Büyükorhan, Bursa'nın 17 ilçesinden biri.
Konum ve yüzey şekilleri
Harmancık, Orhaneli, Mustafakemalpaşa ve Balıkesir'e bağlı Dursunbey ilçelerine komşudur. Denizden yüksekliği 830–840 m civarındadır. Yükseklik nedeniyle serin dağ iklimi görülür. Engebelli ve dağlık bir yapıya sahiptir. Yüzölçümü 672 km²'dir. 43 mahalleden oluşur. Bölgede karasal marmara geçiş iklimi görülür.
Tarih
Bizans döneminde Atranos (Bugün Orhaneli) Tekfurluğu'nun toprakları içinde yer alan bir bölgeydi. 1321'de Orhan Gazi tarafından Osmanlı hakimiyetine girdi. Fatihi Orhan Bey'e atfen üç obadan oluşan yerleşime Orhan-ı Kebir adı verilmiştir. Cumhuriyet döneminde Büyükorhan ismini almıştır. 1944 yılında Orhaneli'ye bağlı bir nahiye olan Büyükorhan, 1967 yılında belediyelik, 1987 yılında ilçe olmuştur.
Ekonomi
İlçenin ekonomik yaşamı tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır, komşu il ve ilçelere ulaşım bağlantısı gelişmiş olmadığından sanayi ve ticaret hayatı gelişmemiştir. İlçenin yarısı ormanlık alandır. Tarıma elverişli arazinin su tutma kapasitesi az, yeraltı suyu kısıtlı olduğu için ilçede kuru ve sulu tarım yapılmaktadır. En önemli ürün buğday ve çilektir. Yüksek alanlarda arpa yetiştirilir. İlçede sulama yapılabilen yerlerde çilek yetiştiriciliği gelişmektedir. Orman arazisinde tel direği, maden direği, sanayi odunu, yakacak odun, kâğıtlık odun gibi ürünler elde edilir. İlçede büyükbaş ve küçükbaş hayvancılık yapılır. Sığır varlığının bir bölümü bölümü düşük verimli ırklardan oluşmuştur. İlçeye yakın ve sulama yapılan yerlerde daha verimli hayvancılığa geçilmiştir. Koyun varlığı ise yerli ırklardan oluşmaktadır. Halkın tarım ve hayvancılık dışındaki gelir kaynağı, mevsimlik işçi olarak çalışmaktadır.
İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 1 belde, 40 köy ve 44 mahalleden oluşmaktadır. 44 mahalenin 3 tanesi Büyükorhan ilçesine bağlıdır. İlçeye bağlı olan beldenin adı Kınıktır ve 44 mahallenin iki tanesi Kınık Beldesine bağlıdır. Geri kalan 40 mahalle köy muhtarlıklarının idaresindedir.
Coğrafya
İlçemiz deniz seviyesinden 830 m. rakımlı, Marmara'nın şirin ve ormanlarla çevrili yeşil bir ilçesidir. Büyükorhan doğusunda Harmancık, batısında M. Kemalpaşa, kuzeyinde Orhaneli, güneyinde ise Balıkesir iline bağlı Dursunbey ilçeleri ile çevrili olup, yüzölçümü 11.300 hektardır. Yörede Marmara Bölgesinin iklim özellikleri hüküm sürmekte, yazları sıcak ve kurak, kışları soğuk ve yağışlı geçer. Yazın en yüksek sıcaklık 30 – 35 °C, kışın ise ısı ortalama 4 – 6 °C'ye düşmektedir. İlçemizin güneyinden Aliova Çayı geçmektedir. Ayrıca tarımsal sulama amaçlı iki adet gölet bulunmaktadır. Arazi sulamasında ağırlıklı olarak yer altı su kaynaklarından istifade edilmektedir.
Nüfus
Not: Büyükşehir yasası nedeniyle köyler mahalle statüsüne geçtiğinden 2013'ten itibaren kır nüfusu tabloda yer almamıştır.
Doğal güzellikler
- 'Görecik Yaylası', ilçeye 6 kilometre uzaklıktadır.
- İlçe merkezine 7 km uzaklıkta 'Zaferiye Köyü', bulunan kaynak suyu çok güzel bir sudur.
- İlçe merkezine 20 km uzaklıkta 'Düğüncüler Köyü', sıcak su kaynakları nedeniyle yerli halk tarafından tedavi amaçlı kullanılmaktadır. Rafting ve tracking sporları yapılır.
- 'Kaya Deresi', ilçe yakınındaki bir kamp alanıdır. İlçeye 3 km yakınlıkta bulunan derecik mahallesinde türüne ender rastlanan kilise bulunmaktadır tarihi 2000 yıllık olduğu bilinmektedir.
Kaynakça
Wikimedia Commons'ta
Büyükorhan ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
