1920 Devrim Tugayları (Arapça: كتائب ثورة العشرين, romanize: Kitā'ib Thawrat al-ʿİşrīn), 2003 yılında ABD'nin Irak'ı işgal etmesinin ardından dağılan Saddam dönemi Irak ordusunun eski mensupları tarafından kurulan Sünni militan ve direniş grubudur. El yapımı patlayıcılar kullanan ve ABD öncülüğündeki Koalisyon güçlerine karşı silahlı saldırılar düzenleyen grup, İslamî Direniş Hareketi'nin askerî kanadını oluşturmaktadır. Grup adını 1920'deki Irak isyanına atfen almıştır.
Bağlılıklar
Bir ABD askerî sözcüsü “endişeli yerel halk” grubunun şu anda ABD güçleriyle birlikte hareket ettiğini belirtirken,[2] Tugaylar web sitesindeki bir yazıyla bunu yalanladı: “İşgale, takipçilerinize ve ajanlarınıza diyoruz ki... çok büyük bir yalan söylediniz” diyerek grubu Diyala'daki el-Kaide karşıtı operasyonla ilişkilendirdi.[3] Grup, Diyala operasyonundan önce Tugaylar'dan ayrılan üyelerden oluşan ‘Irak Haması’ örgütünün operasyonda yer aldığını savunuyor.[4][5] Irak Başbakanı Nuri el-Maliki bu tür ABD 'endişeli yerel vatandaşların' silahlı bir Sünni muhalefet oluşturmasından korktu ve bu tür grupların Irak Ordusu ya da polisinin komutası altında olması gerektiğini savundu.[6]
Faaliyetler
1920 Devrim Tugayları amacını İslamî temelde özgür ve bağımsız bir Irak devleti kurmak olarak tanımlamaktadır. Bağdat'ın batısındaki Sünni bölgede, Ebu Garib, Han Dari ve Felluce bölgelerinde ve Ninova, Diyala ve Enbar vilayetlerinde faaliyet göstermektedir.[7] Grubun adı (Literal Çeviri: “Yirmi Devrimi Tugayları”) 1920'de Irak'ın İngilizlere karşı ayaklanmasına atıfta bulunmakta ve İngiltere'ye karşı milliyetçi hareket ile 21. yüzyılda koalisyon güçlerine karşı savaşan Iraklı gerillalar arasında üstü kapalı bir paralellik kurmaktadır. İslamî Direniş Hareketi'nin askerî kanadıdır. Grubun logosu, üzerinde Kur'an ve “Allah'tan yardım ve yakın bir zafer” ayeti bulunan bir Irak haritasıdır. Ortada aynalı bir AK-47 sembolü ve ona iliştirilmiş bir Irak bayrağı var. Silah ve bayrak arasında küçük bir yazıyla “İslamî Direniş Hareketi”, altında ise daha büyük bir yazıyla “20. Devrim Tugayları” yazıyor.
Tarihi
Tugay ilk olarak 16 Temmuz'da ABD güçlerinin bildirilenden daha fazla kayıp verdiğini iddia ettiği bir açıklamayla ortaya çıktı.[7] O tarihten bu yana Felluce gibi direnişçilerin kalelerindeki duvar yazıları da dâhil olmak üzere periyodik olarak yeniden ortaya çıktı. Bu grup terörizmden ziyade gerilla faaliyetlerine odaklanmış gibi görünmektedir ve Irak'taki yerleşik Sünni Müslüman din adamlarının görüşlerine karşı duyarlıdır (Tevhit ve Cihat Cemaati gibi grupların aksine). Yüksek profilli operasyonlar arasında Kasım 2004'te Amerikan vatandaşı Dean Sadek'in kaçırılması ve Ekim 2005'te Bağdat'taki el-Arabiye televizyon ağı merkezinin bombalanması yer almaktadır.[8][9] Ayrıca Felluce bölgesinde birkaç Amerikan helikopterini düşürmüştür.[7]
Grubun lider kadrosu hakkında çok az şey bilinmektedir. 2 Ocak 2005 tarihinde Savunma Bakanlığı (Irak) Irak güvenlik güçlerinin 1920 Devrim Tugayları komutanı olarak tanımladıkları Hatim el-Zevbai'yi tutukladığını bildirdi. Grup 13 Şubat 2006'da yayınladığı bir bildiride “kurtuluşa ve zafere kadar ya da şehit olana kadar cihada devam etme” sözü verdi.[9]
Organizasyon dağılımı
Mart 2007'de bazı üyeleri Irak Haması'nı kurmak üzere 1920 Devrim Tugayları'ndan ayrıldı. 1920 Devrim Tugayları 18 Mart 2007'de yayınladığı bir bildiride İslamî Fetih ve İslamî Cihad olmak üzere iki yeni tugaya ayrıldığını açıkladı. İslamî Fetih, Irak Haması oldu ve askerî kanadı için seçilen isimdir. İslamî Cihad ise cihatçı mirasını sürdürme sözü vererek Yirminci Devrim Tugayları adını aldı.[10]
Diğer gruplar ile ilişkiler
1920 Devrim Tugayları, ABD güçlerine karşı bombalama, adam kaçırma ve silahlı saldırı eylemlerinde bulunmuş ancak mezhep savaşının dışında kalarak gayrimüslimleri ya da Şiileri hedef almamıştır. Sonuç olarak, Irak el-Kaidesi ile aralarında büyüyen bir çatlak oluştu ve bu örgüt kâfir olarak gördükleri Şiileri hedef alan intihar saldırıları düzenledi. 1920 Devrim Tugayları, Irak el-Kaidesi tarafından kurulan Irak İslam Devleti (IİD) adlı direnişçi koalisyon grubuna biat etme teklifini geri çevirdi.
27 Mart 2007'de 1920 Devrim Tugayları'nın lideri Haris Zahir Hamis el-Dhari (Irak'ın önde gelen Sünni din adamı Haith al-Dari'nin yeğeni) Irak İslam Devleti'nin bir pususunda öldürüldü. Irak'ta 1920 Devrim Tugayları savaşçıları ile Irak İslam Devleti arasında aralıklı olarak silahlı çatışmalar yaşandı ve grup üyeleri ile Irak hükûmeti ve ABD güçleri arasında müzakereler yapıldığına dair söylentiler dolaştı.
Grup ABD güçlerine karşı bombalama, adam kaçırma ve silahlı saldırılar gerçekleştirmiş olsa da, 20 Haziran 2007 tarihinde Washington Post gazetesi 2. Piyade Tümeni komutanı Yarbay Joseph Davidson ile yaptığı telefon görüşmesine dayanarak ABD güçlerinin artık “devrik başkan Saddam Hüseyin'in dağıtılan ordusunun eski mensuplarını da içeren 1920 Devrim Tugayları'ndan Sünni direnişçilerle işbirliği yaptığını”[11] bildirmiştir: “İşgale, takipçilerinize ve ajanlarınıza bizi Diyala'daki el-Kaide karşıtı operasyonla ilişkilendirerek çok büyük bir yalan söylediğinizi söylüyoruz."[3] Grup, ABD askerî sözcüsünün atıfta bulunduğu örgütün Diyala operasyonundan önce ayrılan ve artık 1920 Tugaylarıyla ilişkisi kalmayan üyelerden oluşan ‘Irak Haması’ örgütü olduğunu savunuyor.[4][5]
Ekim 2007'de The Guardian gazetesi 1920 Devrim Tugayları'nın diğer altı Iraklı direniş grubun oluşturduğu ittifaka katılmayacağını bildirdi. Altı grup, ABD güçlerine karşı eylemlerin sürdürülmesi çağrısı ve Irak hükûmeti tarafından çıkarılan tüm yasaların hükümsüz ve geçersiz olduğunun ilan edilmesini de içeren 14 maddelik bir siyasi program listelemişti. Tugayların bir sözcüsü, el-Kaide'ye karşı ABD ile birlikte çalışan Sünni aşiret gruplarıyla birlikte savaşmak istemedikleri için katılmadıklarını söyledi. Sözcü ayrıca Economist'in 1920 Devrim Tugayları'nın Amerikalılarla birlikte çalıştığı yönündeki haberini yalanladı ve grubun hâlâ Amerikalılara saldırdığı konusunda ısrar etti.[12]
Dış bağlantılar
Kaynakça
|
---|
Arkaplan | | |
---|
Taraflar | |
---|
Muharebeler | |
---|
Olaylar | |
---|
İşgal ve iç savaş | |
---|