PROFILPELAJAR.COM

Zygmunt August Żytomirski
(Zygmunt August Gawron)
	porucznik żandarmerii
Data i miejsce urodzenia	20 lutego 1891 ; Kraków
	Przebieg służby
Lata służby	1914–1922 i 1939
Siły zbrojne	Armia Austro-Węgier; Wojsko Polskie
Jednostki	Warszawska Brygada Pancerno-Motorowa
Stanowiska	dowódca plutonu żandarmerii
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa; II wojna światowa; kampania wrześniowa
	Odznaczenia

Zygmunt August Żytomirski (Żytomierski) vel Gawron (ur. 20 lutego 1891 w Krakowie, zm. ?) – porucznik żandarmerii Wojska Polskiego.

Życiorys

Zygmunt August Żytomirski urodził się 20 lutego 1891 roku w Krakowie, w rodzinie Jacentego, urzędnika kolejowego, i Michaliny. 3 czerwca 1909 roku otrzymał świadectwo ukończenia Gimnazjum świętej Anny w Krakowie, a w dniach 10-12 maja i 21 maja-11 czerwca złożył maturę^[1]. W tym samym roku rozpoczął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. W trakcie studiów odbył, jako jednoroczny ochotnik obowiązkową służbę wojskową w cesarskiej i królewskiej armii.

W 1912 roku został członkiem Polskich Drużyn Strzeleckich. 29 sierpnia 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich i został wcielony do plutonu jazdy Władysława Belina-Prażmowskiego. 23 października został oddelegowany do cesarskiej i królewskiej Komendy Legionów Polskich, w której pełnił służbę, w charakterze kartografa. 8 listopada tego roku został przeniesiony do Żandarmerii Polowej przy c. i k. Komendzie Legionów Polskich, którą po śmierci Roberta Kunickiego kierował Wacław Harasymowicz. 3 kwietnia 1915 roku awansował na plutonowego, 12 września 1915 roku - na chorążego, a 1 listopada 1916 roku - na podporucznika^[2]. 27 marca 1916 roku został wyznaczony na stanowisko referenta ewidencyjnego w c. i k. Komendzie Legionów Polskich^[3]. Od 1 lutego 1917 roku kierował kancelarią „A” w Komendzie Żandarmerii Polowej. W kwietniu 1917 roku w Warszawie wykładał praktyczne prowadzenie kancelarii na Wyższym Kursie Szkoły Żandarmerii^[4].

1 lipca 1917 roku reskryptem L. 113314/XII cesarskiego i królewskiego Namiestnictwa na Galicję otrzymał zezwolenie na zmianę nazwiska rodowego „Gawron” na „Żytomirski”^[5].

W sierpniu 1917 roku, po kryzysie przysięgowym, pełnił służbę w Żandarmerii Polowej Polskiego Korpusu Posiłkowego. W styczniu 1918 roku, po powrocie z leczenia szpitalnego, objął kierownictwo Ekspozytury Żandarmerii Polowej w Bolechowie^[6].

Jako podporucznik byłego Polskiego Korpusu Posiłkowego reskryptem Rady Regencyjnej z 31 października 1918 roku został przydzielony do podległego jej Wojska Polskiego z zatwierdzeniem posiadanego stopnia^[7].

7 grudnia 1918 roku został mianowany dowódcą żandarmerii przy Okręgu Generalnym Warszawskim z uprawnieniami dyscyplinarnymi pułkownika^[8]. W 1922 roku został zweryfikowany w stopniu porucznika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku w korpusie oficerów rezerwy piechoty, a następnie żandarmerii. W latach 1923–1924 był oficerem rezerwowym 41 pułku piechoty w Suwałkach^[9]. W 1934 roku pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Kraków Miasto. Posiadał przydział mobilizacyjny do 5 dywizjonu żandarmerii w Krakowie^[10].

W 1920 roku na łamach „Gazety Policji Państwowej” opublikował cykl artykułów zatytułowanych „Uwagi z dziedziny medycyny sądowej”^[11].

W czasie kampanii wrześniowej 1939 roku dowodził plutonem żandarmerii Warszawskiej Brygady Pancerno-Motorowej^[12].

Ordery i odznaczenia

Krzyż Walecznych dwukrotnie - 1922^[13]

Przypisy

↑ Sprawozdanie Dyrektora C. K. Gimnazyum Nowodworskiego czyli Św. Anny w Krakowie za rok szkolny 1909, s. 67, 74 [1].
↑ Lista starszeństwa oficerów Legionów Polskich w dniu oddania Legionów Polskich Wojsku Polskiemu (12 kwietnia 1917), Warszawa 1917, s. 61.
↑ CAW sygn. akt I.120.1.107 s. 49.
↑ Jan Suliński, Żandarmeria organ ..., s. 17, 24-25, błędnie, jako chor. „Gawron-Żytomierski” i ppor. „Żytomierski”.
↑ Pismo L. 368/17 komendanta Żandarmerii Polowej Wojsk Polskich, por. Norberta Okołowicza do Dowództwa Legionów Polskich (Referat Personalny) z 18 lipca 1917 roku [2]. Odprawy Komendy Legionów Polskich, Centralne Archiwum Wojskowe, sygn. I.120.1.295b, s. 482 [3].
↑ Jan Suliński, Żandarmeria organ ..., s. 26 w dalszym ciągu błędnie, jako ppor. „Żytomierski”.
↑ Dziennik Rozporządzeń Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1918, R. 1, nr 3, s. 21.
↑ Danuta Poźniakowska-Hanak, Żandarmeria Polowa i Wojskowa w latach 1918-1939, Biuletyn Wojskowej Służby Archiwalnej Nr 24 z 2001 roku, s. 115. Jan Suliński, Żandarmeria organ ..., s. 33-34.
↑ Rocznik Oficerski 1923, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 246, 489. Rocznik Oficerski 1924, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Oddział V Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, Warszawa 1924, s. 228, 429.
↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 191, 722.
↑ Uwagi z dziedziny medycyny sądowej, Gazeta Policji Państwowej: nr 39 z 25 września 1920 roku, s. 5, nr 40 z 2 października 1920 roku, s. 5, nr 41 z 9 października 1920 roku, s. 5, nr 43 z 23 października 1920 roku, s. 4, nr 44 z 30 października 1920 roku, s. 4, nr 46 z 13 listopada 1920 roku, s. 4, nr 47 z 20 listopada 1920 roku, s. 3, nr 50 z 11 grudnia 1920 roku, s. 3.
↑ Wacław Zaleski, W Warszawskiej Brygadzie ..., s. 273.
↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 12 z 1 marca 1923 roku, s. 147.

Bibliografia

Roczniki Oficerskie 1923 i 1924.
Rocznik oficerski rezerw 1934.
JanJ. Suliński JanJ., Żandarmeria organ bezpieczeństwa armii 1918-1945, Warszawa: Kompas II, 2003, ISBN 83-912638-5-1, OCLC 189611436 .
WacławW. Zaleski WacławW., W Warszawskiej Brygadzie Pancerno-Motorowej 1939. Z dziejów 1 Pułku Strzelców Konnych, Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1988, ISBN 83-11-07460-7, OCLC 834980399 .