Ariwanas

Ariwanas
Litrato ng sentrong galaktiko ng Ariwanas sa isang gabi ng kalawakan na nasa taas ng Obserbatoryong Paranal
Dato ng obserbasyon
UriSBc (Galaksiyang papilipit na may bareta)
Diyametro100,000 mga taong liwanag(mga light year) (30 kpc)[1]
Kapal1,000 mga taong-liwanag[1]
Sun's panahon ng rotasyong galaktiko250 milyong mga taon (negative rotation)[2][3]
Panahon ng rotasyon ng gawi na papilipit50 milyong mga taon[4]
Panahon ng rotasyon ng gawi na pabareta15 hanggang 18 milyong mga taon[4]
Ang tulin ay kaugnay ng CMB kalagayan ng pamamahinga552 km/s[5]
Tingnan din: Galaksiya, Talaan ng mga galaksiya

Ang Ariwanas[6], na tinatawag ding Balatas[6], (Ingles: Milky Way[6], lit. Daang Malagatas, o Daang Magatas) ay isa sa 170 bilyon (1.7 × 1011) na mga galaksiya sa mapagmamasdang uniberso [7][8] na naglalaman ng Sistemang Solar na sistemang kinalalagyan ng mundo(earth) at iba pang mga planeta. Ito ay tinatayang naglalaman ng mahigit 200 bilyong mga bituin[9] at posibleng hanggang 400 bilyong mga bituin.[10] Ang araw ang isa sa mga bituin sa galaksiyang Ariwanas.

Hango ang katawagan nito sa Ingles mula sa katumbas na taguri dito sa Latin - Via Lactea (o Magatas na Daan)[11] - na hinango naman din mula sa Galaxias (Γαλαξίας) ng Griyego.[12]

Tingnan din

Mga sanggunian

  1. ↑ 1.0 1.1 Christian, Eric; Safi-Harb, Samar. "How large is the Milky Way?". NASA: Ask an Astrophysicist. Nakuha noong 2007-11-28.
  2. ↑ "NASA – Galaxy". Nasa.gov. 2007-11-29. Inarkibo mula sa orihinal noong 2005-05-08. Nakuha noong 2010-08-10.
  3. ↑ Dec16th2008. "How Many Stars are in the Milky Way?". Universe Today. Nakuha noong 2010-08-10.{{cite web}}: CS1 maint: numeric names: mga may-akda (link)
  4. ↑ 4.0 4.1 Bissantz, Nicolai; Englmaier, Peter; Gerhard, Ortwin (2003). "Gas dynamics in the Milky Way: second pattern speed and large-scale morphology". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 340 (3): 949. arXiv:astro-ph/0212516. Bibcode:2003MNRAS.340..949B. doi:10.1046/j.1365-8711.2003.06358.x.
  5. ↑ Kogut, A.; Lineweaver, C.; Smoot, G. F.; Bennett, C. L.; Banday, A.; Boggess, N. W.; Cheng, E. S.; de Amici, G.; Fixsen, D. J.; Hinshaw, G.; Jackson, P. D.; Janssen, M.; Keegstra, P.; Loewenstein, K.; Lubin, P.; Mather, J. C.; Tenorio, L.; Weiss, R.; Wilkinson, D. T.; Wright, E. L. (1993). "Dipole Anisotropy in the COBE Differential Microwave Radiometers First-Year Sky Maps". Astrophysical Journal. 419: 1. arXiv:astro-ph/9312056. Bibcode:1993ApJ...419....1K. doi:10.1086/173453.{{cite journal}}: CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)
  6. ↑ 6.0 6.1 6.2 https://diksiyonaryo.ph/search/balatas
  7. ↑ Gott III, J. R.; et al. (2005). "A Map of the Universe". Astrophysical Journal 624 (2): 463–484. arXiv:astro-ph/0310571. Bibcode 2005ApJ...624..463G. doi:10.1086/428890
  8. ↑ Mackie, G. (2002-02-01). "To see the Universe in a Grain of Taranaki Sand". Swinburne University. http://astronomy.swin.edu.au/~gmackie/billions.html
  9. ↑ Sanders, Robert (January 9, 2006). "Milky Way Galaxy is warped and vibrating like a drum". UCBerkeley News. Nakuha noong 2006-05-24.
  10. ↑ Frommert, H.; Kronberg, C. (August 25, 2005). "The Milky Way Galaxy". SEDS. Inarkibo mula sa orihinal noong 2011-09-03. Nakuha noong 2007-05-09.{{cite web}}: CS1 maint: multiple names: mga may-akda (link)
  11. ↑ Literal na salin ng Via Lactea, daan na parang binuhusan ng gatas sapagkat marami nga o may pulutong ng mga bituin.
  12. ↑ "Dravins, Dainis, Heikki Sipilä, Juan Lajo, Manwel Mifsud at Alberto Millán Martín. What is the Milky Way called in different languages? The Milky Way sa Griyego: Γαλαξίας, Galaxias Γαλαξίας, mula sa γαλα = milk (gatas), γαλαξίας = milk tooth o "gatas-ngipin", bilang paglalarawan na inihambing sa mga unang ngipin ng isang bata), Stoivaine.kapsi.fi". Inarkibo mula sa orihinal noong 2008-04-07. Nakuha noong 2008-03-17.

Astronomiya Ang lathalaing ito na tungkol sa Astronomiya ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.