Vicente Tofiño de San Miguel

Vicente Tofiño de San Miguel
Vicente Tofiño de San Miguel
Nascimento 6 de setembro de 1732
Cádis
Morte 15 de janeiro de 1795 (62 anos)
San Fernando
Sepultamento Panteón de Marinos Ilustres
Cidadania Espanha
Ocupação navegador, cartógrafo, astrônomo, oficial
Empregador(a) Real Instituto y Observatorio de la Armada
Mapa da costa da Galiza extraído do Atlas marítimo de España (1789), Madrid, publicado por Vicente Tofiño.

Vicente Tofiño de San Miguel y Vandewalle (Cádiz, 6 de setembro de 1732San Fernando, Cádiz, 15 de janeiro de 1795) foi um oficial naval, astrónomo, cartógrafo e cosmógrafo que se distinguiu pela elaboração de cartas hidrográficas e de roteiros das costas espanholas e do arquipélago dos Açores.[1][2] Homem ilustrado, prototipo do soldado-cientista, Vicente Tofiño foi o renovador da cartografia náutica espanhola do século XVIII, com obras que mantiveram vigência até às primeiras décadas do século XX.[3][4] Foi membro da Academia de la Historia e sócio correspondente da Academia Real das Ciências de Lisboa e da Real Sociedad Bascongada de Amigos del País.[5]

Biografia

Nasceu em Cádis no seio de uma família de militares, filho de Diego Tofiño de San Miguel, um militar natural de Villanueva de la Serena (Badajoz), e de sua esposa Juana de Vandewalle y Guzmán, esta gaditana. O pai, e um irmão, morreram em serviço durante uma ação bélica em Itália no ano de 1746, pelo que na condição de órfão de um militar foi autorizado a assentar praça antes de atingir a idade regulamentar para alistamento, o que fez em 1747, aos 15 anos, como cadete das Guardias Españolas.[1] Foi colocado no Regimento de Múrcia, onde ascendeu a alferes e depois a tenente de Infantaria. Neste último posto, foi sucessivamente colocado no Regimento de Sória e no Regimento de Segóvia. Estava neste último regimento quando, em 1751, o então Secretário da Fazenda Zenón de Somodevilla y Bengoechea, o marquês de la Ensenada, concedeu permissão aos oficiais destacados de outros corpos para estudarem na recém-criada Academia de Artulharia de Cádis (Academia de Artillería de Cádiz).[1] Aproveitou essa oportunidade, vindo a revelar-se um aluno brilhante.

Terminado o curso, em 1755 foi a solicitação de Jorge Juan y Santacilia nomeado para o cargo de professor de matemáticas na Academia de Guardia Marinas de Cádiz, sendo autorizado a conservar o seu posto no Exército. Dois anos mais tarde, em 1757, foi incorporado na Armada com o posto de tenente-de-fragata,[1] iniciando então uma brilhante carreira naval.

Em 1759, esteve embarcado no navio Guerrero que fez parte da armada que trouxe o rei Carlos III de Nápoles para Espanha. Em 1763, integrou a guarnição do navio Santiago la España, comandado por José de Córdoba, participando numa campanha no Canal da Mancha.

Em 1768, aos 36 anos de idade, foi nomeado diretor da Academia de Guardas-Marinhas de Cádis (Academia de Guardia Marinas de Cádiz), ligando-se em definitiva à docência da astronomia e da cosmografia na formação de oficiais navais.[1] Colaborou na elaboração do projecto inicial do edifício do Real Instituto y Observatorio de la Armada, da Compañía de Guardias Marinas, onde viria a trabalhar e a partir do qual publicou observações astronómicas de grande relevância científica, entre as quais a observação do trânsito de Vénus por diante do Sol, feita aproveitando o eclipse de 3 de junho de 1769.

Participou na expedição espanhola contra Argel (1775) como segundo comandante da fragata Palas, comandada por Gonzalo de Cañas.

Em 1776, perante a necessidade crescente de oficiais navais, conseguiu a fundação das Academias de Guardia Marinas de Ferrol e Cartagena, das quais foi também nomeado diretor, assumindo assim a direção plena da formação de oficiais para a Armada Espanhola.

Em 1780, embarcou no navio San Vicente, comandado por Francisco Gil, que ao tempo integrava a esquadra combinada. Em 1782, participou no Grande Cerco de Gibraltar (1779-1783), embarcado como ajudante de Louis de Berton des Balbes de Quiers, o duque de Crillon. Naquela operação militar teve a seu cargo o reconhecimento da zona onde foram colocadas as baterias flutuantes para o assédio à fortaleza de Gibraltar.[1]

Após esta operação, em 1784 foi promovido a brigadeiro da Armada e, em 1789, a jefe de Escuadra (contra-almirante), sendo neste ano libertado do seu cargo de director das três Academias navais, conservando o seu vencimento, para que se pudesse dedicar plenamente a tarefas de assessoria científica às autoridades da Marinha, sendo sustituído na direcção das Academias por Cipriano Vimercati.

Apesar desta distinta carreira militar e do seu relevante papel na estruturação do ensino naval em Espanha, foi o levantamento das costas ibéricas e do norte de África, que deu origem ao monumental Atlas Marítimo de España, que lhe granjeou fama internacional como introdutor de métodos astronómicos e geodésicos na cartografia náutica.

A sua ligação à hidrografia e à produção cartográfica começou nos finais da década de 1770 quando foi encarregado de organizar a publicação das cartas náuticas das Canárias e da costa noroeste de África que tinham sido preparados por José Varela y Ulloa. Este oficial da Armada Espanhola tinha sido encarregado em 1776 de acompanhar a expedição francesa, dirigida por Jean-Charles de Borda, que a bordo das fragatas francesa La Boussole e L'Espiègle tinha sido autorizada pela Espanha a proceder ao levantamento hidrográfico do arquipélago das Canárias e da costa africana adjacente. Recorrendo aos dados recolhidos durante a expedição francesa, José Varela y Ulloa preparou um roteiro das Canárias e elaborou duas cartas daquele arquipélago e das costas de África desde o Cabo Espartel ao Cabo Verde. Entretanto, os conflitos com Portugal na América do Sul sobre as fronteiras do Brasil, e a consequente Guerra Luso-Espanhola (1735–1737), não permitiram editar de imediato aquelas cartas e Varela y Ulloa foi enviado para a América do Sul como membro da Comissão de Limites do Rio da Prata criada pelo Tratado de San Ildefonso de 1777. Na ausência de Varela y Ulloa, Vicente Tofiño de San Miguel foi encarregado de organizar a edição do roteiro e das cartas, ficando a partir daí ligado às questões da hidrografia e da cartografia náutica.[4]

O sucesso na edição das cartas das Canárias levou Tofiño a solicitar o alargamento do levantamento hidrográfico às costas espanholas da Península Ibérica, no que foi atendido. Tendo sido restabelecida a paz entre a Espanha e a Inglaterra, em 1783 foi emitida uma ordem, assinada pelo almirante Antonio Valdés, para que a Armada colocasse à disposição de Tofiño os meios navais e técnicos necessários para a realização de um conjunto de campanhas hidrográficas nas costas ibéricas. Estas campanhas iniciais tiveram lugar desde o verão de 1783 até ao outono de 1786.[4]

A estas expedições iniciais seguiram-se outras visando o levantamento integral das costas ibéricas e do Mediterrâneo ao longo do norte de África. O levantamento das costas do Mediterrâneo foi executado nos verões de 1783, 1784 e 1785. Durante o verão de 1786 foi executado o levantamento das costas de Portugal e Galiza e no verão de 1787 a costa cantábrica. No verão de 1788 foi realizada a campanha de levantamento do arquipélago dos Açores. Nestas expedições foi utilizada a fragata Santa María Magdalena e o bergantim Vivo. Para o acompanhar escolheu alguns dos mais brilhantes alunos das Academias de Guardia Marinas, especialmente da Academia de Cádis, entre os quais Julián Ortiz Canelas e José de Vargas Ponce, então alféreces de navío e Alejandro Belmonte, José Espinosa y Tello e Bernardo de Orta, tenientes de navío. Outros colaboradores foram Dionisio Alcalá Galiano, José de Lanz e Juan Vernacci. Como primeiro piloto escolheu Francisco Catalá, tendo Felipe Bauzá como ajudante.[1] A equipa científico integrou também Salvador Fidalgo e Alessandro Malaspina, tendo este último depois sido nomeado comandante da fragata Astrea, da Real Companhia das Filipinas (Real Compañía de Filipinas), e ganhado notoriedade na exploração da costa noroeste da América do Norte (nas costas das atuais Califórnia, Oregon e Columbia Britânica).

O método seguido nos levantamentos hidrográficos baseava-se nas técnicas que tinham sido desenvolvidas por James Cook em 1763, combinando levantamentos hidrográficos, recorrendo à fragata e ao bergantim, com triangulações geodésicas de apoio realizadas em terra a partir de pontos de observação astronómica cujas coordenadas eram rigorosamente determinadas. As coordenadas destes pontos, os observatórios, eram determinadas recorrendo a equipamentos adquiridos em França e Inglaterra, com destaque para cronómetros náuticos (os guarda-tempos) da oficina de Ferdinand Berthoud.

Das diversas viagens de exploração realizada resultou a publicação, entre outras obras, do Derrotero de las costas de España en el mar Mediterráneo y África (1787) e uma colecção de cartas náuticas das costas de Espanha e do norte e noroeste da África (realizado em 1788), e um Derrotero de las costas de España en el Océano Atlántico y de las islas Azores o Terceras, para inteligencia y uso de las cartas esféricas (1789).

Um dos seus discípulos, Juan Francisco de la Bodega y Quadra, que navegou pelas costas da atual Colúmbia Britânica, deu o nome de Tofiño a uma baía da costa oeste da ilha de Vancouver, hoje Tofino Inlet, topónimo que deu origem ao nome da povoação de Tofino, situada na sua costa.[6]

Foi académico da Real Academia de la Historia e sócio correspondente da Academia das Ciências de Paris (como correspondente de Jean-Charles de Borda) e da Academia Real das Ciências de Lisboa. Era membro da Real Sociedad Bascongada de Amigos del País e da Real Sociedad de Amigos del País de Mallorca.

Em 1788, aos 56 anos de idade, casou com a viúva Gertrudis de la Mola Esteller, mãe de Julián Ortiz Canelas, um dos seus ajudantes nas tarefas hidrográficas. Faleceu aos 62 anos de idade a 15 de janeiro de 1795 em San Fernando (Cádis), vítima de uma trombose, tendo alcançado o posto de brigadeiro da Armada e um elevado reconhecimento científico internacional.

Obras

É autor das seguintes obras:[7]

Referências

Ligações externas

Read other articles:

State park in Will County, Illinois Channahon State ParkIUCN category III (natural monument or feature)Channahon State Park, April 2018Map of the U.S. state of Illinois showing the location of Channahon State ParkShow map of IllinoisChannahon State Park (the United States)Show map of the United StatesLocationWill County, Illinois, USNearest cityChannahon, IllinoisCoordinates41°25′27″N 88°13′39″W / 41.42417°N 88.22750°W / 41.42417; -88.22750Area20.5 acr...

Eleições parlamentares europeias de 2019 Distritos: Aveiro | Beja | Braga | Bragança | Castelo Branco | Coimbra | Évora | Faro | Guarda | Leiria | Lisboa | Portalegre | Porto | Santarém | Setúbal | Viana do Castelo | Vila Real | Viseu | Açores | Madeira | Estrangeiro ← 2014 •  • 2024 → Eleições parlamentares europeias de 2019 no distrito de Vila Real 26 de maio de 2019 Demografia eleitoral Hab. inscritos:  218 894 Votantes...

Mount GorongosaMount Gorongosa, Gorongosa National Park, MozambiqueHighest pointElevation1,863 m (6,112 ft)Coordinates18°24′14″S 34°06′31.5″E / 18.40389°S 34.108750°E / -18.40389; 34.108750NamingLanguage of namePortugueseGeographyMount GorongosaLocation of Mount Gorongosa in Mozambique LocationMozambique Gogogo Peak on Mount Gorongosa Mount Gorongosa is an inselberg in Sofala Province of central Mozambique. Its highest peak, Gogogo, reaches a...

العلاقات اليمنية-الأوروبية   الاتحاد الأوروبي   اليمن تعديل مصدري - تعديل   تتمتع الاتحاد الأوروبي واليمن بعلاقات طويلة الأمد, تعود إلى عام 1997 عندما تم توقيع أول اتفاقية تعاون رسمية. استمرت هذه العلاقة في النمو منذ ذلك الحين. في ديسمبر 2009, أنشأ الاتحاد الأوروبي �...

SumberngepohDesaNegara IndonesiaProvinsiJawa TimurKabupatenMalangKecamatanLawangKode Kemendagri35.07.25.2007 Luas-Jumlah penduduk5000 jiwaKepadatan- Sawah di Sumberngepoh Sumberngepoh adalah sebuah desa di wilayah Kecamatan Lawang, Kabupaten Malang, Provinsi Jawa Timur. Terbagi dalam 3 wilayah dusun yaitu Krajan, Barek dan Gapuk. Dusun Krajan dikenal sebagai daerah penghasil beras organik yang dipelopori oleh Bp Suroto dan dusun Barek dikenal sebagai daerah penghasil kripik buah seperti ...

Retrato de Isabel Gonzaga(Ritratto di Elisabetta Gonzaga, duchessa d'Urbino) Año 1507Autor Rafael SanzioTécnica Óleo sobre maderaEstilo RenacimientoTamaño 59 × 37Localización Galería Uffizi, Florencia, Italia Italia[editar datos en Wikidata] El retrato de Isabel Gonzaga (en italiano Ritratto di Elisabetta Gonzaga, duchessa d'Urbino) es un cuadro pintado en 1504 por el artista italiano del Renacimiento Rafael Sanzio. Es una pintura al óleo sobre tabla con unas dimensione...

Canadian electropop band This article is about the band. For the ring worn to signal chastity, see purity ring. Purity RingPurity Ring performing live in 2013Background informationOriginEdmonton, Alberta, CanadaGenresFuturepopsynth-popdream popwitch houseYears active2010–presentLabels4ADLast GangMembers Corin Roddick Megan James Websitepurityringthing.com Purity Ring is a Canadian electronic pop band from Edmonton, Alberta, Canada, formed in 2010. The band consists of multi-instrumentalist/...

Principauté de Liège(wa) Principåté d' Lidje (li) Prinsbisdom Luuk(nl) Prinsbisdom Luik 985–17891791–17921793–1795 Armoiries La principauté de Liège en 1560.Informations générales Statut Principauté ecclésiastique du Saint-Empire romain germanique. Capitale Liège Langue(s) Français, wallon, limbourgeois, néerlandais Religion Catholicisme Démographie Population ± 400 000 habitants (fin du XVIIIe siècle) Gentilé Liégeois(e)[1],[2] Superficie...

Dit is een lijst van ministers van Sociale Aangelegenheden en Gezondheid in de Franse Gemeenschapsregering. Lijst Nr. Minister Partij Begin Einde Regering(en) Bevoegdheid 1 Philippe Monfils(1939) PRL 22 december 1981 3 december 1985 Moureaux I Sociale Aangelegenheden 2 Robert Urbain(1930-2018) PS 22 december 1981 3 december 1985 Moureaux I Gezondheid 3 Edouard Poullet(1929) PSC 3 december 1985 2 februari 1988 Monfils Sociale Aangelegenheden 4 André Bertouille(1932) PRL 3 december 1985 2 febr...

Klondike Mountain FormationStratigraphic range: Eocene (Ypresian)50.1–48.9 Ma PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N ↓ Klondike Mountain Formation outcrop at site A0307TypeGeological formationUnit ofOkanagan HighlandsSub-unitsTom Thumb Tuff, Lower & Upper MembersUnderliesGlacial depositsOverliesSanpoil Volcanics & othersThicknessup to 3,200 ft (980 m)LithologyPrimaryVariableOtherSee textLocationCoordinates48°42′N 118°42′W / 48.7°N 118.7°W...

2017 soundtrack album by Hans Zimmer Dunkirk (Original Motion Picture Soundtrack)Soundtrack album by Hans ZimmerReleased21 July 2017Recorded2016–2017VenueLondonStudioAbbey Road StudiosAIR Lyndhurst HallGenreFilm scoreLength59:46LabelWaterTower MusicProducerHans ZimmerBenjamin WallfischLorne BalfeAndrew KawczynskiSteve MazzaroHans Zimmer chronology The Boss Baby(2017) Dunkirk (Original Motion Picture Soundtrack)(2017) Blade Runner 2049 – Original Motion Picture Soundtrack(2017) Christo...

Cet article décrit la chronologie des évènements se déroulant dans l'univers fictif de Game of Thrones / Le Trône de fer. Période ancienne Âge de l'aube (jusqu'à -10000) L'âge de l'aube est une période d'une durée incertaine qui précède toutes les autres périodes de l'histoire. Le peu que l'on en sait vient des contes des Andals, des Valyriens et des Ghiscaris, dont les écrits ont été repris ensuite par les mestres de Westeros. À cette époque, Essos est peuplé par d'innomb...

Savannah–Hinesville–Statesboro–Jesup Combined Statistical Area in Georgia, United StatesSavannah metropolitan statistical areaSavannah–Hinesville–Statesboro–Jesup Combined Statistical AreaDowntown Savannah The Liberty County Courthouse in Hinesville The Averitt Center for the Arts in Downtown StatesboroMap outlining the Savannah–Hinesville–Statesboro CSACountry United StatesState GeorgiaLargest citySavannahArea • Metro1,569 sq mi (4,060 km2...

This article has multiple issues. Please help improve it or discuss these issues on the talk page. (Learn how and when to remove these template messages) This article's tone or style may not reflect the encyclopedic tone used on Wikipedia. See Wikipedia's guide to writing better articles for suggestions. (July 2013) (Learn how and when to remove this template message) This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sou...

Class of UK elections A map showing the wards of Westminster since 2002 Westminster City Council, the local authority of the City of Westminster in London, England, is elected every four years. Since the last boundary changes in 2002, 60 councillors have been elected from 20 wards.[1] New boundary changes will come into effect for the 2022 elections, when the borough will be represented by 54 councillors in 18 three-member wards.[2] Political control From the first elections t...

Voce principale: Nuoto ai campionati mondiali di nuoto 2022. Nuoto ai Mondiali di Budapest 2022 Stile libero 50 m   uomini   donne 100 m uomini   donne 200 m uomini   donne 400 m uomini   donne 800 m uomini   donne 1500 m uomini   donne Dorso 50 m uomini   donne 100 m uomini   donne 200 m uomini   donne Rana 50 m uomini   donne 100 m uomini   donne 200 m uomini   donne Farfalla 50 m uomini   donne 100 m uomini   donne ...

New Zealand politician (1950–2021) Dave CullCNZM JP57th Mayor of DunedinIn office27 October 2010 – 18 October 2019Preceded byPeter ChinSucceeded byAaron Hawkins Personal detailsBorn(1950-04-01)1 April 1950Invercargill, New ZealandDied27 April 2021(2021-04-27) (aged 71)Political partyGreater Dunedin (2007–2016)SpouseJoan WilsonChildren2Residence(s)Portobello Road, Otago Peninsula, DunedinProfessionwriter, broadcaster David Charles Cull CNZM JP (1 April 1950 – ...

Masacre de Rivera Ubicación de Rivera en HuilaLugar Rivera, Departamento de Huila, República de ColombiaBlanco(s) Miembros del Concejo Municipal de RiveraFecha 27 de febrero de 200613:50 PM (Hora local)Tipo de ataque MasacreArma(s) Armas de fuegoMuertos 9Heridos 4Perpetrador(es) Columna Móvil Teófilo Forero (FARC-EP)[editar datos en Wikidata] La Masacre de Rivera se refiere al asesinato masivo de nueve concejales del municipio colombiano de Rivera (Huila), cuando estos se encont...

VanjipalaiyamIndian Railways stationGeneral informationLocationAvinashi-Mangalam Main Road, Vanjipalayam, Tiruppur Dist, Tamil Nadu, IndiaCoordinates11°07′06″N 77°15′59″E / 11.1183°N 77.2665°E / 11.1183; 77.2665Elevation322 metres (1,056 ft)Owned byIndian RailwaysLine(s)Salem Junction–Shoranur Junction linePlatforms2Tracks2ConstructionStructure typeOn groundOther informationStatusFunctioningStation codeVNJ Zone(s) Southern Railway zone Division(s) Sa...

Town in Andhra Pradesh, IndiaNandikotkurtownNandikotkur entranceNandikotkurLocation in Andhra Pradesh, IndiaCoordinates: 15°52′00″N 78°16′00″E / 15.8667°N 78.2667°E / 15.8667; 78.2667CountryIndiaStateAndhra PradeshDistrictNandyalArea[1] • Total23.14 km2 (8.93 sq mi)Elevation292 m (958 ft)Population (2011) • Total46,593 • Density2,000/km2 (5,200/sq mi)Languages • Offic...