Priene yazıtı, 19. yüzyılda modern Türkiye'deki Priene'de bulunan Athena Polias Tapınağı'nda keşfedilen, M.Ö 330 yılında yazıldığı tahmin edilen, Büyük İskender'e ait bir adak yazısıdır. British Museum'un Antik Yunan epigrafi koleksiyonunun önemli bir parçasıdır ve antik tarihin en ünlü kişilerinden biriyle doğrudan bağlantı sağlar.[1]
Keşfi
Yazıt, 1868-1869 yılları arasında Priene'nin arkeolojik kazı çalışmalarına öncülük eden Dilettanti Cemiyeti adına bölgede araştırmalar yapan mimar Richard Pullan tarafından tapınağın avlusunda bulundu. Adak yazısı, Priene şehir yasalarının kayıtlarıyla birlikte tapınağın duvarlarından birinin sonunda keşfedildi. Pullan, kazı alanından yazıtları, heykelleri ve mimari kalıntıları İngiltere'ye getirdi ve bunlar hemen ulusal koleksiyona dahil edildi.
Arka planı
Büyük İskender'in'un ordusu MÖ 334'te Hellespont'u geçerek Granikos Savaşı'nda Pers ordusunu yendi. Ardından İyon kıyısı boyunca ilerleyerek şehirleri gezdi ve Pers garnizonlarını kovdu. Priene'de ise, devasa mermer blokta sonsuza kadar kaydedildiği gibi, Athena Polias tapınağının tamamlanmasını cömertçe destekledi.
Tanım
Mermer duvar bloğu, her iki yüzüne de antik Yunanca yazılmıştır. Yazıtın bir kısmı, İskender tarafından tapınağın inşası için sağlanan fonların hediye edildiğini kaydeder. Diğer bir kısım ise, Perslerin kovulmasının ardından farklı komşu krallıklar arasındaki toprak anlaşmazlıklarının çözümüne ilişkindir.[2]
Yazıtın Tercümesi
Yazıt:
ΒΑΣΙΛΕΥΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΝΕΘΗΚΕ ΤΟΝ ΝΑΟΝ ΑΘΗΝΑΙ ΠΟΛΙΑΔΙ
Çeviri:
Kral Alexander, Athena Polias Tapınağı'nı adadı.
Kaynakça
Konuyla ilgili yayınlar
- F. Frances (Ed), Treasures of the British Museum, London, 1972
- B.F. Cook, Greek inscriptions (London, The British Museum Press, 1987)
- I. Jenkins, Greek Architecture and its Sculpture, The British Museum Press, 2006
