Ekmek, bisküvi gibi unlu mamul ürünlerini veya herhangi bir yiyeceği bir sıvıya, sosa veya başka bir yiyeceğe batırarak tüketmeye banmak veya bandırmak denir. Sahanda yumurta, sucuklu yumurta, kuru fasulye gibi yemekler; zeytinyağı, tereyağı gibi yağlar ekmek banarak tüketilirken çay, kahve, süt gibi içecekler bisküvi tarzı mamuller batırarak tüketilmektedir. Patates kızartması gibi yiyecekler ketçap, mayonez gibi soslara bandırarak tüketilmektedir.
Ekmek banmanın ilk örnekleri Antik Romalılar döneminde görülmüştür. Antik Romalılar sert mayasız ekmeklerini (Latince: bis coctum - "iki kez pişmiş") şarapta yumuşatarak yiyorlardı.[1]
Ekmeği, yemeğin suyuna banmaya şamandıra yapmak da denir.[2]
