Политические партии Азербайджана

Длительное время правящей партией в политической истории современного Азербайджана является пропрезидентская политическая партия — партия «Новый Азербайджан». Начиная с 1995 года её представители занимают большинство мест в Милли Меджлисе. В конце марта 2005 года председателем партии стал президент страны Ильхам Алиев, сменивший на этом посту своего отца, Гейдара Алиева, скончавшегося в 2003 году, который в своё время был её основателем.

Общие сведения

Несмотря на то, что после второго прихода к власти Гейдара Алиева в 1993 году наметилась политическая стабильность в стране[1], режим, установленный Гейдаром Алиевым в Азербайджане, характеризуется оппозицией как диктаторский[2][3][4][5][6] или авторитарный[7][8] и репрессивный[9].

При жизни Гейдара Алиева в стране развился культ его личности➤. В дальнейшем, при президентстве Ильхама Алиева, эти масштабы только усилились.

Оппозиционные партии разрешены. Однако, у них практически нет реальных шансов прийти к власти. Тем не менее оппозиция проводит регулярные митинги в Баку, обычно на площади перед бывшим кинотеатром «Гялябя» («Победа»), которые зачастую заканчиваются стычками с полицией. После Оранжевой революции оранжевый цвет был принят и азербайджанскими оппозиционерами.

Объединённая оппозиция (блок «Азадлыг» («Свобода»), блок «YeS — Новая политика» и «Движение национального единства») представлена в парламенте буквально несколькими депутатами.

Выступая 2 декабря 2005 на открытии сессии парламента после ноябрьских выборов, президент Азербайджана Ильхам Алиев заявил, что в Азербайджане нет предпосылок для «оранжевых революций».

По состоянию на 2018 год в Азербайджане была официально зарегистрирована 61 политическая партия.

На июль 2024 года в Азербайджане зарегистрированы 26 политических партий[10].

На парламентских выборах 2024 года впервые приняли участие 25 из 26 политических партий[11][12].

Список партий

На июль 2024 года в Азербайджане действуют:

№ Партия
1 Народная партия Азербайджана[13]
2 Демократическая партия Азербайджана[14]
3 Партия национального фронта[азерб.][15]
4 Партия справедливости, права, демократии[азерб.][16]
5 Партия национальной независимости Азербайджана[17]
6 Партия «Великий Азербайджан»[18]
7 Аг партия[азерб.][19]
8 Республиканская альтернатива[20]
9 Партия гражданской солидарности[21]
10 Новый Азербайджан[22]
11 Партия надежды Азербайджана[азерб.][23]
12 Партия великого строительства Азербайджана[азерб.][24]
13 Партия демократических преобразований
Азербайджана[азерб.][25]
14 Родина[азерб.][26]
15 Мусават[27]
16 Партия классического народного фронта[азерб.][28]
17 Свободная Родина[азерб.][29]
18 Движение национального возрождения[азерб.][30]
19 Новое время[31]
20 Право и справедливость[азерб.][32]
21 Современный Мусават[азерб.][33]
22 Демократическая просветительская партия Азербайджана[азерб.][34]
23 Будущий Азербайджан[азерб.][35]
24 Единство[азерб.][36]
25 Партия Справедливости[37]

Запрещенные партий

Список официально зарегистрированных партий на 2018 год

№ Партия Дата
основания
1 Партия национальной независимости Азербайджана 17 июля 1992
2 Партия возрождения и прогресса Азербайджана 24 июля 1992
3 Народно-демократическая партия Азербайджана 11 августа 1992
4 Партия Родины 11 августа 1992
5 Национально-демократическая партия познания 11 августа 1992
6 Крестьянская партия Азербайджана 23 сентября 1992
7 Партия гражданской солидарности 3 ноября 1992
8 Партия Мусават 8 декабря 1992
9 Партия единства 18 декабря 1992
10 Партия "Новый Азербайджан" 18 декабря 1992
11 Партия национального единства Азербайджана 13 января 1993
12 Объединенная партия Азербайджана 13 января 1993
13 Всемирная партия демократического Азербайджана 10 февраля 1993
14 Независимая Азербайджанская Партия 10 февраля 1993
15 Партия национального спасения 3 марта 1993
16 Соотечественники Азербайджана 12 марта 1993
17 Партия надежды Азербайджана 5 мая 1993
18 Партия "Горгуд" 10 ноября 1993
19 Партия Национального Движения Азербайджана 2 марта 1994
20 Коммунистическая партия Азербайджана 2 марта 1994
21 Партия национальной государственности Азербайджана 12 октября 10 1994
22 Партия патриотов Азербайджана 12 октября 1994
23 Азербайджанская партия демократических предпринимателей 17 мая 1994
24 Партия Альянса во имя Азербайджана 22 июня 1995
25 Партия Демократического просвещения Азербайджана 4 августа 1995
26 Партия социального обеспечения Азербайджана 4 августа 1995
27 Либеральная партия Азербайджана 14 августа 1995
28 Социал-демократическая партия Азербайджана 1 сентября 1995
29 Партия Народного Фронта Азербайджана 1 сентября 1995
30 Объединенная Коммунистическая Партия Азербайджана 19 сентября 1995
31 Партия социальной справедливости 11 декабря 1998
32 Национальная конвенция 11 декабря 1998
33 Партия единства 11 декабря 1998
34 Партия республиканцев Азербайджана 9 июля 1999
35 Азербайджанская Народная Партия 9 июля 1999
36 Либерально-демократическая партия Азербайджана 9 июля 1999
37 Азербайджанская Демократическая Партия 3 февраля 2000
38 Партия «Азербайджанские бойцы» 27 мая 2000
39 Партия справедливости 8 мая 2002
40 Партия национального единства 8 мая 2002
41 Партия Современная Мусават 8 мая 2002
42 Партия свободных республиканцев Азербайджана 8 мая 2002
43 Партия Великого Возрождения 12 августа 2005
44 Партия свободы 12 августа 2005
45 Азербайджанская политическая партия демократических реформ 12 августа 2005
46 Партия Народного Фронта всего Азербайджана 12 августа 2005
47 Партия прогресса Азербайджана 12 августа 2005
48 Партия Великого Азербайджана 12 августа 2005
49 Партия эволюции Азербайджана 12 августа 2005
50 Партия Гражданского Союза 12 августа 2005
51 Классический Народный Фронт Азербайджана 31 января 2007
52 Партия "Граждане и развитие" 10 августа 2007
53 Национально-демократическая партия Азербайджана 24 декабря 2008
54 Партия интеллектуалов 19 ноября 2009
55 Партия национального возрождения 31 мая 2011
56 Партия "Республиканская Альтернатива"[38] 1 сентября 2020
57 Социалистическая партия Азербайджана Апрель 2008
58 Национальное единство

Примечания

  1. ↑ Svante E. Cornell. Azerbaijan Since Independence. — M.E. Sharpe, 2010. — С. 103. — 485 с. — ISBN 0765630044, 9780765630049.

    Heydar Aliyev personified stability in Azerbaijan, and no one wanted instability.
  2. ↑ Hans Slomp. Europe, A Political Profile: An American Companion to European Politics: An American Companion to European Politics. ABC-CLIO, 2011. ISBN 0-313-39181-5, 9780313391811. P.672
  3. ↑ FranCoise Companjen, Laszlo Maracz, Lia Versteegh. Exploring the Caucasus in the 21st Century: Essays on Culture, History and Politics in a Dynamic Context. Amsterdam University Press, 2011. ISBN 90-8964-183-1, 9789089641830. P.121
  4. ↑ Thomas Goltz. Azerbaijan Diary: A Rogue Reporter’s Adventures in an Oil-Rich, War-Torn, Post-Soviet Republic. M.E. Sharpe, 1999. ISBN 0-7656-0244-X, 9780765602442. P.66
  5. ↑ Elisabeth Precht. Azerbaijan In the Shadow of a Dictatorship Архивная копия от 8 марта 2016 на Wayback Machine //Jarl Hjalmarson Foundation, 2012
  6. ↑ В турецком учебнике Гейдар Алиев представлен как диктатор Архивировано 17 июля 2017 года. // Contact.az. 2013 Февраль 09 «В изданной в Турции учебнике „Конституционное права“ для студентов университетов бывший президент Азербайджана Гейдар Алиев назван „диктатором“»
  7. ↑ Svante E. Cornell Democratization Falters in Azerbaijan Архивировано 22 мая 2011 года. // Journal of Democracy 12.2 (2001) 118—131
  8. ↑ Борисов Николай Александрович Архивировано 13 января 2014 года.. Институционализация института президентства и перспективы консолидации политических режимов на постсоветском пространстве // «Полития».-2011.-№ 4(63).-С.93-103. «И хотя эта гипотеза ещё нуждается в дополнительной проверке, уместно предположить, что в этих государствах состоялась авторитарная консолидация, причем важнейшим её фактором был институт президентства и сами личности президентов (Сапармурат Ниязов, Эмомали Рахмон, Нурсултан Назарбаев, Гейдар Алиев)»
  9. ↑ Энциклопедия Британника. Статья: Heydar Aliyev Архивная копия от 24 декабря 2014 на Wayback Machine.

    Azerbaijani politician who, was one of the most powerful men in Azerbaijan for more than 30 years, as deputy chairman (1964-67) and chairman (1967-69) of the regional KGB, as secretary (1969-87) of the Communist Party of Azerbaijan, and from 1993 as the repressive and autocratic president of independent Azerbaijan.
  10. ↑ Мазахир Панахов: Впервые в парламентских выборах примут участие 25 из 26 политических партий. Azertag (31 июля 2024). Дата обращения: 1 августа 2024. Архивировано 1 августа 2024 года.
  11. ↑ Мазахир Панахов: Впервые в парламентских выборах примут участие 25 из 26 политических партий. Azertag (31 июля 2024).
  12. ↑ Центральная избирательная комиссия подвела итоги внеочередных выборов в Милли Меджлис ОБНОВЛЕНО ВИДЕО. Azertag (16 сентября 2024).
  13. ↑ Qərar 18/76 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Azərbaycan Xalq Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  14. ↑ Qərar 18/77 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Azərbaycan Demokrat Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  15. ↑ Qərar 18/78 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Milli Cəbhə Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  16. ↑ Qərar 18/79 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Ədalət, Hüquq, Demokratiya (ƏHD) Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  17. ↑ Qərar 18/80 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Azərbaycan Milli İstiqlal Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  18. ↑ Qərar 18/81 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Böyük Azərbaycan Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  19. ↑ Qərar 16/61 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Ağ Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  20. ↑ Qərar 16/60 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Respublikaçı Alternativ (REAL) Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  21. ↑ Qərar 16/62 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Vətəndaş Həmrəyliyi Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  22. ↑ Qərar 17/65 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Yeni Azərbaycan Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  23. ↑ Qərar 17/66 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Azərbaycan Ümid Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  24. ↑ Qərar 17/67 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Böyük Quruluş Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  25. ↑ Qərar 17/68 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Demokratik İslahatlar Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  26. ↑ Qərar 17/69 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə “Ana Vətən” Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  27. ↑ Qərar 17/70 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Müsavat Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  28. ↑ Qərar 17/71 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Klassik Xalq Cəbhəsi Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт. Дата обращения: 11 июля 2024. Архивировано 11 июля 2024 года.
  29. ↑ Qərar 19/84 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Azad Vətən Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт (июль 2024). Дата обращения: 13 июля 2024. Архивировано 13 июля 2024 года.
  30. ↑ Qərar 19/85 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Milli Dirçəliş Hərəkatı Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт (июль 2024). Дата обращения: 13 июля 2024. Архивировано 13 июля 2024 года.
  31. ↑ Qərar 19/86 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Yeni Zaman Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт (июль 2024). Дата обращения: 13 июля 2024. Архивировано 13 июля 2024 года.
  32. ↑ Qərar 19/87 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Haqq Ədalət Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт (июль 2024). Дата обращения: 13 июля 2024. Архивировано 13 июля 2024 года.
  33. ↑ Qərar 20/92 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Müasir Musavat Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт (июль 2024). Дата обращения: 16 июля 2024. Архивировано 16 июля 2024 года.
  34. ↑ Qərar 20/93 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Azərbaycan Demokratik Maarifçilik Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndəsinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт (июль 2024). Дата обращения: 16 июля 2024. Архивировано 16 июля 2024 года.
  35. ↑ Qərar 21/97 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Gələcək Azərbaycan Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Центральная избирательная комиссия Азербайджана Официальный сайт (июль 2024).
  36. ↑ Qərar 21/100 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Vəhdət Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Azertag (июль 2024).
  37. ↑ Qərar 21/101 - 2024-cü il sentyabrın 1-nə təyin edilmiş Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə növbədənkənar seçkilərdə Ədalət Partiyasının səlahiyyətli nümayəndələrinin və maliyyə məsələləri üzrə səlahiyyətli nümayəndələrinin qeydə alınması haqqında (азерб.). Azertag (июль 2024).
  38. ↑ Партия ReAl прошла официальную госрегистрацию -. m.zerkalo.az (1 сентября 2020). Дата обращения: 18 ноября 2020.