Zegarek

Wczesny zegarek naręczny Waltham, noszony przez żołnierzy podczas I wojny światowej (Niemieckie Muzeum Zegarów, Inv. 47-3352)

Zegarek – przenośny zegar wskazujący czas dobowy (godzinę), noszony na ręku lub w kieszeni. Obecnie w powszechnym użyciu są zegarki na pasku lub bransoletce noszone na nadgarstku. Część zegarków ma też inne funkcje jak kalendarz i stoper. Zegarki są budowane w oparciu o różne technologie, m.in. elektromechaniczne i elektroniczne.

Historia

Zegarek kieszonkowy Petera Henleina
(Germanisches Nationalmuseum)
Srebrny zegarek Pulsar z 1976 roku

Za wynalazcę zegarka uznaje się Petera Henleina, który w 1504 roku umieścił mechanizm sprężynowy napędzający zegar w „przenośnym” pudełku[1], tworząc pierwszy zegarek kieszonkowy. Taki typ zegarka był najbardziej popularny aż do I wojny światowej. Na początku XX wieku zegarki naręczne zarezerwowane były dla kobiet i traktowane bardziej jako przejściowa moda niż funkcjonalne urządzenie. Mężczyźni traktowali je z pogardą twierdząc, że „prędzej kieckę nosić będą niźli zegarek naręczny”[2]. Wraz z wybuchem I wojny światowej okazało się, że zegarek jest niezbędnym wyposażeniem żołnierzy, a jego wersja kieszonkowa jest niepraktyczna w zastosowaniu[2].

Do połowy XX wieku zegarki były wyposażone w napęd mechaniczny. Prace nad pierwszym zegarkiem kwarcowym rozpoczęło Seiko w 1959 roku jako „Projekt 59A”[3]. W ich efekcie uzyskano prototyp zegara kwarcowego, który został wykorzystany do pomiaru czasu podczas Letnich Igrzysk Olimpijskich w Tokio w 1964 roku[3]. Natomiast pierwszy prototypowy zegarek kwarcowy został wyprodukowany przez CEH w Szwajcarii, gdzie w latach 1965-1967 trwały prace nad miniaturyzacją kwarcowego oscylatora 8192 Hz[4]. Pierwszy dostępny powszechnie do nabycia zegarek kwarcowy wyprodukowało Seiko w 1969 roku, był to Seiko Astron[3].

W 1968 roku George H. Thiess wpadł na pomysł wyeliminowania wskazówek i zastąpienia ich cyfrowym wyświetlaczem[5] (chociaż sam pomysł nie był nowy, gdyż pierwszy znany zegarek kieszonkowy bez wskazówek został skonstruowany około 1830 roku[6]). W maju 1970 został skonstruowany prototyp zegarka Pulsar[5], a 1972 roku na rynek trafił pierwszy zegarek elektroniczny z czterocyfrowym wyświetlaczem LED[7]. Większość zegarków z wyświetlaczem LED była wyposażona w przycisk aktywujący wyświetlanie czasu na kilka sekund ponieważ diody LED wymagały zbyt dużo prądu aby możliwe było ich działanie w trybie ciągłym. Kilka lat później wyświetlacz LED został wyparty przez wyświetlacz ciekłokrystaliczny, który miał znacznie mniejsze zapotrzebowanie energetyczne tak, że możliwa była praca zegarka z ciągłym wyświetlaniem czasu.

Funkcje dodatkowe

  • Biżuteria – zwłaszcza w damskich modelach[8]
  • Symbol prestiżu – zegarki biznesowe[9][10]
  • Stoper, pulsometr, kompas - wersje sportowe i militarne
  • Kalkulator i inne gadżety - modele dziecięce
  • Informowanie o pogodzie, informacjach ze świata, z Twittera, Facebooka, powiadomienia z telefonu - zegarki "inteligentne" (ang. Smartwatch)

Wodoszczelność

Producenci zegarków klasyfikują produkty ze względu na odporność na warunki zwiększonej wilgotności według następującej umownej skali[11][12], która została opracowana przez producentów zegarków według normy ISO 2281[13], i jest przeznaczona dla zegarków codziennego użytku[14]:

Stopień Znaczenie Uwagi
brak oznaczeń Brak wodoszczelności Zegarek chronić przed wodą
3 ATM 3 bar 30 m Odporny na zachlapanie lub deszcz Zegarka nie wolno zanurzać w wodzie
5 ATM 5 bar 50 m Odporny na zachlapanie i pływanie na powierzchni wody Nie wolno nurkować, ale można korzystać podczas kąpieli w wannie lub pod prysznicem
10 ATM 10 bar 100 m Odporny na zanurzenie i nurkowanie bez akwalungu Z zegarkiem nie wolno nurkować w akwalungu, najwyżej z rurką
20 ATM 20 bar 200 m Odporny na nurkowanie w akwalungu Przeznaczony tylko do nurkowania rekreacyjnego[15]
30 ATM 30 bar 300 m Odporny na nurkowanie w akwalungu na kilkadziesiąt metrów Przeznaczony tylko do nurkowania rekreacyjnego
50 ATM 50 bar 500 m Odporny na nurkowanie głębinowe Przeznaczony do nurkowania głębinowego
100 ATM 100 bar 1000 m Odporny na nurkowanie głębinowe Przeznaczony do nurkowania głębinowego

Za określenie norm wodoodporności zegarków do nurkowania profesjonalnego odpowiada norma ISO 6425[16][13]:

Oznaczenie Uwagi
DIVERS 200 Nurkowanie na głębokościach nie wymagających helu
DIVERS 300 Nurkowanie głębinowe

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Hebra 2010 ↓, s. 57.
  2. ↑ a b Brozek 2004 ↓.
  3. ↑ a b c SEIKO Press 2009 ↓.
  4. ↑ Milestones:Pioneering Work on the Quartz Electronic Wristwatch, 1962-1967 [online], Ieeeghn.org [dostęp 2012-12-21] (ang.).
  5. ↑ a b Perez 2012 ↓.
  6. ↑ Mechanical Digital Watches [online], Unique Watch Guide, 3 lutego 2011 [dostęp 2012-12-22] (ang.).
  7. ↑ Pulsar [online], Smithsonian Institution [dostęp 2012-12-22] [zarchiwizowane z adresu 2015-01-10] (ang.).
  8. ↑ Władek Meller, Zegarek jako biżuteria i element stroju [online], Od czasu do czasu - zegarki i biżuteria [dostęp 2012-12-22].
  9. ↑ Zegarek - symbol prestiżu, luxclub.pl, 17 czerwca 2009 [dostęp 2012-12-22] [zarchiwizowane 2012-07-09].
  10. ↑ Władek Meller: Zegarek w biznesie. Od czasu do czasu - zegarki i biżuteria. [dostęp 2012-12-22].
  11. ↑ Wodoszczelność zegarków, Apart [dostęp 2012-12-22] [zarchiwizowane 2012-12-22].
  12. ↑ Klasy wodoszczelności, Zegarki - czasomierze dziś i jutro [dostęp 2012-12-22] [zarchiwizowane 2012-08-07].
  13. ↑ a b Watches [online], The Jewellers and Watchmakers of New Zealand Inc [dostęp 2014-05-07] (ang.).
  14. ↑ ISO 2281:1990 [online] [dostęp 2014-05-07] (ang.).
  15. ↑ How Water Resistant Is Your Watch? [online], DeLoach Watch Service [dostęp 2014-05-07] (ang.).
  16. ↑ ISO 6425:1996 [online] [dostęp 2014-05-07] (ang.).

Bibliografia

Linki zewnętrzne