Yurdun bir bölümünün işgal edilişini hikâye eden ve işgal karşısında hissedilen üzüntü ve tepkiyi dile getiren bir şiirdir. Safahat’ın yedinci kitabı olan "Gölgeler"'de yer alır.
Mehmet Akif'in Burdur milletvekili olarak Ankara'da bulunduğu sırada Taceddin Dergâhı’nda yazılmış ve ilk defa Sebilürreşad dergisinin 7 Mayıs 1921 tarihli sayısında yayımlanmıştır.[1] Şair, bu şiiri "Basri Bey oğlumuza” ifadesiyle Meclis'te Karesi mebusu olarak bulanan Hasan Basri Bey'e ithaf etmiş[2] ve şiirin altındaki şu notla şiirin yazılış sebebini açıklamıştır:
“
Bu manzume yazılırken Yunan istilası altındaki topraklarımıza, hususiyle Bursa’ya dâir elim haberler geliyordu.
”
Şiir, hezec bahrinin mefâîlün vezniyle yazılmıştır.[2] İki bölümden oluşur; ilk 26 mısrayı içeren birinci bölümde bülbül imgesi etrafında karamsar bir ruh hali verilir, ikincisinde ise düşman kuvvetlerinin istila ettikleri Bursa şehrinde sergilediği vahşet anlatılır.
Mehmet Akif, bu eserde bir bülbüle ülkenin ve milletin durumunu anlatır, buna karşılık yanık yanık öten bülbüle, eden böyle kıyametler kopardığını sorar, "matem senin değil, benim hakkım" der.[3]
