Milenijumski krst je 66 metara visok krst na vrhu planine Vodno (1.066 m) koja se uzdiže iznad Skoplja,[1][2]Severna Makedonija i predstavlja najviši krst na svetu.[3]Krst je izgrađen 2002. godine[1][4] povodom 2000. godišnjice Hrišćanstva u Makedoniji i svetu.[5] Milenijumski krst se može videti sa udaljenosti od 30 km.
Konstrukcija
Izgradnja je počela 2002. godine i finansirala ju je nekanonska Makedonska pravoslavna crkva, Makedonska vlada i donatori iz Makedonije i celog sveta. Krst je izgrađen na najvišoj tački planine Vodno na mestu Krstovar — što je turski naziv za „Mesto krsta“ jer je tamo bio manji krst pre Milenijumskog krsta. Osmog septembra 2008. godine, na dan nezavisnosti Republike Makedonije u krst je ugrađen lift. U 2009. otvoren je restoran i suvenirnica pored krsta.
Spomenik je zasnovan na rešetkastom dizajnu, sličnom Ajfelovom tornju i ima tradicionalni oblik hrišćanskog krsta bez drugih dodataka ili elemenata.[3] Izgrađena je na platformi sa dvanaest stubova koja simbolično predstavlja dvanaest apostola.[5] Unutar krsta se nalazi lift do najvišeg nivoa za pogled na Skoplje.[3] Sa južne strane grada panoramom Skoplja dominira visoki Milenijumski krst na vrhu planine Vodno.[6][7] Spomenik je vidljiv iz skoro svih delova prestonice, a njegovo prisustvo se oseća u šetnjama gradskih stanovnika ili ljudi koji ulaze u grad jer privlači pažnju.[1][5] Noću se krst može videti kao prekriven hiljadama svetala.[6][1][5]
Istorija
Nakon raspada Jugoslavije i nezavisnosti Makedonije, različite etničke i religijske grupe u zemlji nadmetale su se jedna sa drugom da ostave svoj trag na urbanom pejzažu Skoplja, posebno nakon međuetničkog sukoba 2001.[8][4][7]
U avgustu 2002. održana je ceremonija posvećenja Milenijumskom krstu i prisustvovalo je 70.000 ljudi.[2] Izgradnja spomenika završena je 2019. godine.[7]