Zmienność – zróżnicowanie cech osobników w obrębie jednej populacji lub gatunku; może być uwarunkowana czynnikami genetycznymi i środowiskowymi. Miarą zmienności jest różnorodność cech genotypowych i fenotypowych organizmów.

Rodzaje zmienności:

• środowiskowa (modyfikacyjna, fluktuacyjna, niedziedziczna),
• genetyczna (dziedziczna):
  • rekombinacyjna (mieszanie się materiału genetycznego – nie powstają nowe geny, ale nowe kombinacje genów), wynika ona z 3 źródeł: zjawiska crossing over, niezależnej segregacji chromosomów oraz łączenia się gamet różnych osobników,
  • mutacyjna (mutacja – nagła zmiana w materiale genetycznym).

Odmienność cech indywidualnych jednego lub grupy osobników nazywana jest aberracją^[1].

• epigenetyka