Ang Prinsipeng Mapagpasalamat (Estonyo: Tänulik Kuninga poeg) ay isang Estonyong kuwentong bibit.^[1]

Ang kuwentong bibit na ito ay isinama sa iba't ibang koleksiyon ng panitikan, tulad ni Friedrich Kreutzwald sa Eestirahwa Ennemuistesed jutud, ni W. F. Kirby sa The Hero of Estonia, at ni Andrew Lang sa The Violet Fairy Book.^[2] Binanggit ng huli ang kaniyang pinagmulan bilang Ehstnische Märchen: ang salin sa Aleman ng gawa ni Kreutzwald, na inangkop ni F. Löwe.^[3]

Isang hari ang naglalakbay sa kagubatan, ngunit mabilis na nawala. Habang naglalakbay, nakasalubong niya ang isang matandang lalaki na nag-aalok ng tulong sa paggabay sa kaniya pauwi bilang kapalit ng unang bagay na lalabas sa palasyo ng hari sa kaniyang pagdating. Sa paggunita na ang kaniyang tapat at pinakamamahal na aso ay laging unang bumabati sa kaniya sa kaniyang pagbabalik, ang hari ay hindi nasisiyahan sa iminungkahing kasunduan. Gayunpaman, sa pagkakaroon ng walang ibang malinaw na mga pagpipilian, tinatanggap niya ang kasunduan. Sa hindi inaasahang pagkakataon, pagdating niya sa kaniyang palasyo, ang unang lumabas ay ang kaniyang sanggol na anak na kalong ng isang nurse. Nang makita ito ng hari, nagplano ang hari ng panlilinlang upang iligtas ang kaniyang anak. Ipinagpalit niya ang kaniyang anak sa anak na babae ng isang magsasaka at pinalaki ito bilang isang prinsesa. Makalipas ang isang taon, nang dumating ang matanda upang kunin ang kaniyang pagtatapos ng bargain, ibinigay ng hari ang dalaga. Sa labis na kagalakan na gumana ang kaniyang panlilinlang, ang hari ay nag-utos para sa isang marangyang pagdiriwang. Upang matiyak na hindi matutuhan ng matanda ang panloloko, hinayaan ng hari na lumaki ang kaniyang anak sa bahay ng magsasaka.

Ang kaniyang mga kinakapatid na magulang ay gagantimpalaan para sa kanilang pangangalaga sa anak ng hari, at sila ay kontento na. Gayunpaman, nalaman ng prinsipe ang tungkol sa panlilinlang at ang kapalaran ng batang babae kung kanino siya ipinagpalit. Nabalisa siya sa pagkaalam na balang araw ay magiging hari siya habang siya ay magdurusa kasama ang estranghero. Gumawa siya ng mapanlikhang plano para iligtas siya.

Isang araw, umalis ang binata sa kaniyang tahanan na nakasuot ng sako at may dalang isang bag ng mga gisantes. Pagkatapos ay pumasok siya sa parehong kagubatan kung saan nawala ang kaniyang ama maraming taon na ang nakalilipas. Ilang oras siyang naglalakad ng paikot-ikot, na para bang naliligaw siya. Biglang lumitaw sa harap niya ang isang kakaibang matandang lalaki at nagsimulang magtanong kung saan siya pupunta. Sumagot ang prinsipe na dinadala niya ang mga gisantes mula sa libing ng kaniyang tiyahin at ihahatid ang mga ito sa mga tagamasid, isang kaugalian na sinusunod sa kaharian. Nag-alok ang matanda na bigyan ng trabaho ang gumagala at pumayag naman ang prinsipe. Masaya na tinanggap ng binata ang kaniyang alok, umiikot siya at kumakanta habang inihatid ang prinsipe sa kaniyang lihim na tahanan. Dahil dito, hindi napansin ng matanda na ang prinsipe ay naghuhulog ng mga gisantes sa daan.

Dinala ng estranghero ang prinsipe sa isang madilim at malalim na kuweba. Habang sila ay dumaan pa sa kailaliman, isang maputlang liwanag ang nagsimulang kumikinang sa itaas ng kanilang mga ulo. Sa wakas, nagawa ng prinsipe ang isang tahimik na kanayunan na puno ng mga hayop, kung saan naghahari ang ganap na katahimikan. Biglang nakarinig ang prinsipe ng tunog na parang tropa ng mga kabayo, ngunit sinabi ng matanda na ito ay isang takure na kumukulo. Pagkatapos ay nakarinig ang prinsipe ng ingay na kahawig ng huni ng lagari, na ibinasura ng lalaki bilang hilik ng kaniyang lola. Nagpatuloy ang dalawa sa kakaibang bansa at nakarating sa isang malungkot na bahay sa isang burol. Dito ay pinatago ng matanda ang prinsipe sa isang kulungan ng aso dahil hindi makayanan ng kaniyang lola ang mga bagong mukha. Hindi ito ikinatuwa ng prinsipe, ngunit sumunod. Makalipas ang ilang oras, sa wakas ay sinenyasan na siya ng matanda. Agad na napalitan ng saya ang galit niya sa pagkakalagay sa kulungan ng masilayan niya ang isang magandang dalagang kayumanggi ang mata.

Maingat na inilabas ng dalaga ang pagkain at inilapag ito sa isang mesa sa silid, na tila walang kamalay-malay sa batang estranghero. Ang matanda ay umupo at kumain ng gutom na gutom, na sinasabi sa batang babae na bigyan lamang ng mga scrap ang prinsipe. Sinabi niya sa prinsipe na maaari siyang magpahinga ng dalawang araw sa bahay, ngunit sa ikatlo ay papasok siya sa trabaho. Nang ibuka ng prinsipe ang kaniyang bibig para sumagot, pinagbawalan siya ng matanda na magsalita. Ipinakita sa kaniya ng dalaga ang isang silid. Dahil sa kaniyang pagiging mahinhin at kagandahan, nahulaan ng prinsipe na hindi siya anak ng lalaki, ngunit ipinagpalit siya ng babaeng magsasaka. Bumalik siya sa kaniyang silid at nagplano ng kaniyang susunod na gagawin.

Sa ikalawang araw, kumukuha siya ng tubig at pumutol ng kahoy para sa kaniya. Naglibot siya sa farmstead at nakakita ng maraming hayop, kabilang ang isang itim na baka, isang guya na puti ang mukha at, mag-isa sa isang kuwadra, isang puting kabayo. Sa ikatlong araw, ipinadala ng estranghero ang prinsipe upang linisin ang kuwadra ng kabayo at magsirit ng sapat na damo para makakain ng kabayo. Nasiyahan ang prinsipe sa madaling gawaing ito. Ang dalaga, na alam ang napakalaking gana ng kabayo, ay bumulong ng isang mungkahi na maghabi siya ng isang matibay na lubid mula sa damo. Pagkatapos ay dapat niyang bigyan ng babala ang kabayo na isasara niya ang bibig nito at isaksak ito (pipigilan ito sa pagdumi) kung ang hayop ay kumain ng labis. Ginawa ng binata ang iminumungkahi niya, at ang kabayo, nang marinig ang kaniyang mga salita, ay huminto sa pagkain at hindi sinira ang kuwadra nito.

Susunod, ipinadala ng matanda ang prinsipe upang gatasan ang isang baka ng lahat ng gatas nito. Muli, lihim na tinulungan ng dalaga ang bagong dating sa pamamagitan ng pagsasabi sa kaniya na magpainit ng isang pares ng sipit at pagbabantaang gagamitin ito kung hindi maibigay ng baka ang lahat ng kaniyang gatas. Ang prinsipe ay sumunod, at ang baka ay nagbibigay ng lahat ng gatas nito.

Pagkatapos ay ipinadala ng matanda ang prinsipe upang dalhin ang lahat ng dayami mula sa isang dayami. Alam ng dalaga na ang gawaing ito ay hindi magagawa kahit sa isang linggo. Sinabi niya sa prinsipe na itali ang kabayo sa dayami at magbilang. Ginawa niya ito, at kapag tinanong ng kabayo kung bakit siya nagbibilang, sasabihin ng prinsipe na nagbibilang siya ng mga pakete ng mga lobo sa kagubatan. Ginawa niya iyon at ang takot na kabayo ay nagsimulang tumakbo, mabilis, hilahin pabalik ang buong salansan ng dayami.

Nagalit ang matanda sa tagumpay ng prinsipe, kaya pinapunta niya ito sa isang mas mahirap na gawain. Sinabi niya sa kaniya na dalhin ang guya na puti ang mukha sa pastulan. Ang guya ay lumipad at natatakot, ngunit pinayuhan ng dalaga ang prinsipe na itali ang sarili sa guya gamit ang isang sinulid na seda upang matiyak na hindi ito makakatakas sa kaniya. Ginawa ito ng prinsipe at bumalik kasama ang guya.

Dahil sa pagod at galit na galit, sinabi ng matanda sa prinsipe na wala nang dapat gawin. Sinabi niya sa prinsipe na matulog, at sinabi niya sa kaniya na dapat niyang ialay sa kaniya ang kaniyang kamay kapag siya ay nagising. Sinabi ng dalaga sa prinsipe na ang ibig sabihin ng matanda ay kainin siya, kaya kinaumagahan dapat ihandog ng prinsipe sa matanda ang isang mainit na pala sa halip na ang kaniyang kamay. Muling sinunod siya ng prinsipe, ngunit tuso ang matanda. Tumanggi siyang ipagpag ang pala dahil alam niyang hindi ito kamay ng prinsipe.

Kinaumagahan, sinabi ng matanda sa batang prinsipe na siya ay nasisiyahan sa kaniyang trabaho at, upang ipakita ang kaniyang pasasalamat, ikakasal siya sa kaniyang anak na babae. Tuwang-tuwa ang prinsipe at tumakbo upang hanapin ang kaniyang prinsesa. Nang sabihin nito sa kaniya ang anunsyo ng matanda, laking gulat niya na natuklasan ng matanda ang kaniyang lihim - na siya ang nagbigay ng mga sikreto sa prinsipe upang magtagumpay sa kaniyang mga gawain. Inutusan ng batang babae ang prinsipe na putulin ang ulo ng guya na maputi ang mukha at bawiin mula rito ang isang pulang bola, na nagniningning at pumipintig ng liwanag, at dalhin ang bola sa kaniya. Ginawa ng prinsipe ang hinihiling niya, at ang dalawa ay tumakas sa bahay na may kumikinang na bola upang gabayan sila. Nalaman ng prinsipe na ang mga gisantes na iniwan niya sa likod niya ay tumubo at tumubo, na lumilikha ng isang malinaw na ruta pabalik sa palasyo.

Sa umaga, ang matanda ay nagising at nakitang walang laman ang kaniyang bahay. Una niyang iniisip na ang mga kabataan ay hindi sabik na magpakasal. Matapos hanapin ang mga ito, napagtanto niyang tumakas na sila. Mayroon siyang tatlong kuwadra ng mga duwende sa kaniyang kamalig, at tinawag niya ang lahat ng mga nilalang mula sa unang kuwadra at ipinadala sila pagkatapos ng prinsipe at ng batang babae. Habang ginagawa niya iyon, pumipintig ang magic ball sa mga kamay ng dalaga. Pinalitan siya nito sa isang batis at ang prinsipe sa isang isda. Ang mga duwende ay bumalik sa matanda at sinabing wala silang nakita kundi isang batis na may isda.

Ang matanda ay pumunta sa pangalawang puwesto sa kamalig at pinapunta ang mga duwende sa mag-asawa, inutusan silang uminom ng batis at manghuli ng isda. Gayunpaman, bago nila mahanap ang mag-asawa, ginawang rosas ng dalaga ang sarili at naging rosas ang prinsipe. Bumalik ang mga duwende sa matanda at sinabing walang iba kundi isang bush ng rosas na may nag-iisang rosas.

Pumunta ang matanda sa kaniyang ikatlo at pinakamalaking puwesto para ipatawag ang kaniyang pinakamakapangyarihang mga duwende. Ang mga duwende ay pinakawalan at tumakbo palabas upang punitin ang puno ng rosas. Bago nila marating ang mag-asawa, gayunpaman, ang dalaga ay naging simoy ng hangin at ang prinsipe ay isang langaw. Pagkaalis ng mga duwende, nagdadalamhati ang dalaga na makikilala siya ng matanda at ang binata anuman ang anyo nila. Sinabi niya na dapat silang pumunta sa kanilang sariling tahanan, ngunit sinabi ng prinsipe na dapat silang manatili at magpakasal. Nakiusap siya sa kaniya na baguhin ang kaniyang isip, ngunit sumagot siya sa pamamagitan ng paggulong ng bola sa kubo ng magsasaka at pagkatapos ay naglaho sa loob.

1. ↑ Sherman, Howard J. (18 December 2014). World Folklore for Storytellers: Tales of Wonder, Wisdom, Fools, and Heroes. Routledge. pp. 193–204. ISBN 9781317451648. Nakuha noong 1 August 2015.
2. ↑ Lang, Andrew. The violet fairy book. London; New York: Longmans, Green. 1906. pp. 77-97.
3. ↑ "14. Der dankbare Königssohn". Kreutzwald, Friedrich Reinhold. Ehstnische Märchen. Halle: Verlag der Buchhandlung des Waisenhauses. 1869. pp. 173-202.