Svetilište Icukušima (japanski: 姫路城, Itsukushima-jinja; čita se Icukušima-džindža) je šintoističkihramski kompleks[2][3][4] na japanskomostrvuIcukušima (Mijadžima) na području grada Hacukaičija, prefektura Hirošima. Smatra se da su najstarije građevine svetilišta podignute u 6. veku, dok današnje, koje predstavljaju skladno nasložene zgrade velike umetničke i tehničke veštine izvođenja japanske arhitekture, datiraju u 12. veka. Naime, svetilište Icukušima snažnim bojama i oblicima građevina ističe kontrast na dodiru planina i mora, što je u duhu japanskog razumevanja lepote krajolika, koje kombinuje prirodu i ljudsku kreativnost. Zbog toga je svetilište Icukušima 1996. god. upisano na Uneskovspisak mesta svetske baštine u Aziji[5].
Verski značaj
Svetilište Icukušima je posvećeno trima kćerkama Susana, japanskog boga mora i oluja, te brata velikog boga sunca, Amaterasa (službenog božanstva carske kuće). Zbog njegove planine Misen, koja je najviša u celom području (530 m), celo ostrvo je smatrano svetim. Zbog očuvanja njegove čistoće, vekovima nikome nije bilo dozvoljeno da kroči na njega. Kako bi se ipak dozvolila hodoćašća, na kraju je izgrađeno svetilište u obliku mola (pristaništa), tako da izgleda kao da celo svetilište pluta ispred ostrva, te tako predstavlja sponu, ali i granicu, između svetog i profanog.[6] Nadalje, posetioci su morali svojim brodovima da prođu kroz crveni svečani portal (tori) koji je izgrađen u moru ispred hrama.
Čistoća svetilišta je tako važna da su carskim dekretom 1878. godine zabranjeni porođaji, ali i umiranje u njegovoj blizini. Stoga se i danas trudnice prebacuju na kopno radi porođaja, kao i jako stari i smrtno bolesni stanovnici. Sahranjivanja na ostrvu su takođe strogo zabranjena.
Istorija
Prve zgrade svetilišta su verovatno podignute 593. godine, iako se prvi put spominju tek 811. godine kada je postalo službeno svetilište vojvoda Akija tokom razdoblja Hejan (794.-1184.). Svetilište je više puta bilo uništeno, a današnje datira iz sredine 16. veka, ali sledi dizajn ranijeg iz 1168. godine kada je njegovu obnovu osigurao vojskovođa Tajra no Kijomori[7].
U blizini glavnog svetilišta je pozornica za pozorište „no” drama, koje je financirao Tojotomi Hidejoši u kasnom 16. veku. „No” pozorišne predstave su od davnina bile način za odavanje počasti bogovima, a ritualna gluma predstavlja ključne događaje u mitološkoj istoriji šintoizma.
Tori kapija izgleda kao da pluta za vreme plime, a za vreme oseke je pristupačna pešice sa ostrva. Uobičajena praksa za posetioce je da ostavljaju kovanice, kao zalog želja, u pukotinama njegovih nogu. Prikupljanje školjaka u blizini vrata je takođe popularano tokom oseke.
Dana 5. septembra 2004. godine, svetilište je stradalo u tajfunu Songda. Njegov mol i krovovi su delimično bili uništeni, a svetilište je privremeno bilo zatvoreno zbog popravke.
Odlike
Svetilište se sastoji od glavne zgrade (Honša), izrađene i sastavljene kako bi se postigao sklad unutar jedinstvenog koncepta dizajna. Zgrada se sastoji od Harajden (mola), Hajden (molitvena dvorana), Hejden (Hej dvorana) i Honden (glavna dvorana) na osi Otori. Drugi objekti, svi visokog arhitektonskog kvaliteta, su dodavani tokom dugog istorijskog razdoblja.
Arhitektonski stil severu okrenutog Honša i zapadno okrenutih zgrada svetilišta Seša Marodo-Džindža, povezanih Kajrom (natkrivenim hodnikom), bio je pod uticajem stila plemićkih stambenih kuća razdoblja Hejan. Frontalnim pogledom na zgrade, od Otori u prvom planu na planinu u pozadini, svetilište podseća na sklopne japanske paravane. Delikatni oblici zgrada odslikani crveno ispred tamno zelene planine stvorili su markantan sklop oštrih kontrasta boja i volumena.
Dramatična vrata, ili tori, svetilišta Icukušima su jedna od najpopularnijih turističkih atrakcija Japana, ali i najprepoznatljiviji i najslavniji deo svetilišta. Iako su izvorno izgrađena na ovom mestu 1168, trenutna datiraju iz 1875. godine. Sagrađena su od otpornog kamfor drveta, 16 metara visoka i s četiri noge kako bi bila stabilnija.
Kao i mnoga druga šintoistička svetilišta u koje su ugrađene budističke građevine, svetilište Icukušima je izgubilo mnoge od njih odbijanjem budizma nakon Meidži obnove i ujedinjenja Japana, 1868. godine. Retka preživela na okolnim brdima kao šintoistički spomenici, smatraju se neophodnima za istoriju svetilišta.
Dvorana Hajden
Budistička pagoda Goju-no-to
Tori za vreme oseke
Kajro koji povezuje spoljašnje i unutarnje svetilište
Breen, John (2010). „'Conventional Wisdom' and the Politics of Shinto in Postwar Japan”. Politics and Religion Journal. 4 (1): 68—82. doi:10.54561/prj0401068b.
Cali, Joseph; Dougill, John (2013). Shinto Shrines: A Guide to the Sacred Sites of Japan's Ancient Religion. Honolulu: University of Hawai'i Press. ISBN978-0-8248-3713-6.
Doerner, David L. (1977). „Comparative Analysis of Life after Death in Folk Shinto and Christianity”. Japanese Journal of Religious Studies. 4 (2): 151—182. doi:10.18874/jjrs.4.2-3.1977.151-182.
Kobayashi, Kazushige (1981). Превод: Peter Knecht. „On the Meaning of Masked Dances in Kagura”. Asian Folklore Studies. 40 (1): 1—22. JSTOR1178138. doi:10.2307/1178138.
Kuroda, Toshio (1981). Превод: James C. Dobbins and Suzanne Gay. „Shinto in the History of Japanese Religion”. Journal of Japanese Studies. 7 (1): 1—21. JSTOR132163. doi:10.2307/132163.
Inoue, Nobutaka (2003). „Introduction: What is Shinto?”. Ур.: Nobutaka Inoue. Shinto: A Short History. Превод: Mark Teeuwan and John Breen. London and New York: Routledge. стр. 1—10. ISBN978-0-415-31913-3.
Rots, Aike P. (2015). „Sacred Forests, Sacred Nation: The Shinto Environmentalist Paradigm and the Rediscovery of Chinju no Mori”. Japanese Journal of Religious Studies. 42 (2): 205—233. doi:10.18874/jjrs.42.2.2015.205-233.
Teeuwen, Mark (2002). „From Jindō to Shintō. A Concept Takes Shape”. Japanese Journal of Religious Studies. 29 (3–4): 233—263.
Ueda, Kenji (1979). „Contemporary Social Change and Shinto Tradition”. Japanese Journal of Religious Studies. 6 (1–2): 303—327. doi:10.18874/jjrs.6.1-2.1979.303-327.
Averbuch, Irit (1998). „Shamanic Dance in Japan: The Choreography of Possession in Kagura Performance”. Asian Folklore Studies. 57 (2): 293—329. JSTOR1178756. doi:10.2307/1178756.
Breen, John; Mark Teeuwen, ур. (2000). Shintō in History: Ways of the Kami. Honolulu: Hawaii University Press. ISBN978-0-8248-2362-7.
Endress, Gerhild (1979). „On the Dramatic Tradition in Kagura: A Study of the Medieval Kehi Songs as Recorded in the Jotokubon”. Asian Folklore Studies. 38 (1): 1—23. JSTOR1177463. doi:10.2307/1177463.
Havens, Norman (2006). „Shinto”. Ур.: Paul L. Swanson; Clark Chilson. Nanzan Guide to Japanese Religions. Honolulu: University of Hawaii Press. стр. 14–37. ISBN978-0-8248-3002-1. OCLC60743247.
Herbert, Jean (1967). Shinto The Fountainhead of Japan. New York: Stein and Day.
Josephson, Jason Ānanda (2012). The Invention of Religion in Japan. Chicago: University of Chicago Press. ISBN978-0-226-41234-4. OCLC774867768.
Kamata, Tōji (2017). Myth and Deity in Japan: The Interplay of Kami and Buddhas. Tokyo: Japan Publishing Industry Foundation for Culture. ISBN978-4-916055-84-2.
Kobayashi, Kazushige; Knecht, Peter (1981). „On the Meaning of Masked Dances in Kagura”. Asian Folklore Studies. 40 (1): 1—22. JSTOR1178138. doi:10.2307/1178138.