Źródło w Zimnym Dole

Źródło w Zimnym Dole
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Czułów, Zimny Dół

Długość

12 m

Wysokość otworów

285 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

3 m

Ekspozycja otworów

ku południowemu wschodowi

Data odkrycia

znana od dawna

Kod

J.GT-03.36

Położenie na mapie gminy Liszki
Mapa konturowa gminy Liszki, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Źródło w Zimnym Dole”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Źródło w Zimnym Dole”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Źródło w Zimnym Dole”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, po lewej znajduje się punkt z opisem „Źródło w Zimnym Dole”
Ziemia50°04′05″N 19°40′34″E/50,068056 19,676111
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Źródło w Zimnym Dole – źródło i jaskinia w środkowej części doliny Zimny Dół, w rezerwacie przyrody Zimny Dół. Znajduje się na lewym zboczu doliny, przy czerwonym szlaku turystycznym. Administracyjnie źródło należy do wsi Czułów w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Liszki, geograficznie do Garbu Tenczyńskiego na Wyżynie Krakowsko-Częstochowskiej[1].

Źródło

Wydajność źródła jest zmienna i wynosi od 2 do 5 l/s. Temperatura wody wynosi 11,4 °C. Mineralizacja: 314,9 mg/l (wody słodkie)[2]. Wypływający ze źródła potoczek jest jednym z początkowych cieków wodnych płynących doliną Zimny Dół. Wpada do Sanki[1].

Jaskinia

Woda wypływa z jaskini o tej samej nazwie. Jest to jedyny na Wyżynie Krakowsko-częstochowskiej obiekt, w którym wywierzysko znajduje się w jaskini. Otwór ma szerokość 3 m, zaraz za nim znajduje się komora ze skośnym stropem. Jej przedłużeniem jest wąska, skośna szczelina wychodząca na powierzchnię. Woda wypływa pod północno-zachodnią ścianą komory[3].

Jaskinia powstała w uławiconych wapieniach z okresu jury późnej. Jest zimna. Rozproszone światło słoneczne oświetla tylko jej początkowy odcinek za otworem. Jedynymi formami nacieków jaskiniowych są występujące w miejscu wypływu wody grzybki z mleka wapiennego. Przy otworze bujnie rozwija się roślinność, w jaskini obserwowano pająki[3].

Przypisy

  1. ↑ a b Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2019-05-15].
  2. ↑ Maria Baścik, Piotr Dmytrowski, Źródła w Jurajskich Parkach Krajobrazowych, Zespół Parków Krajobrazowych Województwa Małopolskiego, 2014, s.26, 27.
  3. ↑ a b Andrzej Górny, Mariusz Szelerewicz: Jaskinie Polski. Źródło w Zimnym Dole. Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. [dostęp 2019-06-25].