Caferiye Han

Caferiye Han, İstanbul’un Fatih ilçesinde Mercan Mahallesi'nin aynı isimli caddesi üzerinde bulunan han 19. yüzyıl yapısı olup 1888’de[1] inşa edilmiştir.

Tek avlulu olan han geçiş hanı olarak nitelendirilir.[2] Özel mülkiyette olan yapı, tescilli bir han yapısıdır.[2]

Caferiye Han'ın kurucusu İran kökenli, ticaret erbabı Karacadağ ailesi olup, bu ailenin torunları halen hanın hissedarları arasındadır.[3]

Kullanımı

Han çoğunlukla tekstil toptancılığı için kullanılmaktadır.[2] Mercan Caddesi’ne bakan dükkanlarında ise kumaş ve giysi satışı yapılmaktadır.[2] Buna ek depo olarak kullanılan odaları da mevcuttur.[2]

Yapıldığı dönemin fonksiyonunu koruyor olması açısından önemlidir.[1]

Zamanında şapka ve üniforma atölyelerinin de olduğu aktarılır.[4]

2014’te çağdaş sanat etkinlikleri yürüten The Moving Museum adlı organizasyona ev sahipliği yapmıştır.[5]

Mimari özellikleri

Üç katlı han yapısı betonarme ve demirden inşa edilmiştir.[2] Düzensiz bir alanda inşa edilmesine rağmen avlusu dikdörtgen şeklindedir.[2] Volta döşemeleri ve dökme demir sütunları[1] dönemini yansıtırken demir sütunların üst kısımlarındaki korint başlık benzetmeleri dikkat çekicidir.

19. yüzyılda batılılaşma etkilerinin ticaret yapılarına da yansıyan anlayışıyla inşa edilen han[6] malzeme seçimi ve hareketli cephesiyle ayırt edilebilir. Avluya bakan cephesi ise sakindir.

Avlunun etrafı revaklar yerine çoğunlukla odalarla çevrilmiştir ve avluya bakan cephelere pencereler hakimdir. Koridorların içeriye alınması dönemin ihtiyacından dolayı çok oda oluşturma şeklinde açıklanabilir fakat buna rağmen handa boş odaların olduğu bilgisi[2] de literatürde geçmektedir.

Hanın merdivenine ulaşılan kısım, koridorun avluya baktığı nadir bölgelerdendir.

Avlusunda yeşilliklerle çevrelenmiş bir süs havuzu bulunur.

Kaynakça

  1. ^ a b c Köroğlu, N. (2004). XIX. YÜZYIL VE XX. YÜZYIL BAŞI EMİNÖNÜ'NDE OSMANLI BÜRO HANLARI. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: Yıldız Teknik Üniversitesi.
  2. ^ a b c d e f g h Özkan, A. (2003). Eminönü-Hanlar Bölgesinin Cumhuriyetten Günümüze İzlenen Değişimi ve Yeniden Değerlendirilmesinde Öncelikli Bölgenin Saptanması. Yüksek Lisans Tezi. İstanbul: İstanbul Teknik Üniversitesi.
  3. ^ "İstanbul Hanları". www.restorasyonforum.com. 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2022. 
  4. ^ "SANAL arc - Caferiye Han". sanalarc.com (İngilizce). 2 Aralık 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2022. 
  5. ^ "Ticaretle sanatın kesiştiği han". www.itohaber.com. 3 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2022. 
  6. ^ Boyacıoğlu, D. (2010). ARAP HANI VE YAPININ 18 - 19. YÜZYIL İSTANBUL HANLARI İÇİNDEKİ YERİ. Uludağ Üniversitesi Mühendislik-Mimarlık Dergisi, 9-21.