PROFILPELAJAR.COM

Bajinci
Bajinci;
Osnovni podaci
Država	Srbija
Upravni okrug	Jablanički
Opština	Crna Trava
Stanovništvo
Stanovništvo (2022)	23
Geografija
Koordinate	42°47′02″N 22°15′01″E / 42.783833°N 22.250333°E
Nadmorska visina	1449 m
	Bajinci Bajinci (Srbije)
Ostali podaci
Pozivni broj	016
Registarska oznaka	LE

Koordinate: 42° 47′ 02" SGŠ, 22° 15′ 01" IGD Bajinci su naselja u Srbiji u opštini Crna Trava u Jablaničkom okrugu. Prema popisu iz 2002. bilo je 23 stanovnika (prema popisu iz 1991. bilo je 34 stanovnika).

Položaj

Zaseoci sela Bajinci su u izvorišnom delu Rupske (Kozaračke) reke, ispod čemerničkih obronaka, na površi čija je nadmorska visina od 1200 – 1.350 m. Kao i sva sela na Čemerniku, i Bajinci su razbijenog tipa sa zaseocima: Sitni Bajinci, Gospodinovci, Novkovci i Ziljamci. Zaseoci se, pak, raščlanjuju na manja zaselja koja su formirali pojedini rodovi (Džavgari, Komardžije, Linguri). Između zaselaka teče Bajinska reka koja nastaje od rečice Klisurke i izdanaka bogatih vodom ispod Druma, Golemog šumaka, Raskrsja, Pavlove gramade i Dževrljanke. Najpoznatiji je Pavlov izvor ispod Pavlove gramade. Od Ruplja Bajinska reka menja ime u Rupsku, a potom u Kozaračku reku do uvora u Južnu Moravu u Grdelici.

Istorija

Kao i susedno selo Mlačište, Bajinci su više puta naseljavani i raseljavani, o čemu govore brojni toponimi sa nazivom Selište. Selo je dobilo ime po rodu Bajinci čiji se najstariji predak, krajem 18. veka, naselio u mahali Sitni Bajinci. (Sitni – znači gusto naseljeni). Sitni Bajinci i Gospodinovci imaju zajedničko poreko iz naselja Božice,kod Vlasinskog jezera a Novkovčani iz okoline Prokuplja. O Spasovdanu i Velikoj Gospojini u selu su nošene litije. Postojala su i dva zavetna krsta – zapisa - u zaseoku Sitni Bajinci i Novkovci. Krsne slave su im Sveti Arhangel Mihailo i sv. Nikola.

Ruiniran spomenik na Pavlovoj gramadi, 2011.

Iznad sela, na planinskoj kosi, na uzvisini zvanoj Pavlova gramada (1470 m), 1954. godine je sagrađen, a 7. jula 1955. otkriven monumentalni spomenik od kamena, visine 13,5 m, sa prostorijom za zavičajni muzej, borcima vlasotinačkog kraja poginulim u Drugom svetskom ratu i žrtvama neprijateljskog terora. Spomenik se sastoji iz dva elementa - muzeja i spomen stuba dimenzija 1,80h3,5h13,5 m. Prostorija muzeja povezana je betonskom pločom na stubovima sa spomen stubom u arhitektonsku celinu, a sve je to na terasi koja povezuje ceo objekat okružen bukovom šumom. Tu se sve do nedavno, o Sedmom julu, Danu ustanka Srbije, održavao veliki narodni sabor na koji se okupljao narod sa celog Čemernika, sve do Morave. Spomenik je poodavno prepušten nemaru i danas se nalazi u ruiniranom stanju, a zavičajna zbirka predmeta i dokumenata iz NOR-a delom uništena, delom nestala. Spomenik, prema propisima, ne podleže zaštiti, tako da o njemu više nema ko da brine.

Škola, prodavnice, kafane, groblje, mesna zajednica sve je za oba sela bilo na Mlačiškim Mehanama. Od svega toga danas je ostalo samo zajedničko groblje na Drumu. Jer su se i Bajinci raselili. Zabeleženo je da su 1950. imali oko 120 domaćinstava, a 1961. godine tek 76 domova. Danas tek dvadesetak stanovnika. Bajinčani, kao i Mlačištani, poznati građevinari, najpre su se selili bliže Moravi, a potom u gradove Srbije – posle Drugog svetskog rata u Srpski Miletić i Belu Crkvu u Banatu, a onda u Beograd, Smederevo, Leskovac, Predejane. Ostali su samo starci, a zaseoci urasli u breze i šiblje.

Demografija

U naselju Bajinci žive 23 punoletna stanovnika, a prosečna starost stanovništva iznosi 70,1 godina (69,1 kod muškaraca i 71,3 kod žena). U naselju ima 16 domaćinstava, a prosečan broj članova po domaćinstvu je 1,44.

Ovo naselje je u potpunosti naseljeno Srbima (prema popisu iz 2002. godine), a u poslednja tri popisa, primećen je pad u broju stanovnika.

Grafik promene broja stanovnika tokom 20. veka

Demografija

Godina	Stanovnika




1948.	420	^[1]
1953.	398
1961.	305
1971.	130
1981.	86
1991.	34	34
2002.	23	23

Etnički sastav prema popisu iz 2002.
Srbi			23	100.0%
nepoznato			0	0.0%

Stanovništvo prema polu i starosti ^[2]


	m	ž
?	0	0
80+	5	1
75-79	1	3
70-74	0	1
65-69	2	4
60-64	2	0
55-59	0	1
50-54	1	0
45-49	0	0
40-44	1	0
35-39	1	0
30-34	0	0
25-29	0	0
20-24	0	0
15-19	0	0
10-14	0	0
5-9	0	0
0-4	0	0
prosek	69.1	71.3

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	79	79	73	41	31	20	16

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	9	7	-	-	-	-	-	-	-	-	1.44

Domaćinstva

**Broj domaćinstava po popisima od 1948-2002.**
Godina popisa	1948.	1953.	1961.	1971.	1981.	1991.	2002.
Broj domaćinstava	13	2	5	4	2	-	10

**Domaćinstva po broju članova po popisu od 2002.**
Broj članova	1	2	3	4	5	6	7	8	9	10 i više	Prosečan broj članova
Broj domaćinstava	2	5	3	-	-

Stanovništvo prema delatnosti koju obavlja

Pol	Ukupno	Poljoprivreda, lov i šumarstvo	Ribarstvo	Vađenje rude i kamena	Prerađivačka industrija	Proizvodnja i snabdevanje...	Građevinarstvo	Trgovina	Hoteli i restorani	Saobraćaj, skladištenje i veze
Muški	1	-	-	-	-	-	1	-	-	-
Ženski	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Oba	1	-	-	-	-	-	1	-	-	-
Pol	Finansijsko posredovanje	Nekretnine	Državna uprava i odbrana	Obrazovanje	Zdravstveni i socijalni rad	Ostale uslužne aktivnosti	Privatna domaćinstva	Eksteritorijalne organizacije i tela	Nepoznato
Muški	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Ženski	-	-	-	-	-	-	-	-	-
Oba	-	-	-	-	-	-	-	-	-

Reference

↑ Knjiga 9, Stanovništvo, uporedni pregled broja stanovnika 1948, 1953, 1961, 1971, 1981, 1991, 2002, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, maj 2004, ISBN 86-84433-14-9
↑ Knjiga 2, Stanovništvo, pol i starost, podaci po naseljima, Republički zavod za statistiku, Beograd, februar 2003, ISBN 86-84433-01-7

Literatura

Rista Nikolić: Krajište i Vlasina, SANU, 1912.
Jovan M. Popović: Crna Trava, Beograd, 1914.
Jovan F. Trifunovski: Grdelička klisura, antropogeografska rasprava, Narodni muzej, Leskovac, 1964.
Radomir Kostadinović: Crna Trava i Crnotravci, Leskovac, 1968.
Simon Simonović Monka: Pečalbarstvo i neimarstvo crnotravskog kraja, SIZ kukture, Crna Trava, 1983.
Kosta Ivanović: Na braniku domovine, Crna Trava, 1984;
Vilotije Vukadinović: Govor Crne Trave i Vlasine, SDZb SANU XLII, Beograd, 1996.
Simon Simonović Monka: Ljudi moga zavičaja, portreti znamenitih Crnotravaca, Beograd, 2000.
Iva Trajković: Stočarstvo na Čemerniku, Leskovački zbornik XLIV, 2004, 253 – 274.
Srećko S. Stanković: Brod – selo kod Crne Trave, KPZ Srbije, Beograd, 2006.
Petar Petrović, prof.: Predejane i okolina, drugo dopunjeno izdanje, Beograd, 2007, 83 – 84,
Radosav Stojanović: Crnotravski rečnik, SDZb LVII, SANU - Institut za srpski jezik SANU, Beograd, 2010,