Zaburzenia mowy

Zaburzenia mowy – grupa zaburzeń obejmująca różne rodzaje trudności w zakresie mowy. Obejmują trudności w wysławianiu się, wady mowy, używanie niewłaściwych słów, a więc związane są z artykulacją, fonacją, tonem głosu, płynnością itd. Utrudnia to zrozumienie przekazu mówionego. Zaburzenia mowy związane mogą być także z ogólniejszymi zaburzeniami funkcji językowych.

Zaburzeniami mowy zajmuje się nie tylko medycyna, ale też psychologia, logopedia i lingwistyka.

Podział zaburzeń mowy

Klasyfikacja przyczynowa (etiologiczna) zaburzeń mowy według Ireny Styczek obejmuje:

  • zaburzenia mowy zewnątrzpochodne (egzogenne, środowiskowe), w których nie stwierdza się defektów anatomicznych, które można by uznać za przyczynę zaburzeń mowy;
  • zaburzenia mowy wewnątrzpochodne (endogenne), w tym:         
    • dysglosja – zniekształcenie dźwięków mowy lub niemożność ich wytwarzania na skutek nieprawidłowej budowy narządów mowy lub obniżenia słyszalności;
    • dyzartria (anartria) – zniekształcenie dźwięków mowy lub niemożność ich wytwarzania na skutek uszkodzenia ośrodków i dróg unerwiających narządy mowne;
    • dyslalia (alalia) – opóźnienie w przyswajaniu sobie języka na skutek opóźnionego wykształcenia się funkcji pewnych struktur mózgowych;
    • afazja – utrata częściowa lub całkowita znajomości języka na skutek uszkodzenia pewnych struktur mózgowych;
    • jąkanie – zaburzenie płynności mowy (rytmu i tempa);
    • nerwice mowy (logoneurozy) – mutyzm, afonia, jąkanie, zaburzenia tempa mowy, modulacji siły i wysokości głosu u osób cierpiących na nerwice;
    • oligofazja – niedokształcenie mowy spowodowane upośledzeniem umysłowym;
    • schizofazja – mowa u osób chorych psychicznie

uszkodzenie struktur kory mózgowej – alalia, dyslalia, afazja

·         uszkodzenie ośrodków podkorowych – anartria, dysartria

·         upośledzenie umysłowe – dylogia

·         nieprawidłowa budowa anatomiczna narządów mowy – dysglosje

·         zaburzenia emocjonalne – desphemie

·         zaburzenia osobowości – dysphrazje

·       Zaburzenia obwodowe – ich przyczyna leży na obwodzie, tj.: w obrębie analizatora słuchowego, w narządach, które wykonują ruchy mowne i odbierają czucie tych ruchów (nieprawidłowa budowa aparatu artykulacyjnego : wadliwy zgryz, rozległe ubytki w uzębieniu, rozszczep podniebienia lub wargi, niedrożność nosa), powstałe niezależnie od przyczyn mózgowych.

·       zaburzenia mowy pochodzenia ośrodkowego – ich przyczyna tkwi w nieprawidłowej strukturze i funkcji ośrodkowego układu nerwowego, to jest w ośrodkach mowy w mózgu: odbiorczych (czuciowych), nadawczych (ruchowych). Nieprawidłowa budowa lub dysfunkcja OUN może prowadzić do zaburzeń analizy i syntezy zarówno w sferze odbioru (percepcji mowy), jak i jej wytwarzania (aktu mowy). Mogą być również utrudnione: różnicowanie dźwięków mowy i kinestetyczne różnicowanie wykonywanych ruchów artykulacyjnych.

Symptomatologiczne:

  • zaburzenia artykulacji lub percepcji głosek
  • w wymowie sylab
  • wyrazów
  • w posługiwaniu się formami gramatycznymi lub mowy ciągłej
  • zaburzenia rytmu, melodii, akcentu,
  • zaburzenia głosu

Klasyfikacja objawowa (symptomatologiczna) zaburzeń mowy według Leona Kaczmarka:

W każdej wypowiedzi można wyróżnić – według L. Kaczmarka – trzy części składowe: treść(to, co mówimy), formę językową (to, jak mówimy) oraz substancję foniczną (to, za pomocą czego mówimy). Połączenie treści i formy umożliwia przekazywanie myśli. Substancja foniczna jest natomiast nośnikiem, „medium” dla myśli. Wszystkie trzy części składowe wypowiedzi determinują trzy rodzaje zaburzeń mowy:

1.    zaburzenia treści – powstają w wyniku chorób umysłowych, psychicznych-- schizofrenii, psychopatii. Objawiają się m.in. brakiem logiki w budowanych tekstach, zakłóceniami w procesie uogólniania i abstrakcji, niespójnością występującą w zbudowanych tekstach;

2.    zaburzenia językowe (zaburzenia formy językowej) – są skutkiem ogniskowych uszkodzeń mózgu, a objawiają się niedokształceniem mowy lub jej brakiem, np.: alalia, afazja, agramatyzm, niemota, przejęzyczenie;

3.    zaburzenia substancji fonicznej: w płaszczyźnie:

– suprasegmentalnej – jąkanie, rynolalia, bełkot, bradylalia, tachylalia, itp.;

– segmentalnej (spowodowane np.: upośledzeniem słuchu, uszkodzeniem obwodowych narządów mowy i obwodowych narządów nerwowych, wpływami środowiska, itp.) – dyslalia;

– suprasegmentalnej i segmentalnej – palatolalia, mutyzm.

Zaburzenia – według Kaczmarka – polegają na braku kompetencji językowej lub na niedostatecznie wykształconej sprawności w realizowaniu tekstu. Zniekształcenia wypowiedzi są zaś usterkami tekstu.

Zaburzenia treści:

1.       Zaburzenia procesu uogólniania i abstrakcji

2.       Brak logiki w zbudowanych tekstach

3.       Zaburzenia ukierunkowania myślenia

Zaburzenia języka:

– niemota, … (analfabetyzm specyficzny)

– afazja, dysfazje … ruchowe, sensoryczne

– niedokształcenie mowy (konstytucjonalne, dziedziczne…)

– agramatyzm, dysgramatyzm…

– przejęzyczenie (lapsus lingua, lapsus calami)… transmutacja, metateza, elizja, epenteza, antycypacja wyrazów, perseweracja wyrazów, kontaminacja)

Zaburzenia substancji – płaszczyzna suprasegmentalna:

1.       Jąkanie (balbuties, dysfemia, spazmofemia, lalo neuroza)

2.       Rhinolalia

3.       Głos i wymowa bezkrtaniowców (głos przełykowy)

4.       Utrata lub zaburzenia zdolności postrzegania i odtwarzania układów rytmicznych

5.       Zaburzenia głosowe: afonia… spastica, hysterica, dysforie: hiper i hipokinetyczne

6.       Fonastenia – zaburzenia siły głosu na skutek pracy mięśni oddechowych, głosowych (razestenia, klezastenia)

7.       Giełkot (Polten, bredouillement, cluttering, tumulus, sermonis, paraphrasia, praeceps, bataryzm, paplanie)

8.       Bradylalia – zwolnienie tempa mówienia. Uszkodzenie układu pozapiramidowego i striparidalnego = zwolniona artykulacja

9.       Tachylalia – przyspiesznie tempa mówienia

Zaburzenia substancji – płaszczyzna segmentalna:

1.       Dyslalia: audiogenna, mechaniczna, funkcjonalna, uszkodzenia obwodowe

2.       Paralalie

3.       Moglilalie

4.       Dysortofonie

Płaszczyzna suprasegmentalna i segmentalna:

1.       Palatolalia

2.       Mutyzm:

– całkowity

– wybiórczy

Typologia według WHO

  • opóźnienie rozwoju mowy (w kontekście opóźnienia mowy czynnej)
  • Zaburzenia rozwoju mowy wynikające z:
    • zaburzeń słuchu – obwodowe i centralne
    • uszkodzeń centralnych ośrodków mowy – czuciowego i ruchowego na wielu piętrach OUN
    • upośledzenia umysłowego, towarzyszące MPDz
    • stanów emocjonalnych i zaburzeń zachowania
    • dziedziczenia, inne nieklasyfikowane, kombinacje kilku przyczyn

Postacie zaburzeń mowy[1]

Przypisy

  1. A. Prusiński: Neurologia praktyczna. Warszawa: PZWL, 1998. ISBN 83-200-2144-8.

Read other articles:

Questa voce sull'argomento aziende statunitensi è solo un abbozzo. Contribuisci a migliorarla secondo le convenzioni di Wikipedia. Segui i suggerimenti del progetto di riferimento. United Technologies CorporationLogo Stato Stati Uniti Forma societariapublic company Borse valoriNYSE: UTX ISINUS75513E1010 Fondazione1934 Fondata daFrederick Rentschler Chiusura3 aprile 2020 Fusione con Raytheon Company Sede principaleHartford Persone chiaveGregory J. Hayes, AD e presidente SettoreCong...

 

Cleo Fields Cleo C. Fields (lahir 22 November 1962) adalah seorang jaksa dan politikus Amerika Serikat yang menjabat dalam DPR dari 1993 sampai 1997 dan gagal maju menjadi gubernur Louisiana pada 1995. Referensi Pranala luar Cleo Fields di Biographical Directory of the United States Congress Kemunculan di C-SPAN Pengawasan otoritas Umum VIAF 1 WorldCat Perpustakaan nasional Amerika Serikat Lain-lain Faceted Application of Subject Terminology Social Networks and Archival Context US Congress

 

Pulau Pamalican dengan bebatuan karang yang mengelilinginya di Laut Sulu, Filipina Terumbu atau gosong (Inggris: reef) adalah dangkalan dari batu, pasir, atau pembentuk lainnya, di bawah permukaan laut yang dapat membahayakan navigasi transportasi laut. Terumbu yang terbentuk dari pasir dan pada saat pasang surut tampak permukaannya disebut gosong pasir. Terumbu yang terbentuk dari proses abiotik—pengendapan pasir, erosi gelombang atas cadas hingga bertumpuk-tumpuk, dan proses alami lai...

American animated Disney television series My Friends Tigger & PoohCreated byBrian HohlfeldBased onWinnie-the-Poohby A. A. MilneVoices of Chloë Grace Moretz Dee Bradley Baker Jim Cummings Travis Oates Peter Cullen Ken Sansom Kath Soucie Max Burkholder Oliver Dillon Theme music composerAndy SturmerComposerAndy SturmerCountry of originUnited StatesOriginal languageEnglishNo. of seasons3No. of episodes63 (list of episodes)ProductionExecutive producersBrian HohlfeldJeff Kline (S1)ProducerAng...

 

American medicinal chemist (1925–2014) This article is about the scientist. For other uses, see Alexander Shulgin (disambiguation). Alexander ShulginShulgin (right) with his wife Ann in 2011BornAlexander Theodore Shulgin(1925-06-17)June 17, 1925Berkeley, California, U.S.DiedJune 2, 2014(2014-06-02) (aged 88)Lafayette, California, U.S.Alma mater Harvard University University of California, Berkeley (PhD) Known for Rediscovering MDMA 2C Family DOx Family PiHKAL TiHKAL Shulgin R...

 

Welsh Premier League 2007-2008 Competizione Welsh Premier League Sport Calcio Edizione 16ª Organizzatore FAW Date dal 2007al 2008 Luogo  Galles Partecipanti 18 Risultati Vincitore  Llanelli(1º titolo) Retrocessioni  Llangefni Town Statistiche Miglior marcatore Rhys Griffiths (40) Incontri disputati 306 Gol segnati 982 (3,21 per incontro) Cronologia della competizione 2006-2007 2008-2009 Manuale L'edizione 2007-08 della Welsh Premier League vide la vittoria ...

Bagian dari seri tentangHukum KanonikGereja Katolik Hukum Mutakhir Kitab Hukum Kanonik 1983 Omnium in mentem Kitab Hukum Kanon Gereja-Gereja Timur Ad tuendam fidem Ex Corde Ecclesiae Indulgentiarum Doctrina Pastor Bonus Pontificalis Domus Universi Dominici Gregis Consuetudo Sejarah Hukum Kitab Hukum Kanonik 1917 Corpus Iuris Canonici Dekretis Regulæ Iuris Decretales Gregorii IX Dekretalis Decretum Gratiani Extravagantes Liber Septimus Tata Tertib Gereja Purba Didakhe Konstitusi Apostolik Kan...

 

Traditional Lao condiment made from pickled or fermented fish that has been cured PadaekBottles of padaek at a convenience store in Vientiane, LaosAlternative namespadekPlace of originLaosRegion or stateSoutheast AsiaAssociated cuisineLaoMain ingredientsfermented fishSimilar dishesprahok, pla ra, ngapi, bagoong Padaek or padek (Lao: ປາແດກ) is a traditional Lao condiment made from pickled or fermented fish that has been cured. It often contains chunks of fish and is thicker, as well ...

 

Raj ReddyReddy pada 2018LahirDabbala Rajagopal Reddy13 Juni 1937 (umur 86)Katur, Kepresidenan Madras, India Britania (kini Andhra Pradesh, India)KebangsaanAmerika SerikatAlmamaterUniversitas Madras Universitas New South Wales Universitas StanfordPenghargaan Legion of Honor (1984) Penghargaan Turing (1994) Padma Bhushan (2001) The Okawa Prize (2004) The Honda Prize (2005) Penghargaan Vannevar Bush (2006) Karier ilmiahBidangKecerdasan buatanRobotikInteraksi manusia-komputerInstitusiIIIT H...

Pour les articles homonymes, voir Prophète (homonymie). Prophète, au féminin prophétesse, est un mot provenant du latin et emprunté au grec ancien προφήτης / prophḗtēs, « interprète de la parole divine »[1]. Au côté de ce sens littéral toujours actuel[2], le mot peut de nos jours aussi désigner « celui ou celle qui prédit l’avenir, prétend révéler des vérités cachées au nom d’un dieu dont il se dit inspiré »[3]. Le sens du mot dan...

 

Campeonato de Portugal 1926Campeonato de Portugal 1926 Competizione Taça de Portugal Sport Calcio Edizione 5ª Date dal 9 maggio 1926al 6 giugno 1926 Luogo  Portogallo Risultati Vincitore  Marítimo(1º titolo) Secondo  Belenenses Semi-finalisti  Olhanense Porto Statistiche Incontri disputati 11 Gol segnati 55 (5 per incontro) Cronologia della competizione 1925 1927 Manuale Il Campeonato de Portugal 1926 fu la quinta edizione del Campeonato de Portugal,...

 

Railway station in East Ayrshire, Scotland, UK CatrineLocation of the former stationGeneral informationLocationCatrine, East AyrshireScotlandOther informationStatusDisusedHistoryPre-groupingGlasgow and South Western RailwayKey dates1 September 1903Opened3 May 1943Closed Catrine railway station served the village of Catrine in East Ayrshire, Scotland. Open 1903–1943, except for a temporary closure, the station was the only one on the Catrine branch line of the Glasgow and South Western Railw...

Kalender Yahudi, menampilkan bulan Adar II antara 1927 dan 1948 Kalender Yahudi atau Kalender Ibrani (Ibrani: הלוח העברי ha'luach ha'ivri) adalah kalender lunisolar yang digunakan oleh bangsa Yahudi.[1] Kalender ini memiliki 12 bulan, dengan setiap bulannya berjumlah 29 atau 30 hari dan kurang lebih berjumlah 354 hari setiap tahunnya.[2] Sistem penanggalan kalender ini disebut lunisolar karena berpatokan pada perubahan musim yang dipengaruhi oleh putaran matahari ...

 

Egyptians of partial or full ethnic Circassian origin Ethnic group Circassians (Abkhaz-Adige) in EgyptМысырым ис Адыгэхэрالشركس في مصرPyramids in Giza, Egypt. Some Circassians live in Giza.Regions with significant populationsAlexandria, Cairo, Giza, Port Said, Sharqia GovernorateLanguagesEgyptian Arabic (predominant)CircassianFrenchTurkishReligionSunni Islam Part of a series on theCircassiansАдыгэхэр Circassia Adyghe Xabze Circassians List of notable Circas...

 

Heckler & Koch USP USP45 Jenis Pistol Negara asal  Jerman Sejarah produksi Perancang Helmut Weldle[1] Tahun 1989–1992 Produsen Heckler & Koch Diproduksi 1993–sekarang Varian USPUSP CompactUSP Compact TacticalUSP TacticalUSP ExpertUSP MatchUSP EliteUSP Combat CompetitionP8 Pistol Spesifikasi Berat Tanpa magazen: 748 g (1.65 lb) (USP 9 mm/.40) 789 g (1.74 lb) (USP .45)667 g (1.47 lb) (Compact 9 mm)694 g (1.53 lb) (Compact .40)726 g (1.60 lb) (Compact .45)771 g (1....

Bank Kerapu Bank Kerapu merupakan sebuah bangunan bersejarah yang terletak di hilir Lapangan Merdeka, Kota Bharu, Kelantan Malaysia. Bangunan ini mulai dibangun pada tahun 1912, dan mulanya digunakan sebagai bank oleh The Mercatile Bank of India Ltd. Bangunan ini merupakan bank pertama yang didirikan di Kelantan. Sejarah Bank Kerapu dibangun di atas tanah milik seorang kepala suku yang bernama Nik Yusoff bin Nik Abdul Majid. Bangunan ini juga merupakan sebuah bangunan pertama di Kelantan yang...

 

Disambiguazione – Se stai cercando altri significati, vedi Francesco Durante (disambigua). Francesco Durante Francesco Durante (Frattamaggiore, 31 marzo 1684 – Napoli, 30 settembre 1755) è stato un compositore italiano. Indice 1 Biografia 2 Opere 2.1 Media 2.2 La musica 2.2.1 Composizioni vocali 2.2.2 Cantate, duetti, arie 2.2.3 Oratori 2.2.4 Musica strumentale 2.3 Musica sacra 2.3.1 Messe 2.3.2 Mottetti 2.3.3 Antifone, sequenze, inni 2.3.4 Spezzoni di Messe 2.3.5 Requiem 2.3.6 Magnific...

 

Final Piala Raja Spanyol 2019TurnamenPiala Raja Spanyol 2018–2019 Valencia Barcelona 2 1 Tanggal25 Mei 2019StadionStadion Benito Villamarín, SevillaWasitAlberto Undiano MallencoPenonton53.697← 2018 2020 → Final Piala Raja Spanyol 2019 adalah pertandingan final ke-115 dari turnamen sepak bola Piala Raja Spanyol untuk menentukan juara musim 2018–2019. Pertandingan ini diikuti oleh Valencia dan Barcelona dan diselenggarakan pada 25 Mei 2019 di Stadion Benito Villamarín, Sevilla...

この項目では、シェイクスピアによる戯曲について説明しています。「ロミオとジュリエット」「ロメオとジュリエット」のその他の用法については「ロミオとジュリエット (曖昧さ回避)」をご覧ください。 この記事は検証可能な参考文献や出典が全く示されていないか、不十分です。出典を追加して記事の信頼性向上にご協力ください。(このテンプレートの使い方...

 

Massiccio del MischabelVista del massiccio: da sx a dx il Dom, il Täschhorn, l'Alphubel.ContinenteEuropa Stati Svizzera Catena principaleAlpi del Mischabel e del Weissmies (nelle Alpi Pennine) Cima più elevataDom (4 545 m s.l.m.) Mappa schematica del gruppo montuoso Il massiccio del Mischabel è un massiccio montuoso delle Alpi svizzere, collocato in Svizzera, nel Canton Vallese, nella sezione Alpi Pennine, all'interno del Alpi del Mischabel e del Weissmies, tra i più i...