Życie Warszawy

Życie Warszawy
Skan pierwszej strony Życie Warszawy. Na skanie tekst Dodatek Nadzwyczajni, INFORMACYJNE PISMO DEMOKRATYCZNE M. STÓŁ. WARSZAWY, Warszowa-Praga, / Środa, dnia 17 stycznia 1945 r. Warszawa wolna! / W środę dnia 17 stycznia 1945 o godz. 10. / Armia Czerwona i Wojska Polskie wkroczyły od południa i północy do Warszawy / Na tyły wojsk niemieckich od zachodu uderzyły brygady pancerne. / W mieście trwają walki zmierzające do zniszczenia odosobnionych grup nieprzyjaciela. / Przecięła zasłała linia kolejowa Warszawa — Łódź / Według nie potwierdzonych wiadomości dziś również zajęły został Kraków / Szczegóły w następnym wydaniu.
Częstotliwość

dziennik

Państwo

 Polska

Adres

ul. Prosta 51,
00-838 Warszawa

Wydawca

Presspublica Sp.z o.o.

Pierwszy numer

15 października 1944[1]

Ostatni numer

17 grudnia 2011

Redaktor naczelny

Tomasz Sobiecki

ISSN

0137-9437

Strona internetowa

Życie Warszawydziennik ukazujący się w Warszawie od 15 października 1944 do 17 grudnia 2011.

Historia

Winieta tytułowa pierwszego numeru
Dodatek nadzwyczajny Życia Warszawy: wyzwolenie Warszawy 17 stycznia 1945
Dodatek nadzwyczajny Życia Warszawy: wyzwolenie Warszawy 17 stycznia 1945

Gazeta powstała, według jednych źródeł – z inicjatywy Polskiej Partii Robotniczej, zaś według innych – z inicjatywy Mariana Spychalskiego, pierwszego powojennego prezydenta Warszawy. „Życie Warszawy” było, obok „Trybuny Ludu”, jednym z opiniotwórczych dzienników w PRL. Nazwa gazety miała informować Polskę i świat, że Warszawa żyje[2].

Siedziba redakcji mieściła się w dwupokojowym mieszkaniu przy ul. Łochowskiej 37[3]. Pierwszy numer gazety w niewielkim nakładzie (1,5 tys.[4][5], według innego źródła 3 tys. egz.[6]) ukazał się 15 października 1944[1]. „Życie Warszawy” drukowano w drukarni znajdującej się w budynku zakładu wychowawczego braci albertynów przy ul. Grochowskiej 194[4][2]. Miał objętość czterech stron[7]. Po wyczerpaniu się niewielkiego zapasu papieru, gazetę drukowano na papierze pakowym z zakładów Wedla[8]. W budynku drukarni nie było szyb, elektryczności i wody[9]. Ręczny skład gazety o formacie 34 x 24 cm zajmował 11 godzin[5]. Z powodu braku elektryczności pierwszy numer wydrukowano na maszynie pedałowej o napędzie nożnym[5]. Drukarnia pracowała pod ostrzałem artyleryjskim[5]. Wiosną 1945 druk przeniesiono do Domu Prasy przy ul. Marszałkowskiej 3/5[10].

W sprawozdawczości wykazywano wychodzenie dziennika od 17 stycznia 1945, od dnia wejścia do miasta wojsk ZSRR[11]. W 1946 r. zaczął wychodzić dodatek popołudniowy „Życie Warszawy. Wieczór”, przekształcony od 14. numeru w oddzielne pismo „Wieczór Warszawy”[11].

W pierwszych latach wydawcą gazety była Spółdzielnia Wydawniczo-Oświatowa „Czytelnik”. Nakłady gazety wynosiły wówczas ok. 167 tys. egz. Po przekształceniu Czytelnika w wydawnictwo książkowe w 1951 r. dziennik „Życie Warszawy” był wydawany przez RSW „Prasa”.

W latach 1959–1980 pismo przyznawało najlepszym warszawskim budynkom tytuł Mistera Warszawy[12].

W czasie stanu wojennego edycja dziennika została zawieszona, wznowiona od 16 stycznia 1982. Od 1991 gazeta była wydawana przez spółkę Życie Press należącą do sardyńskiego biznesmena Nicola Grauso[13]. Od 2000 r. wydawcą gazety Domem Prasowym kierował Michał Sołowow, kielecki biznesmen, wydawca lokalnej prasy: Echo Dnia i Słowo Ludu. Życie Warszawy było na początku lat 2000. jedynym dziennikiem nienależącym do dużej grupy medialnej[14].

Później dziennik należał do polskiego biznesmena Zbigniewa Jakubasa. W maju 2006 dyrektorem Domu Prasowego został Jacek Podsiadły[15]. W sierpniu 2007 została sprzedana przez spółkę Dom Prasowy Sp. z o.o. Presspublice – wydawcy m.in. „Rzeczpospolitej” i „Parkietu”.

W 2006 pismo miało zmienić formułę na dziennik opinii. W sierpniu 2007 gazeta przeszła kolejną zmianę szaty graficznej. Zrezygnowano z dodatku warszawskiego. Skoncentrowano się na wydarzeniach, przyjmując formę gazety popularnej – przypominającej miejską popołudniówkę. W sobotę 17 grudnia 2011 „Życie Warszawy” ukazało się ostatni raz jako samodzielna gazeta. Od tego dnia teksty dotyczące stolicy pojawiają się na łamach „Rzeczpospolitej” oraz w Internecie na portalu www.ZycieWarszawy.pl. Od poniedziałku 19 grudnia 2011 pod nazwą „Życie Warszawy” ukazuje się warszawski dodatek do dziennika „Rzeczpospolita”.

Siedziba redakcji

Siedziba redakcji, w której przygotowano pierwszy numer gazety datowany na dzień 15 października 1944, mieściła się w kompleksie obiektów b. Dyrekcji Kolei Państwowych przy ul. Wileńskiej 2/4[9].

Do 1992 redakcja i drukarnia mieściły się w budynku Domu Prasy przy ul. Marszałkowskiej 3/5[16], potem redakcja przeniosła się do budynku SCENY (dawnego kina Klub) w al. Armii Ludowej, gdzie działała do 1999[17]. Następnie przeniosła się do siedziby FOTON-u przy ul. Wolskiej 45, a potem – do budynku przy al. Jana Pawła II 80. Ostatnią siedzibą był biurowiec przy ul. Prostej 51 (wspólnie z redakcją „Rzeczpospolitej”).

Wydawcy

Dodatki

  • 1946-1948 – „Wieczór”,
  • 1949-1966 – „Dodatek Ilustrowany”,
  • 1957-1958 – „Przygoda” Tygodniowy dodatek dla młodzieży,
  • 1970-1981 – „Życie i Nowoczesność” (red. Stefan Bratkowski),
  • 1972-1981 – „Życie Warszawy” (wersja niemiecka),
  • 1987-2011 – „Historia i Życie”,
  • 1988-1991 – „Kultura i Życie”,
  • 1990-2011 – „Ex Libris”,
  • 1994-2011 – „Femina”,
  • 2002-2004 – „Stolica”,
  • 2002-2005 – „Kulisy”,
  • 2003-2011 – „Po Godzinach”.

Mutacje regionalne i tygodniowe edycje regionalne

Mutacje

Konkurs rysunkowy dla dzieci zorganizowany przez „Życie Radomskie”

Do 1956 ukazywały się następujące mutacje: „Życie Olsztyńskie”[18], „Życie Lubelskie”, „Życie Białostockie”, „Życie Radomskie”, „Życie Podlasia”, „Życie Mazowieckie”, „Życie Piotrkowskie”, „Życie Warszawy – Okręg Podstołeczny”. Od czerwca 1947 do lutego 1997 mutacją „Życia Warszawy” było też „Życie Częstochowy”, później funkcjonujące jako samodzielny dziennik lokalny[19].

Tygodniowe edycje regionalne

Do piątkowego „Życia Warszawy” dołączane były regionalne tygodniki, ukazujące się w 10 powiatach (nie wyodrębniając 3 powiatów grodzkich) województwa mazowieckiego oraz w powiecie łukowskim województwa lubelskiego (dawniej siedleckiego). Przedstawiały one tygodniowy przegląd lokalnych wydarzeń. Wydawane były następujące tygodniki:

Do 25 maja 2007 ukazywał się tygodnik „Życie Otwocka”, natomiast do listopada 2007 „Życie Sierpca” (włączone potem do „Życia Płocka”). Inne to: „Życie Sokołowa”, „Życie Garwolina”, „Życie Łukowa”, „Życie Mińska”, „Życie Węgrowa” (włączone potem do „Życia Siedleckiego”).

Redaktorzy naczelni

Przypisy

  1. a b Władysław Bartoszewski, Bogdan Brzeziński, Leszek Moczulski: Kronika wydarzeń w Warszawie 1939–1949. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1970, s. 108.
  2. a b Marian Spychalski: Warszawa architekta. Wspomnienia pierwszego powojennego prezydenta stolicy. Warszawa: Bellona, 2015, s. 162. ISBN 978-83-11-13416-4.
  3. Dorota Wilkiewicz: Ulice i uliczki naszej Pragi. Warszawa: Towarzystwo Przyjaciół Pragi, 1999, s. 60. ISBN 83-906889-2-1.
  4. a b Jerzy Kasprzycki: Warszawa-Praga. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, s. 26.
  5. a b c d Jan Górski: Drugie narodziny miasta. Warszawa 1945. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1976, s. 37.
  6. Aleksander Gieysztor, Janusz Durko: Warszawa. Jej dzieje i kultura. Warszawa: Arkady, 1980, s. 573. ISBN 83-213-2958-6.
  7. Grzegorz Piątek: Najlepsze miasto świata. Warszawa w odbudowie 1944−1949. Warszawa: Wydawnictwo W.A.B, 2020, s. 39. ISBN 978-83-280-3725-0.
  8. Jan Górski: Drugie narodziny miasta. Warszawa 1945. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1976, s. 36–37.
  9. a b Jan Górski: Drugie narodziny miasta. Warszawa 1945. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1976, s. 36.
  10. Jan Górski: Drugie narodziny miasta. Warszawa 1945. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1976, s. 222.
  11. a b Mieczysław Zawadka: Z historii niektórych powojennych wydawnictw prasowych. W: Komitet Redakcyjny: Zeszyty prasoznawcze. Kraków: Krakowski Ośrodek Badań Prasoznawczych RSW PRASA, 1962, s. 62, seria: nr 1/2 R.III. [dostęp 2017-10-31].
  12. Barbara Petrozolin-Skowrońska (red.), Encyklopedia Warszawy, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 497–498, ISBN 83-01-08836-2.
  13. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 1035. ISBN 83-01-08836-2.
  14. Życie Warszawy będzie jak nowe [online], Wirtualne Media, 30 sierpnia 2002 [dostęp 2017-10-31] (pol.).
  15. Nowy dyrektor Wydawnictwa Dom Prasowy. Wirtualne Media, 2006-05-22. [dostęp 2017-10-31]. (pol.).
  16. Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 146. ISBN 83-01-08836-2.
  17. Michał Wojtczuk. MSZ rozbuduje się w miejscu dawnego kina. „Gazeta Stołeczna”, s. 4, 8 czerwca 2015. 
  18. Życie Olsztyńskie – LEKSYKON KULTURY WARMII I MAZUR [online], leksykonkultury.ceik.eu [dostęp 2016-11-13].
  19. Jolanta Dzierżyńska: "Życie Częstochowy" w latach 1989–2003. [dostęp 2017-05-08].
  20. Redaktorzy naczelni Życia Warszawy. zw.com.pl, 2004-11-23. [dostęp 2018-03-21].

Linki zewnętrzne