Zahi Hawass

Zahi Hawass
‏زاهي حواس‎
Ilustracja
Zahi Hawass (2009)
Data i miejsce urodzenia

28 maja 1947
Damietta

minister ds. starożytności
Okres

od 31 stycznia 2011
do 17 lipca 2011

Poprzednik

nowy urząd

Następca

Muhammad Said

Odznaczenia
Złota i Srebrna Gwiazda Orderu Wschodzącego Słońca (Japonia) Krzyż Wielki Orderu Słońca Peru Order Zasługi Republiki Włoskiej III Klasy Wielki Oficer II Klasy Odznaki Honorowej za Zasługi Oficer Orderu Sztuki i Literatury (Francja) Krzyż Oficerski Orderu Zasługi RP Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”

Zahi Hawass (arab. زاهي حواس, ur. 28 maja 1947 w Damietcie) – jeden z czołowych egiptologów na świecie, wieloletni sekretarz generalny Najwyższej Rady Starożytności przy egipskim Ministerstwie Kultury, po przekształceniu Rady w Ministerstwo Starożytności w 2011 roku przez kilka miesięcy sprawował urząd ministra. Zdobył międzynarodową sławę także poza środowiskiem archeologów dzięki częstym występom w telewizyjnych programach[1] popularnonaukowych kanału Discovery Civilisation poświęconych cywilizacji staroegipskiej. Prowadzi działania na rzecz zwrócenia Egiptowi przechowywanych w muzeach całego świata staroegipskich zabytków.

Kariera zawodowa

Zahi Hawass studiował pierwotnie prawo, zrezygnował jednak z tego kierunku i podjął studia w zakresie greckiej i rzymskiej archeologii w Aleksandrii, gdzie w roku 1967 zdobył licencjat. W 1969 roku został inspektorem służby starożytności. Dyplom w zakresie egiptologii otrzymał w 1980 roku na Uniwersytecie Kairskim. Dzięki stypendium Fundacji Fulbrighta kontynuował studia w zakresie egiptologii i syryjsko-palestyńskiej archeologii w Filadelfii, gdzie doktoryzował się w roku 1987. Od roku 1988 prowadził wykłady z archeologii, kultury i historii na American University in Cairo oraz Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles. Pod koniec lat 80. został szefem służby zabytków w Gizie. W 1998 roku został mianowany na stanowisko Podsekretarza do spraw Zabytków w Gizie, w latach 20022011 był sekretarzem generalnym Najwyższej Rady Starożytności.

31 stycznia 2011 roku został ministrem ds. starożytności w rządzie Isama Szarafa[2]. Stanowisko stracił 17 lipca 2011 roku w ramach rekonstrukcji rządu, a powodem były jego ścisłe związki z obalonym prezydentem Husnim Mubarakiem[3].

Projekty badawcze

Obok działalności w egipskim Ministerstwie Kultury Zahi Hawass jest też kierownikiem wykopalisk na następujących stanowiskach archeologicznych:

Kontrowersje wokół osoby

Chociaż Zahi Hawass cieszy się wśród archeologów niekwestionowanym autorytetem w sprawach starożytnego Egiptu oraz uznaniem za popularyzowanie egiptologii na świecie, często zarzuca się mu zbytnie reklamowanie własnej osoby w programach telewizyjnych z jego udziałem[4]. Niektórzy zarzucają mu również, że przesadnie wyolbrzymia on wagę swoich dokonań w programach telewizyjnych, a rzekome transmisje z badań archeologicznych (np. przewiercenie otworu przez kamienne drzwi w piramidzie Cheopsa czy otwarcie liczącego ponad 4500 lat sarkofagu) są w rzeczywistości inscenizowane po wcześniejszym wykonaniu właściwych badań przez Zahiego Hawassa[5].

Niektórzy zarzucają mu również, że jako szef Najwyższej Rady Starożytności odsuwał od badań innych egiptologów, aby mógł sobie samemu przypisać zbadanie danego zagadnienia[4].

Nagrody i odznaczenia

Przypisy

  1. Jeffrey Bartholet. Egipski Indiana Jones. „Świat Nauki”. nr. 9 (241), s. 66-69, wrzesień 2011. Prószyński Media. ISSN 0867-6380. 
  2. Rabusie plądrują zabytki Egiptu. tvn24.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-19)].
  3. Egipski Indiana Jones stracił posadę. Na jak długo?
  4. a b The Show-Biz Pharaoh of Egypt's Antiquities
  5. Roboter findet kleinen Raum in Cheops-Pyramide
  6. M.P. z 2020 r. poz. 633
  7. Hawass Dott. Zahi. quirinale.it. [dostęp 2023-04-04]. (wł.).
  8. « Seuls 30 % des trésors de l'Egypte ont été découverts ». leparisien.fr, 2007-07-26. [dostęp 2023-04-04]. (fr.).
  9. Anfragebeantwortung. parlament.gv.at. s. 1978. [dostęp 2023-04-07]. (niem.).
  10. El "Cazador de Momias" confía en que Nefertiti vuelva a Egipto. lainformacion.com, 2011-07-04. [dostęp 2023-04-04]. (hiszp.).
  11. Medal Zasłużony Kulturze - Gloria Artis. www.gov.pl. [dostęp 2020-06-20].
  12. Japan grants Khaled Anany, Zahi Hawass, the ‘Order of the Rising Sun’. egyptindependent.com, 2021-11-03. [dostęp 2023-04-04]. (ang.).

Linki zewnętrzne