Zakład Karny w Nowogardzie

Zakład Karny w Nowogardzie[1]
Państwo

 Polska

Adres

72-200 Nowogard
Zamkowa 7

Rodzaj

zakład karny

Jednostka nadrzędna

OISW Szczecin

Przeznaczenie

zamknięty przeznaczony dla skazanych mężczyzn recydywistów penitencjarnych

Kierownictwo jednostki

kpt. Andrzej Antkowiak[2]

Pojemność

1147, w tym 302 oddział zewnętrzny w Płotach

Data powstania

1817

Położenie na mapie Nowogardu
Mapa konturowa Nowogardu, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny w Nowogardzie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny w Nowogardzie”
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego
Mapa konturowa województwa zachodniopomorskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny w Nowogardzie”
Położenie na mapie powiatu goleniowskiego
Mapa konturowa powiatu goleniowskiego, po prawej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny w Nowogardzie”
Położenie na mapie gminy Nowogard
Mapa konturowa gminy Nowogard, w centrum znajduje się punkt z opisem „Zakład Karny w Nowogardzie”
Ziemia53°40′19″N 15°07′09″E/53,671944 15,119167

Zakład Karny w Nowogardzie – jednostka penitencjarna typu zamkniętego przeznaczoną do odbywania kary przez mężczyzn recydywistów penitencjarnych.

Historia

Przyjmuje się, że początek jednostki penitencjarnej w Nowogardzie sięga okresu stacjonowania w mieście wojsk napoleońskich[3]. Powstał wówczas pomysł przeznaczenia całego zamkowego zespołu na więzienie i zakład wychowawczy. Zaczęto ten projekt realizować w 1817 r. pod nadzorem budowniczego Blocka[3]. W 1820 r. na bazie dawnego zamku Ebersteinów powstało nowogardzkie więzienie. W tym samym roku zostali w Nowogardzie przyjęci pierwsi więźniowie[3].

W 1821 r. powstał w więzieniu oddział kobiecy[3]. W 1851 r. został przeniesiony do Anklam, a w okresie późniejszym do Goleniowa. Więzienie było zakładem wychowawczym, gdzie więźniowie w szkole uczyli się rzemiosła, a praktykę odbywali na warsztatach. W okresie rewolucji, która nastąpiła w Niemczech w 1848 r., więziono w jednostce przywódców rewolucyjnych, między innymi niemieckiego poetę Gottfrieda Kinkla. W 1848 r. więźniowie zorganizowali bunt i próbę ucieczki, która została krwawo stłumiona przez niemieckie jednostki wojskowe[3].

Po I wojnie światowej jednostka funkcjonująca jako zakład wychowawczy została przekształcona na więzienie karne. W 1937 r. zakład rozpoczął działalność jako więzienie dla młodocianych[3]. Po zakończeniu II wojny światowej więzienie częściowo zaczęło działać już w czerwcu 1945 r. Jako funkcjonariusze służby więziennej pracowała kadra wojskowa[3].

W latach 1950–1951 powstał ośrodek pracy[3]. W 1956 r. i w kolejnych latach wykonano szereg prac remontowo-gospodarczych, które w zasadniczy sposób zmieniły charakter historycznych budowli nowogardzkiej jednostki[3].

W 1989 r. więźniowie zorganizowali w zakładzie bunt[3]. W czasie zamieszek zostały spalone dwa budynki przy murze południowym, które następnie rozebrano. W jednym z rozebranych budynków na poziomie piwnic zachowały się szesnastowieczne karcery, w których znajduje się jedyna zachowana w Polsce cela śmierci[3]. W celi tej karę śmierci wykonywano do grudnia 1978 r.

Obecnie ZK w Nowogardzie jest jednostką o ścisłej zabudowie typu pawilonowego z 8 budynkami. Sześć budynków pochodzi z XIX wieku, a w dwóch zachowały się relikty z okresu średniowiecza i z XVI wieku[3].

W grudniu 2008 r. uroczyście oddano nowoczesny pawilon mieszkalny dla osadzonych[3]. W lutym 2009 r. przyjęto pierwszych więźniów. Zakład Karny w Nowogardzie jest jednostką organizacyjną Skarbu Państwa nieposiadającą osobowości prawnej[4]. Zakład funkcjonuje w oparciu o przepisy ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 roku o Służbie Więziennej (Dz.U. z 2024 r. poz. 1869). Podlega Okręgowemu Inspektoratowi Służby Więziennej w Szczecinie[3]. Jest jednostką penitencjarną typu zamkniętego przeznaczoną dla mężczyzn recydywistów penitencjarnych[4].

Struktura organizacyjna

Struktura organizacyjna jednostki[4]:

  • kierownictwo i stanowiska samodzielne
  • dział penitencjarny
  • dział ochrony
  • dział ewidencji
  • dział finansowy
  • dział kwatermistrzowski
  • oddział terapeutyczny dla osób uzależnionych od środków odurzających i psychotropowych
  • zakład opieki zdrowotnej
  • oddział zewnętrzny w Płotach.

Zadania

Dyrektor Zakładu Karnego w Nowogardzie realizuje zadania na podstawie ustawy z dnia 9 kwietnia 2010 r. o Służbie Więziennej. Do zadań realizowanych należy[4]:

  • wykonywanie tymczasowego aresztowania w sposób zabezpieczający prawidłowy tok postępowania karnego,
  • ochrona społeczeństwa przed osobami osadzonymi w zakładzie karnym,
  • zapewnienie w zakładzie karnym porządku i bezpieczeństwa,
  • wykonywanie wszelkich czynności administracyjnych związanych z wykonywaniem tymczasowego aresztowania oraz kar i środków przymusu skutkujących pozbawienie wolności oraz dokumentowania tych czynności
  • organizowanie pracy sprzyjającej zdobywaniu umiejętności zawodowych,
  • nauczanie oraz zajęcia kulturalno-oświatowe i sportowe,
  • wdrażanie skazanych do readaptacji społecznej poprzez stwarzanie warunków sprzyjających do utrzymywania przez nich kontaktów z bliskimi osobami z wolności,
  • zapewnienie osobom skazanym na kary pozbawienia wolności lub tymczasowo aresztowanym przestrzegania ich praw, a zwłaszcza humanitarnych warunków odbywania kary, poszanowania godności osobistej, zapewnienia opieki zdrowotnej i możliwości korzystania z posług religijnych.

Przypisy

  1. ↑ Obwieszczenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 4 grudnia 2024 r. w sprawie wykazu jednostek organizacyjnych podległych Ministrowi Sprawiedliwości lub przez niego nadzorowanych (M.P. z 2024 r. poz. 1040).
  2. ↑ Kierownictwo. [w:] ZK Nowogard [on-line]. Portal Służby Więziennej. [dostęp 2021-09-17].
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej Szczecin: ZK Nowogard. [dostęp 2015-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-01)].
  4. ↑ a b c d BIP: Biuletyn. [dostęp 2015-02-05]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-08-10)].

Linki zewnętrzne