|
Ömer Lekesiz
Ömer Lekesiz (d. 1958, Akdağmadeni, Yozgat), Türk yazar, eleştirmen.
İlk ve orta öğrenimini Yozgat'ta tamamladı. (1976) Ankara Meslek Yüksekokulu Kamu Sevk ve İdaresi Bölümü'nü bitirdi. (1979)
Ankara'da Yem Sanayi Türk A.Ş.'nde iki dönem, memur, şef ve ticaret müdürü (1976-1982; 1987-1993), Kırıkkale Üniversitesi’nde daire başkanı ve genel sekreter yardımcısı (1993-1998), Kırıkkale, Mersin ve İstanbul’da özel kuruluşlarda yönetici olarak çalıştı.(1982-1987; 1998-2009); sahaflık yaptı. (2009-2013)
Kayıtlar (Kasım 1990 - Haziran 1995), Hece[1] (Ocak 1997) ve Hece Öykü (Şubat 2004) dergilerinin kurucuları arasında yer aldı. İnternet ortamında Edebistan adlı elektronik dergiyi kurdu, editörlüğünü üstlendi.(1999) Kanal 7'de Sözgelimi adlı haftalık kültür-sanat-edebiyat programını hazırlayıp sundu. (2003-2004) Yeni Şafak Kitap Eki'nin yayın danışmanlığını yaptı. (2006-2013) Halen Yeni Şafak gazetesinde köşe yazıları yazıyor.
Edebiyat hayatına, Mavera dergisinin 67. sayısında (Haziran 1982) yayımlanan bir yazısıyla başladı. Eleştiri, öykü, deneme, inceleme yazıları ve söyleşi'leri, kurucuları arasında yer aldığı dergilerin dışında Yedi İklim, İlim ve Sanat, Yom Sanat, Kafdağı, Düzyazı Defteri, İmge Öyküler, Eşik Cini, Varlık, Dünyanın Öyküsü, Bir Nokta, Dil ve Edebiyat, İtibar, Muhit, Karabatak, Şiraze dergileriyle, Yeni Safak Kitap ’ta yayınlandı.
Yeni Türk Edebiyatında Öykü adlı çalışmasıyla Türkiye Yazarlar Birliği 2001 Yılı Edebi Tenkit Ödülü’nü kazandı.
Eserleri
- Mimlerin Abecesi[2] (İnsan Yayınları, İstanbul 1995) Mimlerin Abecesi, Esendal, Süleyman Nazif, Tanpınar, Nazım, Ahmet Mithat, Kafka, Eliade, Roussel, Cahit Zarifoğlu, Rasim Özdenören, Necip Fazıl Kısakürek üstüne yazılarla, edebiyatla ilgili denemeler ve polemik yazılarından oluşmaktadır.
- Hasan Aycın Çizgilerinden Örneklerle Çizgi Sanatında Dil ve Mesaj (YediGeceKitapları, İstanbul 1995; 2. Baskı: Hece Yayınları, Ankara 2003) Bu kitap, resim, çizgi sanatı ve karikatür çevresinde dil, düşünce, anlam, çizgi dili, simge, görüntü, görme, imge ve paradoksallık kavramları eşliğinde Hasan Aycın çizgilerini teknik ve anlamsal planda okuma çabasını içermektedir.
- Sevgilinin Evi / Ev-Kabe Simgeciliği Üzerine Bir Çözümleme (YediGeceKitapları, İstanbul 1997; 3. Baskı: Selis Kitaplar, İstanbul 2006) Sevgilinin Evi, ev imgesinden hareketle tapınakların ve Kabe’nin kültürel hayatımızdaki yeri üstüne imge, simge, mit, rit kavramlarının örnekleriyle birlikte okunması yönünde yapılmış bir incelemedir.
- Şirazeden Şirazeye (Timaş Yayınları, İstanbul 1997) Şirazeden Şirazeye şiir, roman, öykü ve çeviri kitaplar üstüne yazılarla, deneme ve değini yazılarından oluşmuştur. Refik Halit Karay, Halide Edib Adıvar ve Halit Ziya Uşaklıgil üstüne üç inceleme yazısı da bu kitapta yer almıştır.
- Öykü İzleri (Hece Yayınları, Ankara 2000) Bu kitap öykü kuramıyla ilgili beş yazıyı, ana hatlarıyla Cumhuriyet dönemi Türk öykücülüğü üstüne ve buna bağlı olarak Halit Ziya Uşaklıgil’den, Nazan Bekiroğlu’na 79 öykücü hakkında genel değerlendirme yazılarını ve ayrıca Hüseyin Su, Mehmet Zaman Saçlıoğlu, Fatma Karabıyık, Nazan Bekiroğlu ve Melek Paşalı’nın öykü kitapları üstüne eleştirileri içermektedir.
- Yeni Türk Edebiyatında Öykü - Öykücüler ve Öykü Anlayışları / Öyküler ve Çözümlemeleri - (5 Cilt, Kaknüs Yayınları, İstanbul 1997-2001) İlk cildi 1997’de, son cildi 2001 yayınlanan Yeni Türk Edebiyatın’da öykü, Türk öykücülüğünün en zengin kaynaklarından biridir. Bu çalışmada Nabizade Nazım’dan, Cemal Şakar’a kadar, 1890-1990 yılları, yani son bir asırlık dönemde Türk öykücülüğüne emek vermiş 103 öykücünün, hayatları, öykü anlayışlarıyla ilgili yazılanlar, bir öyküleri ve bu öyüklerinin çözümlemesi yer almıştır. Uzun soluklu tematik bir çalışma olan Yeni Türk Edebiyatında Öykü, üniversitelerdeki ilgili bölüm öğrencilerinin ve akademisyenlerin ihtiyaçları da gözetilerek hazırlanmış olup, Türk öykücülüğündeki en yetkin çalışma olarak değer kazanmıştır.
- Öyküce Konuşmalar (Meneviş Kitapları, Ankara 2003) Bu kitap, Ömer Lekesiz’in 1999-2002 yılları arasında öykü üstüne edebiyat dergilerinde, gazetelerde yayınlanan konuşmalarından ve öykü konulu etkinliklerde verdiği seminerlerin metinlerinden oluşmaktadır.
- Hüseyin Su Kitabı (Kemal Aykut’la birlikte, Nehir Yayınları, İstanbul 2005) Hece edebiyat ve Hece Öykü dergilerinin yayın yönetmeni, öykücü Hüseyin Su üstüne Ömer Lekesiz’in Kemal Aykut’la birlikte hazırlığı bu kitapta, Hüseyin Su’nun hayatı ve eserleri üstüne yazılmış çeşitli yazılar yer almıştır.
- Kuramdan Yoruma Öykü Yazıları (Selis Kitaplar, İstanbul 2006) Kavram, kuram ve uygulama açısından Türk öykücülüğü üstüne kapsamlı bir çalışmanın da yer aldığı bu kitap, Türk öykücünün kimi dönemleriyle, Nabizade Nazım, Bahaeddin Özkişi, Samim Kocagöz, Muzaffer Buyrukçu, Salim Şengil, Mıgırdiç Margosyan, Orhan Duru, Ayfer Tunç, Fatma Karabıyık, Nalan Barbarosoğlu, Özcan Karabalut, Yücel Balku ve Tahsin Yücel’in öyküleri üstüne inceleme ve eleştiri yazılarından oluşmuştur.
- Ateşten Kelimeler (Selis Kitaplar, İstanbul 2009) Bu kitap, Ağlasak, Her Akşamki Yolumda, İbrahim, Bir Gün İcadiye’de, Rüzgar, Yağmurlu, Nişanlı Koltuğu, Karagözlü Eldiven adlı şiirler üstüne yazılmış şerhleri içermiştir.
- Minarenin Kılıfı - Polemikler (Profil Yayıncılık, İstanbul 2011) Yazarın, Yeni Şafak'ta yayınlanmış polemik yazılarından bir seçme...
- Sanat Bizim Neyimize (Profil Yayıncılık, İstanbul 2013; II. Basım: Şule Yayınları, 2019) Temsili ve görsel sanatlarla ilgili kültürel zihniyete, bu zihniyetteki bozulmaya, sanat ortamındaki yozlaşmaya, taklitçiliğe, muhafazakarlaşmaya, ticarileşmeye mahsus önemli belirlemelerin yer aldığı bu kitapta, sanata mahsus yeni bir bakışın ve dilin imkanları da araştırılıyor.
- Öykü Menzilleri (Şule Yayınları, İstanbul 2017) Öykücü portreleri ve öyküler üzerine eleştiriler. Önceki kitaplarında yer alan öykü eleştirilerinin yeni ilavelerle toplanmış hali iki cilt olarak yayımlanmıştır.
- Sanat ve... (Şule Yayınları, İstanbul 2015; II. Basım: 2021) Sanat ve Arayışlar ile Sanat ve Edebiyat adlı iki bölümden oluşan kitapta, sanat zihniyeti ve kültürüyle ilgili tutumlar, anlayışlar üzerinde durulurken, Necip Fazıl'dan Nazım Hikmet'e, Fethi Naci'den Mustafa Kutlu'ya kimi edebiyatçıların şiir, eleştiri, öykü ve romanları büyüteç altına alınmaktadır.
- Yılan Islığıyla Serenad (Şule Yayınları, İstanbul 2018) Yerli olmayan evrensel olmaz hükmünce yerli sanat ve edebiyatın kodlarına dair bilgiler, eleştirel bir dille yorumlanmaktadır.
- Ol-Ân - Nâgehân Ol Şâra Vardım (Ketebe Yayınları, İstanbul 2021) Foto-metinler. Dünyanın muhtelif şehirlerinden çekilmiş yetmiş fotoğrafa özel okumalar, zamana ve mekana dair fenomenal kayıtlar.
- Kurmacanın Diyeti (Şule Yayınları, İstanbul 2023): On üç öykü ve bir roman üzerine yazılmış eleştiriler.
- Fırtınada Bir Kandil: Kudüs (Ketebe Yayınları, İstanbul 2023). Kudüs'ün manası, kültürel ve siyasi değeriyle bugünkü gerçekleri üzerine yazılar.
Kaynakça
Dış bağlantılar
http://www.omerlekesiz.com
Wikimedia Commons'ta Ömer Lekesiz ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır.
|
|
