Koordinate: 43° 08′ 04" SGŠ, 17° 43′ 56" IGD
Počitelj je istorijsko naselje orijentalno-mediteranskog karaktera u dolini rijeke Neretve u Bosni i Hercegovini.
Porijeklo imena
Ime Počitelj ukazuje na arhaično porijeklo. Etimologija imena Počitelj nije riješena. Jedni smatraju da je ime Počitelj izvedeno od glagola počivati; drugi da je ime kastelana toga grada dalo gradu ime Počitelj; treći da su učeni ljudi 'poštovana gospoda' uslovili ime Počitelja; četvrti da se porijeklo imena Počitelja treba tražiti u hungarizmu 'čitelj', italijanski 'citadela', kao izrazu za grad, utvrdu; peti da se radi o glagolu čitati.
Historija
Počitelj u srednjem vijeku
Počitelj predstavlja tvrđavu koja potiče iz srednjega vijeka. Nalazi se uz lijevu obalu rijeke Neretve kod Čapljine. Utvrda je štitila ulaz u dolinu donje Neretve na putu iz Drijeva prema Bišću. Prvi put se Počitelj navodi u povelji za vojvodu Stjepana Vukčića 1444. (Posichell, Vdobranah castello con lo contato). Kasnije je pomenut 1448 (castrum Beczitel) i 1454. (civitate Pozitell cum pertinentiis suis).
Dugo vremena pogrešno se smatralo da je u Počitelju bilo bosansko kraljevsko brodogradilište u 14. vijeku. Čuveni drugi novi grad kojeg je Tvrtko I Kotromanić gradio 1383. u primorju zvao se Brštanik. On je pogrešno smještan da se nalazi kod Počitelja pa je i određena aktivnost oko Tvrtkovog brodogradilišta, a i prodaje soli, dovođena u vezu sa Počiteljem. Kasnije su istoričari dokazali da je Brštanik bio dalje od Počitelja, pa je sve ostalo što se povezivalo za Počitelj ostalo bez ikakvoga osnova. Uprkos tome i danas se može pročitati u literaturi da je Počitelj zidao Tvrtko 1383, i da je tu bilo brodogradilište.
Počitelj je imao značajnu ulogu u sukobima sa Osmanlijama.
Počitelj u novom vijeku
Ovaj hercegovački gradić na živopisnoj obali Neretve izgrađuje se intenzivno od druge polovine 16. vijeka kroz plodonosno ukrštanje dviju graditeljskih tradicija - orijentalne i mediteranske. Sve do naših dana bilo je sačuvano to graditeljsko kulturno blago - Šišman Ibrahim-pašina džamija, Počiteljska sahat-kula, medresa, hamam, han, kuća Gavrankapetanovića.
HVO je u ljeto 1993. godine razorio taj jedinstveni grad-spomenik tokom Bošnjačko-hrvatskog sukoba. U januaru 2003. istorijsko gradsko područje Počitelja proglašeno je nacionalnim spomenikom Bosne i Hercegovine.
Stanovništvo
Po posljednjem službenom popisu stanovništva iz 1991. godine, Počitelj je imao 905 stanovnika, sljedećeg nacionalnog sastava:
Nacionalni sastav 1991. godine
|
ukupno
|
|
Muslimani
|
660 (72,92%)
|
Hrvati
|
172 (19,00%)
|
Srbi
|
20 (2,20%)
|
Jugosloveni
|
36 (3,97%)
- ostali, neopredijeljeni i nepoznato - 17 (1,91)
Galerija
Vanjske veze
|