Zabytki Grodziska Mazowieckiego

Ten artykuł od 2022-07 zawiera treści, przy których brakuje odnośników do źródeł.
Należy dodać przypisy do treści niemających odnośników do źródeł. Dodanie listy źródeł bibliograficznych jest problematyczne, ponieważ nie wiadomo, które treści one uźródławiają.
Sprawdź w źródłach: Encyklopedia PWN • Google Books • Google Scholar • Federacja Bibliotek Cyfrowych • BazHum • BazTech • RCIN • Internet Archive (texts / inlibrary)
Dokładniejsze informacje o tym, co należy poprawić, być może znajdują się w dyskusji tego artykułu.
Po wyeliminowaniu niedoskonałości należy usunąć szablon {{Dopracować}} z tego artykułu.

Grodzisk Mazowiecki posiada znaczący zbiór zabytków architektury miejskiej a także zabytki przyrodnicze. Zachowały się dawne założenia parkowo-dworskie: Park Skarbków, park Kaprys[1] (przy granicy z Opypami) oraz park przy ulicy Stawowej (Stawy Goliana)[2].

W krajobrazie miasta widoczny jest zabytkowy układ urbanistyczny centrum – Plac Wolności, Plac Króla Zygmunta Starego, kamienice przy ulicy Sienkiewicza[3] oraz nieliczne już dawne kamienice przy deptaku miejskim – ul. 11 Listopada – wiodącym od stacji kolejowej do Kościoła św. Anny i przy jego przyległych przecznicach.

Do rejestru NID wpisanych jest 13 zabytkowych nieruchomości[4].

Zabytki Grodziska Mazowieckiego
Numer Nazwa Data lub okres powstania Adres Zdjęcie
1028/451/62 z

23.03.1962

Kościół św. Anny XVII-XIX w. Grodzisk Mazowiecki, pl. Zygmunta Starego
1029/453/62 z

23.03.1962

Kaplica pw. Świętego Krzyża XVIII w. Grodzisk Mazowiecki, ul. Sienkiewicza
1607 z

27.02.1996

Cmentarz żydowski i jego brama II poł. XVIII wieku Grodzisk Mazowiecki, ul. Żydowska[a]
1031/1088 z 7.01.1975 oraz

1155 z 22.05.1975

Willa „Foksal”[b] 1846 Grodzisk Mazowiecki, ul. Bartniaka 28
A-787 z

26.03.2008

Dworzec kolejowy 1920-25 r. Grodzisk Mazowiecki, ul. 1 Maja 4
A-795 z

21.04.2008

Willa Jana Haberlego 1897 i 1910-12 r. Grodzisk Mazowiecki, ul. 1 Maja 22[c] brak zdjęcia
1612 z

9.09.1996

Zakład Wodoleczniczy 1884 r. Grodzisk Mazowiecki, ul. Kilińskiego 8a
1612 z

09.09.1996

Dom z ogrodem 1890 r. Grodzisk Mazowiecki, ul. Kilińskiego 12
480/10 z

1.06.2010

Willa „Niespodzianka” 1906 r. Grodzisk Mazowiecki, ul. Kościuszki 12
1199 z

25.10.1982

Willa „Kaprys” i otaczający ją park z budynkiem gospodarczym i stajnią 1884, 1896 r. Grodzisk Mazowiecki, ul. Okólna 1/3
A-887 z

3.12.2009

Drewniany dom i park 1878 r Grodzisk Mazowiecki, ul. Okulickiego 11
1030/454/62 z

23.03.1962

Willa „Radogoszcz” XIX w. Grodzisk Mazowiecki, ul. Sienkiewicza 31
51/5/55 z

21.09.1955

Dwór Skarbków (lub Mokronoskich) XVIII w. Grodzisk Mazowiecki (dawniej Jordanowice), ul. Parkowa 1

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ W spisie KOBiDZ błędnie Chrzanowska
  2. ↑ Błędnie uważana za dawny dworzec kolejowy, w rzeczywistości był to dom gościnny dla podróżujących koleją
  3. ↑ Dawniej na terenie Fabryki Tarcz Ściernych „Słoń”, obecnie teren Osiedla Diamentowego

Przypisy

  1. ↑ Gminna ewidencja zabytków gminy Grodzisk Mazowiecki [online], 2004.
  2. ↑ Program opieki nad zabytkami dla Gminy Grodzisk Mazowiecki na lata 2017-2020 [online].
  3. ↑ Zabytki i turystyka, Gmina Grodzisk Mazowiecki.
  4. ↑ Wykaz zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków - woj. mazowieckie [online], 31 marca 2021.

Bibliografia

  • Cabanowski M. - Domy i ludzie, Grodzisk Mazowiecki, 1998
  • Cabanowski M. - Domy i ludzie cz.2, Grodzisk Mazowiecki, 1999
  • Cabanowski M. - Gawędy o Grodzisku, Grodzisk Mazowiecki, 2000
  • Cabanowski M. - Grodziszczanie, Podkowa Leśna, 2001
  • Cabanowski M. - Mój Grodzisk, Grodzisk Mazowiecki, 1996
  • Cabanowski M. - Opowieści o Kościołach dawnego dekanatu Grodziskiego, Grodzisk Mazowiecki, 1996