Coda (Türkçe: Finâl), kıyamet sonrasıkorkutelevizyon dizisiThe Walking Dead'in beşinci sezonunun sekizinci ve sezon arası finâl bölümüdür. İlk olarak Amerika Birleşik Devletleri'nde 30 Kasım 2014 (2014-11-30)’te AMC'de yayımlanan bölüm, Angela Kang tarafından yazıldı ve Ernest Dickerson tarafından yönetildi. Bölümde Emily Kinney, Beth Greene rôlünde dizinin tekerrür eden oyuncu kadrosunda son kez yer aldı. Ayrıca Lennie James, bu sezonda ikinci kez bu bölümde bölüm sonu jeneriğinden sonra kısa bir sahnede yer aldı.
Bölüm genel olarak Atlanta'da, Grady Memorial Hastanesi'nde ve civarında geçmektedir. Hastanede, Beth Greene, kendisini Dawn Lerner'ın koruması altında, Dawn'un geçmişi hakkında daha fazla bilgi öğrendiği sırada onun Memur O'Donnell tarafından saldırıya uğradığını görürken bulur. O sırada, Rick Grimes, bir önceki bölümde kaçmayı başaran Memur Lamson'ı yakalar. Gabriel Stokes bir grup aylak tarafından kovalanır ve Gabriel, bir önceki bölümde kaçtığı kiliseye geri sığınır. Daha önce Washington, D.C.'ye doğru yola çıkan grup kiliseye geri dönerek Michonne ve Carl Grimes ile buluşur. Michonne, Maggie Greene'e kardeşi Beth'in nerede olduğunu bildiklerini söyler. Rick ve diğerleri hastaneye giderek Beth ve Carol karşılığında daha önce ele geçirdikleri iki polis memurunu takas etmeyi teklif eder.
"Coda" terimi, müziğin ana yapısından tümüyle farklı olan müzikâl bir bölümün sona ermesi anlamına gelir. Bölümün adı, dizide müzik ile ilgilenen tek karakter olan Beth'e ithaf etmektedir.[1] Bölüm, televizyon eleştirmenleri tarafından karışık yorumlar aldı. Bazı eleştirmenler bölümün açılış sahnesi hakkında olumlu yorumlarda bulunurken, bazıları bölümdeki olayların doruk noktasına ulaştığı sahneyi saçma ve sıradan buldu. Diğerleri ise Norman Reedus ve Lauren Cohan'ın oyunculuk performanslarının yanı sıra Ernest Dickerson'ın yönetmenliğinden övgüyle bahsetti.
Özet
Rick Grimes (Andrew Lincoln), bir önceki bölümde kaçan Memur Lamson'ı (Maximiliano Hernández) bir polis arabası ile birlikte takip etmektedir. Lamson, Rick'in kendisinin durmasına yönelik uyarılarına aldırış etmez ve kaçmaya devam eder. Bunun üzerine Rick, kullandığı araba ile Lamson'a çarparak onu durdurur. Lamson, çarpma sırasında derin yaralar alır. Lamson, Rick'e kendisini hastaneye götürmesi konusunda yalvarır ancak Rick onu orada öldürür. Lamson'ın ölümünün Rick'in grubu ve Dawn'un (Christine Woods) grubu arasında gerginliğe yol açacağından korkan Rick, Memur Shepherd (Teri Wyble) ve Licari (Christopher Matthew Cook), Dawn'a Lamson'un aylaklar tarafından öldürüldüğüne yönelik bir hikâye anlatmak hususunda fikir birliğine varır.
Hastnaede Dawn, bir yandan jimnastik bisikleti üzerinde spor yapmakta, bir yandan da telsizi ile, onların Rick'in gözetimi altında olduklarından habersiz, polis memurlarına ulaşmaya çalışmaktadır ancak Dawn'un telsiz çağrılarına kimse cevap vermez. Hastanedeki diğer görevliler bir süre sonra Dawn'un liderliğinden şüphe etmeye başlarlar. Memur O'Donnell, Dawn ile bir tartışmaya girer ve onun liderliğini elinden alacağı tehdidinde bulunur. İkili birbirleri ile yumruklaşmaya başlar ve kavga sonucunda Memur O'Donnell, Beth'in kendisini itelemesi sonucunda asansör boşluğuna düşerek hayatını kaybeder. Beth daha sonra Dawn'u, ona karşı olan ve Dawn'un yerine geçmeyi isteyen Gorman ve O'Donnell'ı ortadan kaldırmak için kendisini kullandığını, yakında tıpkı Noah'ın yaptığı gibi hastaneden kaçacağını söyler. Dawn, Beth'in suçlamalarını kâbul etmez ve Beth'in kendisine olan desteğini hiçbir zaman unutmayacağı sözünü verir. Konuşmaları sırasında Carol Peletier (Melissa McBride), uyanmaya başlar.
Kiliseden kaçtıktan sonra, Peder Gabriel (Seth Gilliam) bir okula ulaşır. Okulda Bob'un kesik ayağından geriye kalanlara ulaşır. Aylaklar okula saldırır ve Gabriel'i kiliseye kadar tâkip eder. Daha önce kilisenin ahşap sıraları kullanılarak güçlendirilen kilisenin kapısından içeri giremeyen Gabriel, Michonne ve Carl'dan yardım ister. Carl Grimes (Chandler Riggs) ve Michonne (Danai Gurira), kilisenin ön kapısını kırarak Gabriel'in ve aylakların içeri girmesini sağlarlar. Grup, daha önce Gabriel'in kaçtığı delikten geçerek kiliseden dışarı çıkarlar ve kilisenin kapısını yeniden kapatarak aylakları içeri hapsederler. Tam o sırada Abraham Ford'un (Michael Cudlitz) grubu bir itfaiye arabası ile kiliseye varır ve Eugene Porter'ın (Josh McDermitt) Washington, D.C.'de olduğunu iddia ettiği görevinin yalan olduğunu diğerleri ile paylaşır. Michonne, Maggie Greene'e (Lauren Cohan) Beth'in nerede olduğunu bildiklerini söyler. Bunun üzerine grup, halihazırda Atlanta'ya gitmiş olan diğerlerine yardımcı olmak üzere Atlanta'ya doğru yola çıkarlar.
O sırada Rick, iki polis memuru ile karşılaşır ve onlara Shepherd ve Licari'yi vermesi karşılığında Beth ve Carol'ı istediğini söyler. Polisler Rick'in bu teklifini kâbul eder ve Rick'in grubu Dawn ve onun adamları ile hastanede buluşur. Beth çantalarını hazırlarken, kolundaki alçının içerisine bir adet makas saklar. Takas ilk başlarda sorunsuz ilerler ancak Dawn, son saniyede takasın kurallarını değiştirir ve Rick'ten Noah'ı (Tyler James Williams) da teslim etmesini ister. Rick ve Beth buna pek istekli olmaz ancak Noah, olayların daha da kötüye gitmesini engellemek için bunu kâbul eder. Beth ona sarılmak için Noah'ın yanına gider. Dawn, Beth ile daha önce konuştuğu bir konu hakkında sinsice bir yorumda bulunur. Buna sinirlenen Beth, Dawn'un yanına gider ve ona "Olanları şimdi anlıyorum." der ve Dawn'un omzuna makasını saplar. Buna hazırlıksız yakalanan Dawn, elindeki silahı refleks îcâbı ateşler ve silahtan çıkan kurşun, Beth'in kafasına girerek onu orada öldürür. Dawn tüm bu olanların istemeden olduğunu söylemesine rağmen buna sinirlenen Daryl (Norman Reedus), elindeki silahla Dawn'u kafasından vurur ve ardından iki grup silahlarını birbirlerine doğru doğrultur. Memur Shepherd, diğer polislere silahlarını indirmelerini, Dawn'un en başından beri sorun teşkil ettiğini ancak artık onun ölmüş olmasından dolayı sorunların sona erdiğini söyler. Dr. Edwards (Erik Jensen), Rick ve grubuna hastanede kalabileceklerini söyler ancak Rick, Dr. Edwards'ın bu teklifini kâbul etmez ve hastanedeki diğerlerine kendi grubuna katılmak istemeleri durumunda kendilerini kâbul edeceklerini iletir. Rick'in bu teklifini bir tek Noah kâbul eder. Grup hastaneden çıkarken, grubun geri kalanı ile buluşurlar. Maggie, Daryl'in kollarında taşıdığı Beth'in cansız bedenini görünce yere yıkılır.
Bölüm sonu jeneriğinden sonra beliren bir sahnede, Morgan (Lennie James), ağaçlardaki işaretleri tâkip etmektedir. Bir süre sonra kiliseye ulaşır. Kilisede gezinirken, Abraham'ın Rick'e bıraktığı haritayı ve üzerinde yazan notu bulur ve o zamana kadar farkında olmadan Rick'in izlerini tâkip etmiş olmasına şaşırır.
Yapım
Scott Gimple, Rick Grimes'ın polis arabasıyla Memur Bob Lamson'ı tâkip ettiği ve daha sonra öldürdüğü sahnenin, dizinin çizgi roman serisinde yer alan Woodbury hapishanesinde Vali'nin sağ kolu Caesar Martinez'in başına gelenlere benzer olduğunu doğruladı.[2]
Karşılama
Bölüm, yayımlandığı gece 14.807 milyon kişi tarafından izlendi. İzleyicilerin %76'sını, 18-49 yaş aralığındaki izleyici kitlesi oluşturdu.[3] Bu oranlar, dizinin bir önceki bölümünün ulaştığı 13.33 milyon izleyiciden ve bu izleyicilerin %70'inin 18-49 yaş aralığındaki izleyici kitlesine ait olmasından daha fazla oldu.[4]
Avustralya'da bölüm, 80 bin kişi tarafından izlenerek bölümü o gün kablolu televizyonda yayımlanan programlar arasında en çok izlenen bölüm yaptı.[5]
Bölüm, eleştirmenler tarafından karışık yorumlar aldı. Eleştirmenler, bölümün açılış ve kapanış sahnelerinden övgüyle bahsederken, eleştirmenlerin çoğu Beth Greene'in ölümüne odaklandı. IGN yazarı Matt Fowler, "her ne kadar Beth'in öleceği belli olsa da yine de öldüğü sahne etkileyiciydi. Dizide özellikle bir karakter öldüğünde onu seven diğerlerinin verdiği tepkileri izlemek yürekleri burkuyor. Beth'i sevmiştim ancak Daryl ve Maggie'nin (ki kendisi bu haftaki bölüme kadar kardeşi Beth'in hayatını kaybetmesinin onun için çok önemli olduğunun farkında değildi) yüzünden onun ölümüne üzüldüm.[6] Fowler, bölüme 10 üzerinden 7.6 puan verdi.[6]
Variety dergisi yazarı Laura Prudom, bölümün kapanış sahnesinden ve Lauren Cohan ile Norman Reedus'un Maggie Greene ve Daryl Dixon rôllerindeki oyunculuklarından, şu sözleri kullanarak övgüyle bahsetti: "Bölümün son birkaç dakikası, dizinin bugüne kadarki en etkileyici sahnelerinden birisiydi. Hem Lauren Cohan hem de Norman Reedus, Beth'in ölümünün ardından yürekleri burkan bir performans sergiledi. Ayrıca Maggie'nin kardeşinin hayatta olduğunu öğrendikten sonraki mutlu hâlinden, sadece 20 dakika içerisinde onun cansız bedenini gördükten sonra yıkılışını görmek son derecede etkileyiciydi."[7]
The A.V. Club yazarı Zack Handlen, bölüme B- notunu verdiğini şu sözlerle dile getirdi:"Tamam, 'The Walking Dead' her ne kadar bu sezon çok iyi bir sezon hâline gelmiş olsa da, hâlen mükemmel değil. Buna kanıt olarak, size, sezon arası finâl bölümü 'Coda'yı gösterebilirim. Bölüm, sezon başladığından bu yana geliştirdiği her şeyi har vurup harman savurdu. Büyük çoğunluğu sönük gecen bölüm, izleyenleri şoka uğratan kapanış sahnesi ile birlikte bizlere dizinin gerektiğinde, sırf bunu yapabiliyor olduğu için, önemli karakterleri öldürebileceğini hatırlattı. Beth'in ânî ölümü tam bir şoktu, buna hiç şüphe yok. Ancak bazı izleyicilerin bunu beklediğini düşünüyorum. Bunun olacağına yönelik bazı işaretler vardı. [...] Ortaya çıkan sonuç, çok iyi başlayan sezona görece sönük geçen bir bölüm ile ara vermek oldu. Bölüm, bugüne kadar dizi hakkında söylediğim tüm iyi sözleri geri almamı gerektirecek kadar kötü değildi ancak dizideki her bir sahnenin arkasında kendi çıkarları için vahşet unsurunu kullanmaktan çekinmeyen bir dizi hâline gelmiş olduğunu görmek üzücü."[8]
Entertainment Weekly yazarı Dalton Ross, incelemesinde şu sözlere yer verdi: "5. sezonu severek izlediğimi herkes biliyor ancak 2015'te yayımanacak sezonun ikinci yarısında olacaklara yönelik daha etkileyici bir sekizinci bölüm izlemeyi yeğlerdim. Dizi, bugüne kadar tüm sezon arası bölümlerinde iyi bir iş çıkarmıştı. Sophia'nın öldürüldüğü ikinci sezon ve geçen yıl Hershel'in ölümü ile karşılaştırıldığında bu sezona ait sezon arası finâl bölümü, diğerleri kadar iyi olmamasına rağmen yine de duygusal ve verimli bir bölümdü."[9]
Bustle yazarı Kelsea Stahler, Dawn'un ölümü ile dizinin "mükemmel bir kötü Karakteri" kaybettiğine dikkat çekti. Stahler, incelemesinde, eğer Dawn karakteri dizide kalmaya devam etseydi, beşinci sezonun ikinci yarısında Beth ile Dawn arasındaki çekişmenin dizi yapımcıları için çok iyi bir malzeme olabileceğini düşündüğünü belirtti.[10]io9 yazarı Rob Bricken ise bölümü "beşinci sezonun en kötü bölümü" olarak göstermesinin yanı sıra bölümü duygusal olmaktan ziyade komik bulduğunu belirtti. Bricken, Dawn ve Beth karakterlerinin ölümü hakkında ise dizi yapımcılarının önemli bir fırsatı kaçırdığını düşündüğünü sözlerine ekledi. Bricken, son olarak Dawn'un Noah'ı geri istemesinin çocuksu bir hareketten başka bir şey olmadığını ve Beth'in Dawn'u bıçaklamasının açıklanamayacak, aptalca bir karar olduğunu da şu sözlerle dile getirdi: "[Beth] ne yapmaya çalışıyordu? Dawn'u dolaylı yoldan öldürmeyi mi? Hastaneyi onun aptalca kontrôlünden kurtarmayı mı? İntihar etmeyi mi? Ne yapmaya çalışıyorsa çalışsın - muhtemelen bir şekilde Dawn'dan kurtulmaya çalışıyordu - hastaneyi bir kan gölüne dönüştürmeyecek ya da kendisinin ölümü ile sonuçlanacak başka bir yol bulamadı mı? Bunu hiçbir zaman bilemeyeceğiz çünkü Beth artık yaşamıyor."[11]
^Knox, David (2 Aralık 2014). "Monday 1 December 2014" (İngilizce). TV Tonight. 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2014.
^Handlen, Zack (30 Kasım 2014). "The Walking Dead: "Coda"". The A.V. Club (İngilizce). 21 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Kasım 2014.