôtes-d'Armor Forme Communauté de communes Siège Carhaix-Plouguer Communes 11 Président Christian Troadec (PLB-DVG) Date de création 3...

Associazione Calcio Cesena 1987-1988

Voce principale: Associazione Calcio Cesena. AC CesenaStagione 1987-1988 Sport calcio Squadra Cesena Allenatore Alberto Bigon Presidente Edmeo Lugaresi Serie A9º Coppa ItaliaFase a gironi Maggiori presenzeCampionato: Rizzitelli (30)Totale: Rizzitelli (35) Miglior marcatoreCampionato: Lorenzo, Rizzitelli (5)Totale: Rizzitelli (9) StadioStadio La Fiorita Maggior numero di spettatori30 000 vs Juventus (27 marzo 1988) Minor numero di spettatori10 000 vs Como (13 dicembre 1987) e ...

 

Grand Conseil du canton du Tessin

Grand Conseil(it) Gran Consiglio Législature 2023-2027 Armoiries du canton du Tessin.Présentation Type Parlement cantonal Création 1803 Lieu Bellinzone Durée du mandat 4 ans Présidence Présidente Nadia Ghisolfi (Le Centre) Élection 2 mai 2023 1er vice-président Michele Guerra (Lega) Élection 2 mai 2023 2e vice-président Fabio Schnellmann (PLR) Élection 2 mai 2023 Structure Membres 90 députés Composition actuelle.Données clés Groupes politiques PLR (21)...