Zdravko Zupan

Zdravko Zupan
Biografske informacije
Rođenje(1950-02-07)7. 2. 1950.
Zagreb
Smrt9. 10. 2015. (dob: 65)
Zemun
DržavljanstvoSrbija
Obrazovanje
Zanimanjeautor, istoričar i izdavač stripova

Zdravko Zupan (r. u Zagrebu 7. 2. 1950. — p. u Zemunu, 9. 10. 2015) bio je jugoslovenski stripski autor, istoričar, izdavač. Živeo je u Beogradu.

Samostalni autorski opus

Prvi strip objavio je u beogradskom listu Mali Jež 1965. godine. Već 1967. postao je stalni saradnik preduzeća „Dečje novine“ iz Gornjeg Milanovca.

Najpoznatije autorske stripske serije su mu „Zuzuko“ i „Munja“ koje izlaze do danas.

Rad na američkim serijalima: Hana i Barbera, Dizni

Od 1983. do 1988. sa scenaristom Lazarom Odanovićem crtao je serijal „Tom i Džeri“ za zagrebačku „Vjesnikovu pres agenciju“, po licenci američkog preduzeća Hana i Barbera.

Za francusku podružnicu preduzeća Dizni crtao je od 1990. do 1994. serijale „Miki Maus“ („Mickey Mouse“), „Šilja“ („Goofy“) i „Gavran Gaša“ („Ellsworth“), prema scenarijima uglednog evropskog scenariste Fransoaza Korteđanija (François Corteggiani). Ovi stripovi su premijerno objavljivani u francuskom časopisu Le Journal de Mickey, a preštampavani su širom sveta — Brazil, Nemačka, Danska, Italija, Švedska, Kolumbija, Norveška, Turska, Španija i Poljska.

U Srbiji je bio zapažen Zupanov album „Miki i Baš-Čelik“ prema scenariju Nikole Maslovare (izdavač: „Politika“, 1999), u kojem je svet Mikija Mausa spojen sa srpskom narodnom bajkom.

Istoriografija srpskog i jugoslovenskog stripa

Zupan je istaknuti istoričar srpskog i jugoslovenskog stripa i prvi istoričar popularne kulture koji je u desetinama tekstova sistematski istražio korene modernog stripa Zapadnog Balkana.

Između ostalog, zaslužan je za proučavanje tzv. „Zlatnog doba“, međuratnog perioda u Kraljevini Jugoslaviji, uključujući i opuse svih iole bitnijih autora u Beogradu — Branko Vidić, Đorđe Lobačev, Sergej Solovjev, Nikola Navojev, Konstantin Kuznjecov, Momčilo Moma Marković, Ivan Šenšin, Vlastimir Belkić, Sebastijan Lehner, Aleksije Ranhner, Đuka Janković, Nikola Tišćenko, Veljko Kockar — kao i Zagrebu — Sergije Mironovič Golovčenko, Andrija Maurović, Franjo Martin Fuis, Valter Nojgebauer i Norbert Nojgebauer, Ferdinand Ferdo Bis...

Zupan je 1986. objavio prvi tom Istorije jugoslovenskog stripa u saradnji sa Slavkom Draginčićem, u kojoj je prikupljena istoriografska građa o stripu do 1941. godine. Njegova kapitalna knjiga Vek stripa u Srbiji izašla je 2007. u izdanju GRRR Festivala, Pančevo.

Koautor je kritičkog leksikona Stripovi koje smo voleli: izbor stripova i stvaralaca sa prostora bivše Jugoslavije u XX veku sa Živojinom Tamburićem i Zoranom Stefanovićem (2011).

Organizator je više značajnih izložbi stripa u zemljama bivše Jugoslavije i inostranstvu.

Uređivanje i izdavaštvo

Izdavač je popularnih izdanja za decu (Enigmatski zabavnik Munja, Munja Strip i Munja Bojanka), kao i za stripofile (Cepelin, Ekstra Cepelin, Edicija „Reprinti“...)

Nagrade i priznanja

  • Nagrada za teorijski doprinos razvoju jugoslovenskog stripa, IV Salon jugoslovenskog stripa, Vinkovci 1988.
  • Nagrada "Fra Ma Fu" za poseban doprinos razvoju jugoslovenskog stripa, OK SSOV i "Strip klub 85", Virovitica 1988.
  • Nagrada „Srećko Jovanović“ za najboljeg izdavača na Međunarodnom beogradskom salonu stripa, Beograd, 2009.
  • Memorijalna plaketa "Nikola Mitrović – Kokan" za doprinos srpskom stripu, Udruženje "Nikola Mitrović – Kokan", Leskovac, 2011.
  • Nagrada za izdavački poduhvat godine na Sajmu knjiga u Beogradu, za leksikon Stripovi koje smo voleli: izbor stripova i stvaralaca sa prostora bivše Jugoslavije u XX veku, (Tamburić, Zupan, Stefanović) 2011.

Izvori

Vanjske veze