2024 İzlanda genel seçimleri

2024 İzlanda genel seçimleri, 30 Kasım 2024 tarihinde düzenlenen,[1] ve Alþingi'nin 63 yeni üyesini belirlemiş olan seçimlerdir.

2024 İzlanda genel seçimleri
İzlanda
← 2021 30 Kasım 2024 (33 gün önce) (2024-11-30) Bir sonraki →

Alþingiinin 63 sandalyesi için
Çoğunluk için 32 sandalye gerekli
Katılım%80,18 (artış 0,09)
  Birinci parti İkinci parti Üçüncü parti
 
Lider Kristrún Frostadóttir Bjarni Benediktsson Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir
Parti Sosyal Demokrat İttifak Bağımsızlık Partisi (İzlanda) Rönesans (İzlanda)
Liderlik tarihi 28 Ekim 2022 29 Mart 2009 12 Ekim 2017
Liderin bölgesi Kuzey Reykjavík seçim bölgesi Güneybatı seçim bölgesi Güneybatı seçim bölgesi
Son seçim 6

%9,93

16 sandalye, %24,39 5 sandalye, %8,33
Sandalye 15 sandalye
Değişim artış 9 azalış 2 artış 6
Aldığı oy 44.091 41.143 33.606
Oran %20,08 %19,36 %15,8
Değişim artış %10,15 azalış %5,3 artış %7,47

  Dördüncü parti Beşinci parti Altıncı parti
 
Lider Inga Sæland Sigmundur Davíð Gunnlaugsson Sigurður Ingi Jóhannsson
Parti Halk Partisi (İzlanda) Merkez Parti (İzlanda) İlerici Parti (İzlanda)
Liderlik tarihi 27 Ocak 2016 24 Eylül 2017 2 Ekim 2016
Liderin bölgesi Güney Reykjavík seçim bölgesi Kuzey Reykjavík seçim bölgesi Güney seçim bölgesi
Son seçim 6 sandalye, %8,85 3 sandalye, %5,45 13 %17.27
Sandalye 10 8 5
Değişim artış 4 artış 5 azalış 8
Aldığı oy 29.288 25.700 16.578
Oran %15,82 %12,1 %7,80
Değişim artış %6,97 artış %6,65 azalış %9,47

Önceki İzlanda Başbakanı

Bjarni Benediktsson
Bağımsızlık Partisi

Seçilen İzlanda Başbakanı

Kristrún Frostadóttir
Sosyal Demokrat İttifak

Genel Bakış

2024 yılında, 30 Kasım'da İzlanda'da Althing'in 63 üyesini seçmek için parlamento seçimleri yapıldı. Kristrún Frostadóttir liderliğindeki merkez-sol Sosyal Demokrat İttifakı, iktidardaki Bağımsızlık Partisi'ni geride bırakarak 15 sandalye ile en fazla oyu aldı.[2] Seçim, Bağımsızlık Partisi, İlerici Parti, Sol-Yeşil Hareket ve Korsan Partisi'nin tarihindeki en kötü performansı sergilerken, Viðreisn, Halk Partisi ve Merkez Partisi her birinin tarihindeki en iyi performansını gösterdi. Bu durum, İzlandalıların 2008 sonrası ekonomik krizden sonraki her hükümete karşı oy verdikleri bir eğilimin devamı olarak görülüyor.[3]

İzlanda Sol-Yeşil Hareketi ve Korsan Partisi, her ikisi de kurulduğundan bu yana ilk kez hiçbir sandalye kazanamayarak parlamentodaki temsillerini kaybetti.[4]

Seçim sistemi

Althing'in 63 üyesi, altı çok üyeli seçim bölgesinde açık liste orantılı temsil yoluyla seçilir. 54 sandalye, seçim bölgesi düzeyinde partiler arasında dağıtılır ve herhangi bir seçim barajı bulunmaz, ayrıca seçim sonucuyla orantılılık sağlamak amacıyla ulusal düzeyde parti listelerine 9 dengeleme sandalyesi atanır; bu dengeleme için yüzde 5'lik bir eşik gereklidir. 54 seçim bölgesi sandalyesi, her seçim bölgesinde D'Hondt yöntemiyle dağıtılır. Seçim listeleri partiler tarafından belirlenir; ancak seçmenler, adayların sırasını değiştirme veya belirli adayları tamamen çıkarmak gibi seçeneklere sahip olsalar da, bu genellikle sonuç üzerinde herhangi bir etki yapmaz.[5]

Parlamenter sandalye başına seçmen sayısı, İzlanda'daki seçim bölgeleri arasında önemli ölçüde farklılık gösterir. Sandalye sayısı, 1999'da yasayla belirlenmiş olup, her seçimden önce yalnızca en çok temsil edilen seçim bölgesindeki seçmen sayısı, en az temsil edilen seçim bölgesindeki seçmen sayısının yarısına ulaştığında güncellenir. Anayasaya göre, bu durumda bir seçim bölgesi sandalyesi, en çok temsil edilen seçim bölgesinden en az temsil edilen seçim bölgesine aktarılmalıdır. Bu durum, 1999'dan bu yana iki kez gerçekleşmiş olup, her iki durumda da bir seçim bölgesi sandalyesi Kuzeybatı seçim bölgesinden (büyük bir kırsal bölge) Güneybatı seçim bölgesine (başkentle komşu olan, nispeten küçük bir alan) aktarılmıştır. 2021 seçimlerinde, Güneybatı'daki her sandalye için uygun seçmen sayısı 5671,5 iken, Kuzeybatı'da her sandalye için uygun seçmen sayısı 2693,5 idi. Anayasaya göre, bu durum, bir seçim bölgesi sandalyesinin Kuzeybatı'dan Güneybatı'ya aktarılmasını gerektiriyor ve bu durum bir sonraki parlamento seçiminden önce gerçekleşecek.

Koalisyon Kurulması

Seçim sonuçlarına göre hiç bir parti çoğunluk için gereken 32 vekili toplayamadı. Bunun üzerine Başbakan ve Sosyal Demokrat İttifakın başkanı Kristrún Frostadóttir, Inga Sæland başkanlığındaki Halk Partisi ve Þorgerður Katrín Gunnarsdóttir yönetiminde Rönesans arasında koalisyon kuruldu.[6] Yeni kabine 21 Aralık 2024'te göreve başladı.[7]

Kaynakça

  1. ^ "Parlamento seçimleri 2024". Fjölmenningarsetur. 30 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2024. 
  2. ^ "Social Democrats win Iceland's parliamentary elections". www.aa.com.tr. 4 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2024. 
  3. ^ "Social Democrats overtake PM's party in Iceland vote". France 24 (İngilizce). 1 Aralık 2024. 29 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2024. 
  4. ^ "Social Democrats win Iceland's snap elections as incumbents punished". Al Jazeera (İngilizce). 6 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2024. 
  5. ^ "Kaynak PDF" (PDF). 30 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 30 Aralık 2024. 
  6. ^ "These are the ministers of the government". Iceland Monitor. 31 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2024. 
  7. ^ Hrólfsson, Ragnar Jón; Gunnarsdóttir, Þorgerður Anna (21 Aralık 2024). "Ríkisstjórn Kristrúnar Frostadóttur er tekin við völdum - RÚV.is". RÚV. 24 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Aralık 2024.