Festival narodne muzike Ilidža

Festival narodne muzike Ilidža jeste najstariji živući i prvi folk (narodni) muzički festival u bivšoj Jugoslaviji.[1][2][3][4] Održava se svake godine na Ilidži (Sarajevo, Bosna i Hercegovina). Festival je uspostavljen 1964. godine, a osnivač je asocijacija bosanskohercegovačkih muzičara;[5] održava se u julu i traje četiri dana. Događaj ugošćuje savremene i tradicionalne umjetnike u žanrovima koji se vode pod folk/narodno, uključujući sevdalinku, starogradsku muziku, savremeni folk, novokomponovanu muziku, makedonski folk, turbo-folk i harmonikašku muziku.[6] Tradicionalno je bio primarni događaj za takmičenje narodnih izvođača u Jugoslaviji,[7] a dvije velike jugoslovenske izdavačke kuće Jugoton i PGP-RTS izdaju LP uživo izdanja festivala od svake godine.[1] Brojni priznati folk pjevači iz bivše Jugoslavije primljeni su u izdavačke kuće ili su stekli veću medijsku pažnju nakon učešća na festivalu. Srpska turbo-folk pjevačica Ceca Ražnatović je učestvovala na izdanju 1988, kao 15-godišnjakinja; pobijedila je na takmičenju singlom Cvetak zanovetak,[8] a Hanka Paldum je postala članica Diskotona nakon pobjede na takmičenju za novog izvođača 1974. godine.[9]

Istorija

Sarajevo je bilo tradicionalno čvorište za narodnu muziku u bivšoj Jugoslaviji, uz brojne muzičare iz ostalih dijelova države koji su dolazili u grad u nadi da će biti otkriveni i u potrazi za umjetničkom inspiracijom. Gradska vibrantna scena i muzičke dvorane, što je obuhvatalo muzičke klubove sa muzikom uživo, barove i kafane, privlačili su interpretatore tradicionalne bosanske sevdalinke i romske muzike, kao i savremene folk pjevače i muzičare današnjice. Godine 1963, asocijacija bosanskohercegovačkih muzičara organizovala je Sastanak izvođača i pjevača narodne muzike ’63,[10] što je bila preteča festivala i održana je u sarajevskom predgrađu Ilidža.[11]

Godinu dana poslije, festival je osnovan pod radnim naslovom Festival narodnih pjesama i igara Ilidža. Prvo izdanje je momentalno dobilo odobravanje svih velikih izdavačkih kuća, a učestvovali su Safet Isović, Beba Selimović, Zaim Imamović i Silvana Armenulić. Festival je brzo narastao i 1969. godine LP nastupa uživo postao je platinasti jer je prodato 1.700.000 primeraka.[12] Izdanje 1970. bilo je prvo sa više od 700 aplikanata i rebrendirano je u Festival jugoslovenske pjesme Ilidža.[13]

Početkom opsade Sarajeva i rata u BiH, Ilidža je postala dio teritorije koju su kontrolisali Srbi i festival je prestao da se održava. Nakon potpisivanja Dejtonskog mirovnog sporazuma 1995, predgrađe je reintegrisano u Sarajevo. Festival je ponovo uspostavljen 1998. pod pokroviteljstvom Opštine Ilidža[14] i Kantona Sarajevo. Od 2013. godine festival se održava u saradnji sa Hajat TV-om.[4] Godine 2014, proslavio je 50. godišnjicu.[15] Nedavni organizatori su bili Fabrice Lamproie, Muzička akademija u Sarajevu [bs] i švajcarska fondacija Pro Helvetia [de].

Među umjetnicima koji su, revijalno te/ili takmičarski, nastupali na festivalu — su:

Počasni predsjednik festivala je Senaid Memić (bivši načelnik Opštine Ilidža). Medijski partneri su BHRT, NTV Hajat, Pink BH, DM Sat, Radio M i dr., a generalni partner BH telekom (2012).

Format

Festival ima četiri programa takmičenja:[16]

  • Čuvari tradicije — dizajniran za predstavljanje tradicionalnih balkanskih folk muzičkih žanrova kao što su sevdalinka i starogradska muzika
  • Prva harmonika — program takmičenja za folk harmonikaše
  • Takmičarska noć narodne muzike — Program takmičenja za nove izvođače i talente koji nisu ni u jednoj izdavačkoj kući
  • Velikani narodne muzike — zaštitni znak festivala u kojem pjevaju najveća imena balkanske narodne muzike

Na izdanju festivala 2012. godine, revijalni dio je bio nazvan Sva ljepota ilidžanskih festivala (Sve ljepote ilidžanskih festivala); etablirani bh. narodni pjevači izveli su 26 pjesama.

Pobjednici takmičarskog dijela

Pobjednička pjesma 2012. godine bila je Bosno, zemljo od meraka, u izvođenju Edisa Brkanića.[17]

Reference

  1. ↑ 1,0 1,1 „Kulturno blago svih Bosanaca i Hercegovaca”. vipromo.ba. Arhivirano iz originala na datum 4. 5. 2018. 
  2. ↑ „Najpoznatiji među festivalima narodne muzike u regionu”. faktor.ba. 
  3. ↑ „Otvoren konkurs za Festival narodne muzike “Ilidža 2018.””. coolstyle.ba. Arhivirano iz originala na datum 4. 5. 2018. 
  4. ↑ 4,0 4,1 „POČELE PRIPREME ZA ‘ILIDŽA 2020’: PRVI RADNI SASTANAK OPĆINE ILIDŽA I HAYAT TV-A”. hayat.ba. 
  5. ↑ „AIS kao partner Festivala narodne muzike Ilidža 2017.”. aisbih.org. Arhivirano iz originala na datum 2020-02-24. Pristupljeno 2021-11-03. 
  6. ↑ „Raspisan konkurs za Festival narodne muzike Ilidža 2018”. bosnjaci.net. 
  7. ↑ „Festival narodne muzike Ilidža 2017 opravdao očekivanja”. svetplus.com. 
  8. ↑ „Kako je Ceca stigla na Ilidžu”. eskluziva.ba. 
  9. ↑ „Festival narodne muzike Ilidža”. opcinailidza.ba. 
  10. ↑ „Otvoren Festival Ilidža: Prva večer posvećena čuvarima tradicije”. oslobodjenje.ba. 
  11. ↑ „Ilidža '66”. starigramofon.com. 
  12. ↑ „Sve je spremno za ilidžanski festival”. faktor.ba. 
  13. ↑ „Podsjećanje na prošlost i tradiciju Festivala narodne muzike Ilidža”. blogspot.ba. 
  14. ↑ „Pripreme za festival narodne muzike Ilidža”. opcinailidza.ba. 
  15. ↑ „U novembru Festival narodne muzike “Ilidža 2013””. novovrijeme.ba. Arhivirano iz originala na datum 31. 10. 2013. 
  16. ↑ „Sve je spremno za Festivala narodne muzike Ilidža”. hayat.ba. Arhivirano iz originala na datum 16. 1. 2019. 
  17. ↑ „Završen Festival narodne muzike „Ilidža 2012“ Edis Brkanić pobijedio sa pjesmom „Bosno zemljo od meraka“”. BalkaniYUm tv. 26. 8. 2012. Pristupljeno 19. 9. 2021. 

Vanjske veze