Adénosin trifosfat (ATP) nyaéta nukléotida nu dipiwanoh na biokimia salaku "alat tukeur molekular" alih énergi intrasélular; maksudna, ATP mampuh piekun nyimpen sarta ngangkut énergi kimiawi jeroeun sél. ATP ogé nyepeng peran nu penting dina sintésis asam nukléat.

Sacara kimiawi, ATP diwangun ku adénosin jeung tilu gugus fosfat. Rumus émpirisna C₁₀H₁₆N₅O₁₃P₃, sedengkeun rumus kimiana C₁₀H₈N₄O₂NH₂(OH)₂(PO₃H)₃H, nu mibanda massa molekul 507.184 u.

Molekul ATP dipaké pikeun nyimpen énergi nu dihasilkeun tina réspirasi sélular.

Gugus fosforil mun dimimitian ti AMP kaasup fosfat alfa, béta, jeung gamma.

ATP bisa dihasilkeun tina rupa-rupa prosés sélular, hususna mitokondria dina prosés fosforilasi oxidatif dina pangaruh katalitik ATP sintase atawa mun dina tutuwuhan dina kloroplas dina prosés fotosintésis.

"Béngsin" utama pikeun sintésis ATP nyaéta glukosa jeung asam lemak. Mimitina glukosa direcah jadi piruvat na sitosol. Dua molekul ATP dihasilkeun tina unggal hiji molekul glukosa. Hambalan ahir sintésis ATP lumangsung dimna mitokondria nu bisa ngahasilkeun nepi ka 34 molekul ATP.

ATP na awak manusa jumlah-jamléh kira 0.1 mol. Énergi nu dipikabutuh ku sél manusa pikeun hidrolisis nyaéta 200 nepi ka 300 mol ATP unggal poé. Ieu ngandung harti yén unggal molekul ATP didaur ulang 2000 nepi ka 3000 kali dina sapoéna. ATP teu bisa disimpen, antukna sintésisna kudu reureujeungan jeung pamakéanana.

Sél hirup ogé boga nukléosida trifosfat "énergi luhung" séjén, kayaning guanin trifosfat. Antara molekul-molekul éta, énergi kalawan gampang bisa dialihkeun dina réaksi sarupa nu dikatalisan ku nukléosida difosfokinase: énergi dileupaskeun nalika hidrolisis beungkeut fosfat-fosfat lumangsung. Énergi ieu bisa dipaké ku rupa-rupa énzim, protéin motor, jeung protéin angkutan pikeun ngalaksanakeun gawé sél. Ogé, hidrolisis tadi ngahasilkeun fosfat anorganik bébas jeung adénin difosfat, nu salajengna bisa direcah deui jadi ion fosfat jeung adénosin monofosfat. ATP ogé bisa langsung direcah jadi adénosin monofosfat, ngahasilkeun pirofosfat. Réaksi nu ieu nguntungkeun sabab sacara éféktif prosésna teu bisa malik na leyuran cai.

ADP + GTP ${\displaystyle \to }$ ATP + GDP

Kiwari aya padungdengan pikeun ngamangpaatkeun ATP pikeun sumber tanaga pikeun nanotéhnologi jeung cangkok. Artificial pacemaker bisa jadi teu kudu maké batré.

• daur asam sitrat (ogé katelah daur Krebs)
• adénosin difosfat (ADP)
• adénosin monofosfat siklik (cAMP)
• fosfagén
• Tioéster nu patali jeung ATP

• Wikipédia basa Inggris, disalin ping 2 Novémber 2004.

• ATP and biological energy