Zgrada BIGZ-a teško oštećena posle oružanih borbi za oslobođenje Beograda koje su se odvijale u neposrednoj blizini punom žestinom, oktobra 1944.Zgrada BIGZ-a danas u Beogradu.
Zgrada BIGZ-a u Beogradu je jedno od najpoznatijih arhitektonskih ostvarenja jugoslavenskemoderne. Izgrađena je kao zgrada Državne štamparije 1937. godine[1] (osvećenje temelja 27. nov. 1937), po projektu arhitekte Dragiše Brašovana u obliku ćiriličnog slova П, nalik na štamparsku mašinu.[2] Trebala je biti četvrto preduzeće po veličini te vrste u Evropi.[3]
Zgrada Bigza se nalazi na Senjaku i dominira ovim delom grada te predstavlja orijentir i referentnu tačku.[4] U doba „zlatnog socijalizma" BIGZ je zapošljavao skoro 3.000 ljudi. Zaštitni znak BIGZ-a bila je džepna knjiga, čiji je standardni tiraž bio 10.000 primeraka. BIGZ je tada prednjačio i u objavljivanju filozofske literature.[5] BIGZ je 1990-ih prepušten nemaru, da bi se poslednjih nekoliko godina u zgradu, pored nekoliko firmi, uselio veliki broj mladih umetnika, dizajnera, arhitekata, muzičara i DJ-eva.[6] Vlasnik zgrade (nekada Beogradski izdavačko-grafički zavod - BIGZ, danas "Beta partners" Petra Matića) izdaje prostor u zakup. Na 25.000 upotrebljivih metara kvadratnih (10.000 metara hodnika) zgrade nalaze se štamparije, skladišta, kancelarije, muzički studiji, likovni ateljei, zanatske i umetničke radionice, škola kapuere, radio-stanica, kulturni centar, cirkus, pozorišna laboratorija...[2] S obzirom da je zgrada Bigza već godinama stecište mnogih slobodnih umetnika, smatra se nekom vrstom neformalnog kulturnog centra.[7]
Emisija Insajder televizije B92 je istraživala o nepravilnostima privatizacije BIGZ-a. Navodi se da je zemljište veličine jedan hektar, na kojem se nalazi zgrada BIGZ-a, ustupljeno je bez licitacije. BIGZ je 2007. godine, tokom privatizacije, na aukciji prodat firmi „Beta partners”, iza koje stoji srbijanski veleposednik Petar Matić. Cena je bila oko tri i po miliona eura. Da je država zgradu dala kao građevinsko zemljište dala na licitaciju, grad bi zaradio višestruko. Lokacija na kojoj se nalazi zgrada BIGZ-a je u prvoj gradskoj zoni, gde je ar tada vredeo skoro 90.000 eura. Tako bi na aukciji jedan hektar zemljišta ovde potencijalno mogao biti plaćen i devet miliona eura.[11]
Početkom juna 2012. godine BIGZ je dospeo u žižu javnosti kada je uprava, nakon divljanja nepoznatih izgrednika, zatvorila dva rock kluba.[12][13] Povodom ovoga, u javnosti se razvila žestoka polemika protiv zatvaranja alternativnih klubova.[14][15]
Dana 1. novembra 2012. godine zgrada BIGZ-a je postala bogatija za naučni atelje "Lobotorija"[16]. Njeni članovi sarađuju sa okolnim studijima radeći na projektima koji uspostavljaju vezu između nauke i umetnosti.
