2022 yılı, dünya genelinde gıda fiyatlarında hızlı bir artışa ve gıda arzında kıtlığa sahne oldu. Dünyanın farklı bölgelerinde kötüleşen krizler, jeopolitik ve ekonomik krizlerin birleşmesinden kaynaklandı. Krizler, COVID-19 salgını sırasında yaşanan gıda güvenliği ve ekonomik krizleri takip etti. Dünya gıda fiyatları Mart 2022'den bu yana Ocak 2023'te %18 oranında düşmüştür. Bununla birlikte, Birleşmiş Milletler Gıda Ajansı (FAO) onlarca ülkede hala devam eden çift haneli gıda enflasyonu konusunda uyarıda bulunuyor.[1] Rusya'nın Ukrayna'yı işgali ve iklime bağlı mahsul kıtlığı da dâhil olmak üzere, giderek artan sorunların açlık ve yetersiz beslenmenin azaltılması yönündeki küresel eğilimleri tersine çevirmesinden korkuluyor.[2]
2022 yılında Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesinin ardından, Gıda ve Tarım Örgütü ve gıda emtia piyasalarının diğer gözlemcileri, gıda arzında bir çöküş ve fiyat artışları konusunda uyarıda bulundu.[3][4][5][6][7][8] Endişelerin büyük bir kısmı buğday, mısır ve yağlı tohumlar gibi temel emtia ürünlerinde fiyat artışlarına neden olabilecek arz sıkıntısı ile ilgilidir.[5][8] İşgal aynı zamanda yakıt ve buna bağlı gübre fiyatlarında artışa yol açarak daha fazla gıda kıtlığına ve fiyat artışlarına neden oldu.[7][8]
İşgalden önce bile gıda fiyatları rekor seviyelere ulaşmıştı. Gıda ve Tarım Örgütü'ne göre Şubat 2022 itibarıyla gıda fiyatları yıldan yıla %20 artmıştı.[9] Savaş Mart ayında yıllık fiyatları %40 daha artırdı.[10]
Doğu Afrika ve Madagaskar gibi bazı bölgeler zaten tarım sistemindeki aksaklıklar ve iklim değişikliği nedeniyle kuraklık ve kıtlık yaşamaktaydı[11][12] ve fiyat artışlarının durumu daha da kötüleştirmesi bekleniyor.[7][10] Birleşik Krallık ve Amerika Birleşik Devletleri gibi genellikle güvenli gıda kaynaklarına sahip olan Küresel Kuzey ülkeleri bile gıda güvensizliği nedeniyle maliyet enflasyonunun doğrudan etkilerini yaşamaya başladı.[13] Bazı analistler fiyat artışlarını 2007-2008 dünya gıda fiyatları krizinden bu yana yaşanan en kötü artış olarak nitelendirmektedir.[10] Gıda krizine verilen ilk uluslararası tepkiler, bazı tedarikçilerin veya hasatların küresel kıtlığı ve fiyat artışlarını hafifletebileceğini öne sürse de (örneğin Hindistan'dan önerilen tahıl akışı), Ocak 2023 itibarıyla hiçbir uluslararası çaba fiyatları hafifletmede etkili olmamıştır.[14] Dünya Ekonomik Forumu'nun 2023 Küresel Riskler Raporu, gıda tedarik krizlerini devam eden bir küresel risk olarak tanımlamıştır.[15]
