Etkinliği Rusya Olimpiyat Komitesi'ni temsil eden Anna Şerbakova kazanırken, takım arkadaşı Aleksandra Trusova gümüş, Japon Kaori Sakamoto ise bronz madalyayı elde etti. Bu madalyalar, üç buz patenci için de ilk bireysel Olimpiyat madalyalarıydı. Sakamoto daha önce de takım etkinliğinde bir madalya kazanmıştı.
Etkinlik özeti
2018'in gümüş ve bronz madalyalı isimleri Yevgeniya Medvedeva ve Kaetlyn Osmond yarışmalardan emekli olurken, şampiyon Alina Zagitova resmi bir emeklilik duyurusu yapmadan spora uzun bir ara verdi ve Olimpiyatlara katılma hakkını elde edemedi. 2021-22 sezonu, en yüksek altı puanı elinde tutan Rus patencilerin hakimiyeti altındaydı. Bu altı kişiden Kamila Valiyeva, Anna Şerbakova ve Aleksandra Trusova Olimpiyatlarda yarışması için seçildi. Yedinci sırada yer alan Kaori Sakamoto, listedeki Rus olmayan ilk patenciydi. Valiyeva, girdiği her yarışmayı kazanarak ve en düşük uluslararası puanı ile rakiplerinden herhangi birinin puanından 10 puan daha üzerinde yer alarak Olimpiyat sezonunu tamamen domine etti. Namağlup sezonu, üç segmentte de dünya rekortmeni statüsüyle birleştiğinde, doping soruşturmasına tabi tutulmadan önce Olimpiyatları kazanmak için ağır favori olarak görülüyordu.[2] Tahminler, 2021 yılının dünya şampiyonunun Şerbakova, bronz madalya kazananının ise Trusova olması nedeniyle Rusların üç madalyayı da alarak podyumda yer almasını en olası senaryo olarak görmekteydi.[3][4]
Kısa programı Valiyeva ilk sırada tamamlarken, Şerbakova ikinci, Sakamoto üçüncü ve Trusova dördüncü oldu. Trusova serbest programı birinci olarak bitirdi ve aynı programda beş dörtlü atlayış gerçekleştiren ilk kadın oldu. Valiyeva ve Şerbakova dörtlü atlayış girişiminde bulunan diğer yarışmacılar oldular ve Valiyeva, olimpiyatlarda yalnızca bir hafta önce, takım etkinliğinin serbest programı sırasında dörtlü atlayış yapan ilk kadın olmuştu.[5] Trusova beş dörtlüsünden sadece ikisini temiz bir şekilde indirdi. Şerbakova her ikisi de temiz olmak üzere iki dörtlü atlayış yaptı.[6] En son paten kayan Valiyeva ise serisi esnasında iki kez düşüp birtakım hatalar yaptı ve böylece genel sıralamada dördüncü sıraya gerileyip madalya podyumunun dışında kaldı.
Doping tartışması
Olimpiyatlarda takım yarışmasının sona ermesinden bir gün sonra, 8 Şubat'ta, Rusya Olimpiyat Komitesi'nden Kamila Valiyeva'nın aralık ayında verdiği bir numunenin yasaklı olan trimetazidin maddesi için pozitif çıktığı bir İsveç laboratuvarı tarafından gecikmeli olarak açıklandı ve bu durum sporcunun Olimpiyatlara katılımı noktasında bir doping soruşturmasına konu oldu.[7][8]Spor Tahkim Mahkemesi, 14 Şubat'ta, sporcunun geçici olarak men edilmeyeceğine ve planlandığı gibi bireysel yarışmada yarışmasına izin verileceğine ve doping konusunda devam eden soruşturmanın sonucuna göre karar verileceğine karar verdi. Mahkeme kararı, üç gerekçeye dayanılarak verdi: 1/ Sporcu yaşı nedeniyle (15 yaşında), WADA kurallarına göre yetişkin sporculardan farklı kurallara tabi olan statüde kabul edilir ve bu yaş grubu “Korumalı Kişi”dir; 2/ Sporcunun "Pekin'deki Olimpiyat Oyunları sırasında testi pozitif çıkmadı; 3/ "Sonuçların bildirilme zamanı ile ilgili ciddi sorunlar vardı. Bu durum Sporcunun kendi yararına olacak belli yasal gereklilikleri yerine getirmesini engelledi". CAS kararında, "Sporcunun Olimpiyat Oyunlarında yarışmasını engellemenin, bu koşullarda ona onarılamaz zararlar vereceğini" kaydetti.[9][10] Sonuç olarak, Uluslararası Olimpiyat Komitesi, Valiyeva'nın madalya kazanması durumunda, doping davasıyla ilgili soruşturma bitene kadar madalya töreni düzenlenmeyeceğine karar verdi. Diskalifiye edilme olasılığına karşı, IOC, ISU'dan serbest programa 24 değil, 25 sporcunun katılmasına izin verilmesini istedi. Valiyeva kısa programdaki en iyi 24 patenciden biriydi.[11]
15 Şubat'ta, kısa programdan sonra The New York Times, Valiyeva'nın örneğinin yasaklı trimetazidin maddesine ek olarak yasaklı listede olmayan hipoksen ve L-Karnitin adlı iki ek madde için pozitif olduğunu bildirdi.[12]
Tepkiler
CAS'ın, Valiyeva'nın pozitif testine rağmen yarışmasına izin verme kararı, Batı spor camiasında ve medyada Rusya'nın devlet destekli doping programı nedeniyle yeterince cezalandırılıp cezalandırılmadığına dair bazı sorularla birlikte tepki çekti.[13][14][15]Amerika Birleşik Devletleri Olimpiyat ve Paralimpik Komitesi ve Kanada Olimpiyat Komitesi kararı "hayal kırıklığı" ve "son derece talihsiz" olarak nitelendirirken, Rusya Olimpiyat Komitesi "dürüst bir şekilde kazanılan Olimpiyat altın madalyasını korumak için kapsamlı önlemler" alma sözü verdi. [takım yarışması için]".[16][17][18] Valiyeva'nın takım arkadaşlarının birçoğu onu savunmasına rağmen, CAS kararına sosyal medyada hem eski hem de şimdiki patencilerden kınama geldi.[19][20] Birkaç Amerikalı patenci, pozitif bir doping testi için soruşturma altındayken yarışmadan 8 ay uzaklaştırma cezası alan Amerikalı patenci Jessica Calalang vakasıyla paralellikler kaydetti; Calalang daha sonra, maddenin makyajındaki bileşenlerin bir metaboliti olduğu sonucuna varıldıktan sonra ihlalden aklandı, ancak o ve partneri, askıya alma kararı sonrası 2021 Dünya Artistik Patinaj Şampiyonası da dahil olmak üzere birçok önemli yarışmayı kaçırdı.[21][22] Durumla ilgili bazı Batılı yorumcular, suçun 15 yaşındaki Valiyeva'da değil, Rus sistemi ve antrenör Eteri Tutberidze de dahil olmak üzere etrafındaki antrenörler ve doktorlarda olması gerektiğini öne sürdü.[23][24] Valiyeva'nın reşit olmaması nedeniyle, hem Dünya Anti-Doping Ajansı hem de Rusya Anti-Doping Ajansı, antrenör Eteri Tutberidze ve Rus takım doktoru Filipp Şvetski de dahil olmak üzere çevresi hakkında soruşturma başlattı.[25] Rus hükûmeti ve toplumu da Valiyeva'yı desteklemekte kararlıydı; Kremlin önce durumu bir "yanlış anlaşılma" olarak nitelendirdi ve daha sonra şu açıklamayı yaptı: "Kamila Valiyeva'yı tam olarak destekliyoruz ve herkesi ona destek olmaya çağırıyoruz. Ve Kamila'ya diyoruz ki: yüzünü saklama. Sen bir Russun - performans göster ve herkesi yen!"[26][27][28]
15 Şubat'ta, kısa programın ardından, karma bölgede Valiyeva'yı soran medyaya karşı yarışmacılar, kendi performanslarına odaklanmayı tercih ettiklerini belirterek, büyük ölçüde kendilerini durumdan uzaklaştırmaya çalıştılar. Birkaç sporcu, "temiz spor"u destekleme konusunda genel ifadelerde bulundu. Bazıları, takım veya bireysel yarışmalar için madalya törenlerinin yapılmayacağını üzülerek dile getirdi.[29] Valiyeva, karma bölgedeki gazetecilerle konuşmadı ve kısa programdan sonra ilk üçün basın toplantısına katılmadı; burada ikinci ve üçüncü sırada yer alan diğer isimler Anna Şerbakova ve Kaori Sakamoto da yorum yapmaktan kaçındı.[30] IOC sözcüsü Mark Adams, olimpiyatlarda basın toplantılarının zorunlu olmadığını ve Valiyeva'nın madalya alması durumunda onun da bu basın toplantısına katılmasını beklemediklerini kaydetti.[31] Valiyeva yarışmanın sonunda dördüncü olarak podyumun dışında bitirdi ve serbest programdan sonra karma bölgede durmadı.
Serbest programın ertesi günü düzenlediği basın toplantısında, IOC başkanı Thomas Bach, antrenörü Eteri Tutberidze'nin Valiyeva'yı podyumdan eden hatalarla dolu bir performansının ardından onu azarlaması nedeniyle Valiyeva'yı çevreleyen "ürpertici atmosferden" "çok ama çok rahatsız" olduğunu söyledi.[32][33] Bach ayrıca, antrenörlerinin pozitif çıkan testinde büyük olasılıkla rol oynadığını ima ederek, "dopingin sporcular tarafından çok nadiren tek başına yapıldığını" ve "bu ilacı vücuduna uygulayanların, asıl suçlu olanların bu kişiler olduğunu" belirtti.[34][35] Kremlin, "üst düzey sporda bir antrenörün sertliğinin sporcularının zaferler elde etmesi için kilit öneme sahip olduğu" ve Tutberidze'nin sporcularının güçlü sonuçlar aldığı yanıtını verdi.[36] Çok sayıda Batılı medya kuruluşu, üç ROC patencisinin aşırı duygusal tepkilerini - Şerbakova (altın) içinde boşluk hissettiğini, Trusova'nın (gümüş) "spordan nefret ettiğini" haykırdığını ve bir daha kaymamaya söz verdiğini ve Valiyeva'nın (dördüncü) ise hıçkıra hıçkıra ağladığını belirtti -, sonuç vermek için maruz kaldıkları aşırı baskının yanı sıra ekiplerinden gördükleri kötü muamelenin başka bir kanıtı olarak gösterdi.[37][38]
