Električková doprava v hornosliezskej konurbácii
Električka Pesa Twist v Katoviciach
Základné údaje
Štát	Poľsko
Mesto	hornosliezská konurbácia
Prevádzkovateľ	Tramwaje Śląskie
Súčasť IDS	Zarząd Transportu Metropolitalnego
Zahájenie prevádzky	27. mája 1894
Zahájenie elektrickej prevádzky	1898
Trakcia	1894 – 1898 parná od 1898 elektrická
Infraštruktúra
Prevádzková dĺžka tratí	181 km
Rozchod koľaje	1435 mm
Napätie	660 V DC
Vozovne	4
Prevádzka
Počet liniek	32
Počet vozňov	336
Mapa siete
Schéma električkových tratí
multimediální obsah na Commons

Električková doprava v hornosliezskej konurbácii je najväčší električkový systém v Poľsku a jeden z najväčších na svete. Električky tu obsluhuje celkom 13 miest (Będzin, Bytom, Chorzów, Czeladź, Dąbrowa Górnicza, Gliwice, Katovice, Mysłowice, Ruda Śląska, Siemianowice Śląskie, Sosnowiec, Świętochłowice a Zabrze) v hornosliezskej priemyselnej aglomerácii (GOP)^[1], kde žijú asi dva milióny ľudí. V súčasnosti (2018) tu jazdí 31 električkových liniek, ktoré prevádzkuje akciová spoločnosť Tramwaje Śląskie. V roku 2015 bolo v prevádzke 169 km tratí.^[2] Rozchod koľají je štandardný 1 435 mm, počet vozňov približne 336. Vozňový park je tvorený predovšetkým električkami Konstal 105Na (celkom asi 91 vozňov), ktoré boli dodávané od roku 1979.

Históriu miestnej električkovej dopravy možno datovať do roku 1894, kedy 27. mája bola sprevádzkovaná úzkorozchodná (neobvyklý rozchod 785 mm) medzimestská parná dráha spájajúca Piekary Śląskie a Bytom. O štyri roky bola táto dráha predĺžená do Gliwic a elektrifikovaná. Prvá trať normálneho rozchodu 1 435 mm bola postavená v roku 1912 v Katoviciach.^[3]

Linka	Trasa	Počiatočná zastávka	Konečná zastávka	Dĺžka	Počet zastávok	Miesta	Vozovňa
0		Chorzów Stadion Śląski Pętla Zachodnia	Katowice Plac Wolności	6,05 km	13	Chorzów, Katowice	Zawodzie	[4]
1		Gliwice Zajezdnia	Chebzie Pętla	12,60 km	22	Gliwice, Zabrze, Ruda Śląska	Gliwice	[5]
3		Mikulczyce Pętla	Makoszowy Pętla	10,60 km	21	Zabrze	Gliwice	[6]
4		Gliwice Zajezdnia	Zaborze Pętla	7,85 km	16	Gliwice, Zabrze	Gliwice	[7]
5		Bytom Plac Sikorskiego	Zaborze Pętla	16,60 km	27	Zabrze, Bytom	Gliwice, Stroszek	[8]
6		Łagiewniki Zajezdnia	Brynów Pętla	14,20 km	28	Bytom, Chorzów, Katowice	Zawodzie	[9]
7		Bytom Plac Sikorskiego	Zawodzie Zajezdnia	19,30 km	41	Bytom, Świętochłowice, Chorzów, Katowice	Zawodzie, Stroszek	[10]
9		Bytom Plac Sikorskiego	Chorzów Rynek	17,35 km	33	Bytom, Ruda Śląska, Świętochłowice, Chorzów	Stroszek	[11]
11		Chebzie Pętla	Katowice Plac Miarki	14,00 km	29	Ruda Śląska, Świętochłowice, Chorzów, Katowice	Gliwice, Zawodzie	[12]
13		Siemianowice Plac Skargi	Katowice Plac Wolności	6,45 km	12	Siemianowice Śląskie, Katowice	Zawodzie	[13]
14		Brynów Pętla	Mysłowice Dworzec PKP	15,40 km	33	Katowice, Mysłowice	Zawodzie	[14]
15		Katowice Plac Wolności	Zagórze Pętla	14,60 km	29	Katowice, Sosnowiec	Będzin	[15]
16		Wełnowiec Plac Alfreda	Brynów Pętla	8,55 km	18	Katowice	Zawodzie	[16]
17		Chebzie Pętla	Chorzów Rynek	11,65 km	24	Ruda Śląska, Świętochłowice, Bytom, Chorzów	Gliwice	[17]
19		Łagiewniki Zajezdnia	Katowice Plac Wolności	10,05 km	20	Bytom, Chorzów, Katowice	Stroszek, Zawodzie	[18]
20		Chorzów Rynek	Szopienice Pętla	16,55 km	36	Chorzów, Katowice	Zawodzie	[19]
21		Milowice Pętla	Tworzeń Huta Katowice	22,85 km	44	Sosnowiec, Będzin, Dąbrowa Górnicza	Będzin	[20]
22		Czeladź Kombatantów	Tworzeń Huta Katowice	15,80 km	27	Czeladź, Będzin, Dąbrowa Górnicza	Będzin	[21]
23		Chorzów Stadion Śląski Pętla Zachodnia	Zawodzie Zajezdnia	10,40 km	24	Chorzów, Katowice	Zawodzie	[22]
24		Konstantynów Okrzei	Osiedle Zamkowe Pęla	12,80 km	27	Sosnowiec, Będzin	Będzin	[23]
26		Mysłowice Dworzec PKP	Sosnowiec Dworzec PKP	9,40 km	19	Sosnowiec, Mysłowice	Będzin	[24]
27		Kazimierz Górniczy Pętla	Milowice Pętla	14,55 km	31	Sosnowiec	Będzin	[25]
28		Osiedle Zamkowe Pętla	Gołonóg Podstacja Pętla	11,20 km	20	Będzin, Dąbrowa Górnicza	Będzin	[26]
30		Bytom Plac Sikorskiego	Biskupice Pętla	7,60 km	13	Zabrze, Bytom	Stroszek	[27]
33		Chorzów Stadion Śląski Pętla Zachodnia	Koszutka Słoneczna Pętla	5,90 km	13	Chorzów, Katowice	Zawodzie	[28]
36		Brynów Pętla	Zawodzie Zajezdnia	8,05 km	19	Katowice	Zawodzie	[29]
38		Bytom Powstańców Śląskich	Bytom Kościół św. Trójcy	1,35 km	5	Bytom	Stroszek	[30]
40		Chorzów Batory Zajezdnia	Chorzów Rynek	3,65 km	10	Chorzów	Zawodzie	[31]
43		Chorzów Batory Zajezdnia	Koszutka Słoneczna Pętla	7,80 km	17	Chorzów, Katowice	Zawodzie	[32]
46		Bytom Szkoła Medyczna	Bytom Plac Sikorskiego	2,60 km	8	Bytom	Bytom	[33]
49		Bytom Stroszek Zajezdnia	Bytom Plac Sikorskiego	7,55 km	16	Bytom	Stroszek	[34]

V hornosliezskej konurbácii je najrozmanitejší vozňový park električiek v Poľsku.

Obrázok	Typ	Počet vozidiel
	Konstal N	2
	Konstal 105N	1
	Konstal 105Na	91
	Konstal 105N-2K	31
	Moderus Alfa HF 05 AC	2
	Moderus Alfa HF 11 AC/105NF S	45/30
	Konstal 111N	6
	Konstal 116Nd	17
	Pesa Twist	30
	SGP E1	20
	Düwag Pt8	12
	Düwag Ptm	3
	Moderus Beta MF 16 AC BD	12

V systéme sa nachádzajú štyri električkové vozovne:

• vozovňa Będzin,
• vozovňa Katowice – Zawodzie,
• vozovňa Bytom – Stroszek,
• vozovňa Gliwice.

• SOIDA, Krzysztof. Komunikacja tramwajowa w aglomeracji katowickiej: 100 lat tramwaju elektrycznego. Katowice : Przedsiębiorstwo Komunikacji Tramwajowej & wyd. STAPIS, 1998. ISBN 83-85145-13-3. (po poľsky)
• SOIDA, Krzysztof; DANYLUK, Zbigniew; NADOLSKI, Przemysław. Tramwaje Górnośląskie Tom I. Rybnik : Eurosprinter, 2010. ISBN 978-83-931006-6-8. (po poľsky)

• Commons ponúka multimediálne súbory na tému Električková doprava v hornosliezskej konurbácii

Tento článok je čiastočný alebo úplný preklad článku Tramvajová doprava v katovické aglomeraci na českej Wikipédii.