Bathonea, uzun süredir kayıp olan bir Antik Yunan ve Bizans yerleşimi. İstanbul ilinin Avcılar ilçesinde, Küçükçekmece Gölü'nün kuzeybatısında yer alır.[1][2]
Görünür durumda olan bu yerleşim, İsviçreli arkeolog Ernest Mamboury tarafından 1930larda Rhegion kasabası olarak tanımlanmış ve kapsamlı bir şekilde incelemiştir.[3]
2007 yılında yüzey araştırmasıyla başlayan kazı çalışmaları 2009 yılında Bathonea için Helenistik-Roma kenti olarak yeni bir kimlik tanımlanmasıyla devam etti. Şu anda kazılar Kocaeli Üniversitesi Prof. Dr. Şengül Aydıngün başkanlığında yürütülmektedir. 2009 yılında başlatılan kazı çalışmaları, Helenistik ve Roma dönemlerine ait önemli kalıntıların keşfedilmesini sağlamıştır. İlk iki yıl süren araştırma ve jeofizik analizler sonucunda, Büyük ve Küçük Liman olarak adlandırılan iki antik liman ile göl içerisinde kalmış bir antik deniz fenerinin izleri tespit edilmiştir. Bu keşifle, Türkiye’deki Patara’dan sonra ikinci antik deniz feneri kayıtlara geçmiş, bölgenin denizcilik tarihi açısından önemi bir kez daha ortaya konulmuştur.[4] 2009 yılındaki araştırma sonuçları üzerine; Amerikan Arkeoloji Enstitüsü (Archaeology) Dergisi, İngiliz Independent Gazetesi ve Heritage Key adlı yayın organları 2009 yılında kazı alanını “Dünyanın En Önemli Arkeolojik Keşiflerinin İlk On Listesi”ne aldı.[5]
2011-2012 yıllarında gerçek anlamda başlatılan kazı çalışmaları sonucunda, birçok önemli arkeolojik yapı gün yüzüne çıkarılmıştır. Bu yapılar arasında, İmparator Büyük Konstantin (M.S. 330) döneminde inşa edildiği belirlenen, 100×20 metre boyutlarında ve 7.000 metreküp su kapasitesine sahip dev bir açık sarnıç, bir kale kalıntısı, tabanları mozaiklerle kaplı geniş bir saray kompleksi, yer altı su kanalları ve antik yollar bulunmaktadır.[5] 2011 yılına kadar yaklaşık 70 mezar keşfedilmişti. Yapılan incelemeler, erkeklerin ortalama 1,65 metre, kadınların ise 1,50–1,55 metre boyunda olduğunu, birçoğunun artrit, romatizma, raşitizm gibi hastalıklardan muzdarip olduğunu ve zaman zaman yetersiz beslenme ile aşırı ağır iş yüküyle karşılaştıklarını ortaya koydu. En az bir vakada, hastanın çok uzun bir süre hayatta kalmış olması gereken bir kafatası ameliyatı yapılmıştır.[6]
İsminin kökeni
Arkeologlar, herhangi bir tarihi kaynak tarafından bilinmeyen bir alanda çalıştıkları için sonuçlar çıkarmakta tereddüt etmektedirler. "Bathonea" adı aslında geçici bir isim olup, iki kaynaktan esinlenilerek alınmıştır. Plinius'un Naturalis Historia (Doğa Tarihi) adlı eserinde, gölü besleyen bir nehir "Bathynias" olarak adlandırılmaktadır. Ayrıca, bir keşiş olan Theopanes'in çalışmasında bölge "Bathyasos" olarak anılmaktadır. Bu isimlerin her ikisi de büyük olasılıkla "hekatostys" (yüzlük birlik) adının birer varyantıdır.
Dış bağlantılar
Kaynakça
