Związek Kombatantów Rzeczypospolitej Polskiej i Byłych Więźniów Politycznych (ZKRPiBWP) – wielośrodowiskowa organizacja kombatancka, zrzeszająca obywateli polskich, którzy walczyli o wolność, suwerenność i niepodległość kraju w formacjach Wojska Polskiego, sojuszniczych armii państw koalicji antyhitlerowskiej, podziemnych organizacjach ruchu oporu oraz byłych więźniów hitlerowskichobozów koncentracyjnych i stalinowskichłagrów. Członek Światowej Federacji Kombatantów (FMAC).
Jest największą organizacją kombatancką w Polsce – według stanu na 31 grudnia 2018 zrzeszał 58999 członków, w tym 17227 weteranów (żołnierze walk frontowych i organizacji podziemnych ruchu oporu)[1]. Powstał w kwietniu 1990 roku w miejsce rozwiązanego Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBoWiD). Posiadanie uprawnień kombatanckich lub równorzędnych w rozumieniu obowiązującej ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego nie jest warunkiem koniecznym przynależności do Związku.
Bieżącą działalnością Związku kieruje 23-osobowy Zarząd Główny i 8-osobowe Prezydium. Aktualnie na terenie kraju Zarządowi Głównemu podlega 27 Zarządów, w tym 16 Zarządów Wojewódzkich i 11 Zarządów Okręgowych oraz 1004 koła terenowe (stan na 31.12.2018)[1].
Zarząd Główny Związku wydaje od 2001 miesięcznik „Polsce Wierni”[9].
Środowiska ZKRPiBWP
ZKRPiBWP skupia (skupiał) kilkanaście autonomicznych środowisk kombatanckich:
Odznaka „Za Zasługi dla Związku Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych”
Za zasługi dla ZKRPiBWP
Awers
Baretka
Odznaczenie ustanowione na I Kongresie ZKRPiBWP w Warszawie.
Oznakę stanowi złocony krzyż patee (43x43 mm) między ramionami którego znajduje się złocony wieniec, w górnej części symbolizujący drut kolczasty, w dolnej – gałązki dębowe. Ramiona krzyża pokrywa granatowa emalia. Pośrodku krzyża okrągła czerwono emaliowana tarcza z nałożonym srebrnym orłem, wokół której biało emaliowana obwódka z napisem „Za Zasługi dla ZKRPiBWP”. Krzyż noszony jest na wstążce o szerokości 38 mm z szerokim paskiem pionowym w kolorze ciemnoniebieskim (14 mm), po bokach ułożone są odśrodkowo paski: biały (3 mm), czerwony (6 mm), biały (2 mm) i na samym brzegu pasek ciemnozielony (1 mm).