Bostonska čajanka

Bostonska čajanka
Boston Tea Party
Indijanci bacaju čaj u more
Indijanci bacaju čaj u more
Indijanci bacaju čaj u more
Država SAD
Grad Boston

Bostonska čajanka (engleski: Boston Tea Party) je naziv za događaj koji se odigrao u četvrtak, 16. decembra 1773. u Bostonskoj luci, kad je jedna grupa bostonskih Sinova slobode prerušenih u Mohawk Indijance, u znak protesta protiv britanske politike, pobacala 342 bala čaja sa brodova Britanske istočnoindijske kompanije u more.[1]

Taj događaj bio je jedna od varnica koja je zapalila Američku revoluciju.

Historija

Okolnosti

Uvod u buduće probleme bili su Townshendovi zakoni (Townshend Acts) koji je britanski parlament izglasao 1767. Njime su povećane carine u američkim kolonijama, kao kompenzacija za smanjenje poreza u Engleskoj.[2] Zakon je osmislio ambiciozni, ali nespretni tadašnji britanski ministar financija Charles Townshend. Zakoni su od samog početka dočekani na nož, i izazvali gomilu protesta (Bostonski masakr) ali su se bostonski trgovci snašli i počeli krijumčariti robu, koju su kupovali od holandskih trgovaca, a to je uglavnom bio čaj - jer se on isplatio prevoziti.[1] Zbog svega tog, ali ponajviše zbog potpune promašenosti, britanski parlament je povukao te zakone 1773.[1]

Uzrok

Nekako istovremeno se i Britanska istočnoindijska kompanija našla se u velikim financijskim poteškoćama 1773., a njeni dioničari među kojima je bilo vrlo uticajnih ljudi, zatražili su pomoć od tadašnjeg premijera Lorda Northa.[2] North je progurao zakon, koji je kompaniji dozvolio da svoje velike neprodane količine čaja, otpremi direktno u kolonije, i uz plaćanje simboličke američke carine, proda direktno vlastitim agentima (i tako zaobiđe lokalne trgovce), a ne kako je dotad bilo uobičajeno po višim carinskim stopama u britanskim lukama.

Jubilarna kovanica iz 1973. u počast tom događaju

Na taj način bi Amerikanci dobili puno jeftiniji čaj, a kompanija bi se izvukla iz krize. Ali to nikako nije odgovaralo američkim trgovcima, koji su se bojali da će tako - Istočnoindijska kompanija, postati monopolist, a oni izgubiti posao sa čajem, jer je čak i švercani čaj bio skuplji od tog. Nakon tog su brojni bostonski trgovci postali vatreni pripadnici adamsonovih Sinova slobode. Prve pošiljke čaja stigle su u jesen u luke New York, Philadelphia, i Charleston, ali su Sinovi slobode i patrioti - proveli bojkot plaćanja carine, pa su se kapetani tih brodova, vratili sa neiskrcanom robom natrag u Englesku.

Događaj

Za razliku od tih gradova bostonski guverner Thomas Hutchinson bio je odlučan da provode zakon i naredio da se sa tri broda; Dartmouth, Eleanor i Beaver, mora iskrcati čaj.[2] Zbog tog je grupa od oko 60 Sinova slobode prerušenih u Mohawk Indijance u noći 16. decembra 1773., popela na te brodove i pobacala bale čaja u vrijednih oko 18 000 £, u more,[1][2] uz odobravanje mnoštva građana.

Epilog

britanska vlada je taj čin shvatila krajnje ozbiljno, pa je nakon tog parlament donio niz zakonskih akata i mjera - poznatih kao nepodnošljivi zakoni, koji su trebali disciplinirati koloniju Massachusetts, između ostalog i zatvaranje Bostonske luke - sve dok se ne plati naknada za uništeni čaj. Te mjere umjesto da discipliniraju Massachusetts, dovele su do potpune radikalizacije stavova - njezine političke elite, koja se stavila na čelo pokreta u borbi za Američku nezavisnost.[1]

Povezano

Izvori

  1. ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 „Boston Tea Party” (engleski). Encyclopædia Britannica. Pristupljeno 14. 02. 2013. 
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 2,3 Henry Barford Parkes (1986) (hrvatskosrpski). Istorija SAD. Rad, Beograd. str. 122, 123, 124. Pristupljeno 15. 02. 2013. 

Vanjske veze