Wyżyna Gujańska

Wyżyna Gujańska
{{{alt grafiki}}}
Widok na górę Kukenan-tepui na Wyżynie Gujańskiej
Państwo

 Wenezuela
 Gujana
 Surinam
 Gujana Francuska
 Brazylia
 Kolumbia

Powierzchnia

1,2 mln km²

Położenie na mapie Ameryki Południowej
Mapa konturowa Ameryki Południowej, u góry znajduje się punkt z opisem „Wyżyna Gujańska”
Ziemia5°08′36″N 60°45′45″W/5,143333 -60,762500
Mapa
Położenie Wyżyny Gujańskiej w Ameryce Południowej
Multimedia w Wikimedia Commons

Wyżyna Gujańska – wyżyna w północnej części Ameryki Południowej, między Niziną Orinoko a Niziną Amazonki[1].

Opis

Wyżyna Gujańska leży w północnej części Ameryki Południowej, między Niziną Orinoko a Niziną Amazonki i zajmuje powierzchnię ok. 1,2 mln km²[2]. Znajduje się na terytorium południowej Wenezueli, Gujany, Gujany Francuskiej i Surinamu, północnej Brazylii i południowo-wschodniej Kolumbii[3].

Zbudowana jest ze skał krystalicznych z licznymi intruzjami skał wylewnych[2]. Miejscami pokrywają je mezozoiczne, kontynentalne piaskowce[2]. Wyżyna Gujańska stanowi wypiętrzony, niemal równy teren z licznymi stoliwami: Roraima (2772 m) w górach Serra Pacaraima i Auyán Tepuí (2950 m) oraz pasmami górskimi: Serra do Imeri (2995 m), Serra Parima i Serra Tumucumaque[2].

Klimat wilgotny podrównikowy, w zachodniej części suchy[2]. Przez Wyżynę Gujańską przepływają liczne rzeki, m.in. Maroni, Corantijn, Essequibo i Caroní[2]. Na rzekach występuje wiele progów z licznymi wodospadami, m.in. najwyższym na świecie, Salto Angel (1054 m)[2][a].

Góry porastają wilgotne lasy równikowe, a część zachodnią sawanna[2]. W dolinach rzek występują lasy galeriowe[2]. W lasach pozyskiwane są cenne gatunki drzew takich jak Manilkara bidentata, guma z drzew Manilkara chicle, wanilia i rośliny lecznicze[3].

Na wyżynie występują złoża surowców mineralnych: rudy żelaza i manganu, diamentów, złota i boksytu[2].

Znajdują się tu Park Narodowy Canaima, Park Narodowy Caura, Park Narodowy Duida Marahuaca, Park Narodowy Jaua - Sarisariñama, Park Narodowy Serranía La Neblina, Park Narodowy Parima-Tapirapecó i Park Narodowy Cerro Yapacana[4][5][6][7][8][9][10].

Uwagi

  1. ↑ Encyclopædia Britannica podaje około 979 m n.p.m.[3]

Przypisy

  1. ↑ Hammond, David S. (ed.) (2005) Tropical Forests of the Guiana Shield CABI Publishing, Wallingford, UK, ISBN
  2. ↑ a b c d e f g h i j Gujańska, Wyżyna, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2019-07-30].
  3. ↑ a b c Guiana Highlands, [w:] Encyclopædia Britannica [dostęp 2019-07-30] (ang.).
  4. ↑ Canaima [online], www.inparques.gob.ve [dostęp 2023-11-26].
  5. ↑ Caura [online], www.inparques.gob.ve [dostęp 2023-12-09].
  6. ↑ Cerro Yapacana [online], www.inparques.gob.ve [dostęp 2023-12-24].
  7. ↑ Duida Marahuaca [online], www.inparques.gob.ve [dostęp 2024-01-30].
  8. ↑ Parque Nacional Jaua - Sarisariñama | Inparques [online], web.archive.org, 9 stycznia 2019 [dostęp 2024-03-29] [zarchiwizowane z adresu 2019-01-09].
  9. ↑ Parque Nacional Parima – Tapirapecó [online], www.inparques.gob.ve [dostęp 2024-05-31].
  10. ↑ Serranía La Neblina [online], www.inparques.gob.ve [dostęp 2024-06-17].

Read other articles:

Omar Abdulrahman

Omar Abdulrahman Omar Abdulrahman (2016)Informasi pribadiNama lengkap Omar Abdulrahman Ahmed Al Raaki Al AmoodiTanggal lahir 20 September 1991 (umur 32)Tempat lahir Riyadh, Arab SaudiTinggi 173 m (568 ft)[1]Posisi bermain Gelandang serang/sayapInformasi klubKlub saat ini Al AinNomor 10Karier junior2000–2005 Al Hilal2007–2008 Al AinKarier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)2008- Al Ain 98 (26)Tim nasional‡2007-2010 UAE U20 4 (1)2010–2013 UAE U23 15 (1)2010– UAE 53 (...

 

العلاقات السنغافورية الغيانية

العلاقات السنغافورية الغيانية سنغافورة غيانا   سنغافورة   غيانا تعديل مصدري - تعديل   العلاقات السنغافورية الغيانية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين سنغافورة وغيانا.[1][2][3][4][5] مقارنة بين البلدين هذه مقارنة عامة ومرجعية للدولتين: وجه الم...

 

Battle of Gloucester (1777)

For the 1775 naval skirmish near Gloucester, Massachusetts, see Battle of Gloucester (1775). For the 1781 action at Gloucester Point, Virginia, see Siege of Yorktown. This article includes a list of general references, but it lacks sufficient corresponding inline citations. Please help to improve this article by introducing more precise citations. (August 2014) (Learn how and when to remove this template message) Battle of GloucesterPart of the American Revolutionary WarDateNovember 25, 1777L...

UFC Fight Night: Rothwell vs. dos Santos

UFC mixed martial arts event in 2016 UFC Fight Night: Rothwell vs. dos SantosThe poster for UFC Fight Night: Rothwell vs. dos SantosInformationPromotionUltimate Fighting ChampionshipDateApril 10, 2016VenueArena ZagrebCityZagreb, CroatiaAttendance13,177[1]Total gate$549,000[1]Event chronology UFC Fight Night: Hunt vs. Mir UFC Fight Night: Rothwell vs. dos Santos UFC on Fox: Teixeira vs. Evans UFC Fight Night: Rothwell vs. dos Santos (also known as UFC Fight Night 86) was a mixe...

 

Triumvirat pertama

Halaman ini berisi artikel tentang aliansi politik Romawi kuno antara Marcus Licinius Crassus, Pompey Agung, dan Julius Caesar. Untuk aliansi Argentina abad ke-19 M, lihat Triumvirat Pertama (Argentina). Dari kiri ke kanan: Julius Caesar, Marcus Licinius Crassus, dan Pompey Agung Triumvirat Pertama adalah sebuah aliansi politik informal dari tiga pria berpengaruh antara 60 dan 53 SM, pada akhir zaman Republik Romawi: Gaius Julius Caesar, Gnaeus Pompeius Magnus (Pompey Agung), dan Marcus Licin...

 

Thorstein Bunde Veblen

Halaman artikel ini diterjemahkan, sebagian atau seluruhnya, dari halaman di en.wikipedia yang berjudul (Tolong cantumkan nama artikel sumber terjemahan). Lihat pula sejarah suntingan halaman aslinya untuk melihat daftar penulisnya. Artikel ini tidak memiliki referensi atau sumber tepercaya sehingga isinya tidak bisa dipastikan. Tolong bantu perbaiki artikel ini dengan menambahkan referensi yang layak. Tulisan tanpa sumber dapat dipertanyakan dan dihapus sewaktu-waktu.Cari sumber: Thorst...

Wind River Peak

Mountain in Wyoming, United States Wind River PeakWind River Peak (center) seen from a distance in July 2010.Highest pointElevation13,197 ft (4,022 m)[1]Prominence2,552 ft (778 m)[1]ListingNorth America highest peaks 114thUS highest major peaks 95thCoordinates42°42′31″N 109°07′41″W / 42.70861°N 109.12806°W / 42.70861; -109.12806[2]GeographyWind River PeakLocation in WyomingShow map of WyomingWind River PeakLo...

 

2022 Nevada lieutenant gubernatorial election

Election for Lieutenant Governor of Nevada 2022 Nevada lieutenant gubernatorial election ← 2018 November 8, 2022 2026 →   Nominee Stavros Anthony Lisa Cano Burkhead Party Republican Democratic Popular vote 500,994 463,871 Percentage 49.41% 45.75% County results Congressional district resultsAnthony:      40–50%      50–60%      60–70%      70–80%  &#...

 

Vánočka

Plaited bread VánočkaAlternative namesVianočka, houska[1]TypeSweet breadPlace of originCzech Republic and SlovakiaMain ingredientseggs and butter, yeast, sugar, raisins, flour, almonds  Media: Vánočka Vánočka is a plaited bread, baked in Czech Republic[2] and Slovakia (in Slovak called vianočka) traditionally at Christmas time. Such special festive Christmas bread made from white flour, either in the form of a wedge or of plaited shape was first mentioned arou...

ألبرت ويليام

هذه المقالة يتيمة إذ تصل إليها مقالات أخرى قليلة جدًا. فضلًا، ساعد بإضافة وصلة إليها في مقالات متعلقة بها. (أبريل 2019)Learn how and when to remove this message ألبرت ويليام (بالفرنسية: Albert Guillaume)‏    معلومات شخصية الميلاد 14 فبراير 1873 [1][2][3][4][5]  باريس  الوفاة 10 أغسط�...

 

Філософія

Частина серії проФілософіяLeft to right: Plato, Kant, Nietzsche, Buddha, Confucius, AverroesПлатонКантНіцшеБуддаКонфуційАверроес Філософи Епістемологи Естетики Етики Логіки Метафізики Соціально-політичні філософи Традиції Аналітична Арістотелівська Африканська Близькосхідна іранська Буддій�...

 

August 1968

Month of 1968 1968 January February March April May June July August September October November December << August 1968 >> Su Mo Tu We Th Fr Sa 01 02 03 04 05 06 07 08 09 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 August 20–21, 1968: Soviet Union and 750,000 Warsaw Pact troops invade Czechoslovakia The following events occurred in August 1968: August 1, 1968 (Thursday) The National Football League made its first test of the pressure point, allowing the kic...

Lagu kebangsaan Republik Altai

Алтай Республиканыҥ ГимныLagu kebangsaan Republik AltaiPenulis lirikA. AdarovaKomponisV. PeshnyakaPenggunaan11 September 2001Sampel audioLagu kebangsaan Republik Altaiberkasbantuan Sampel audioLagu kebangsaan Republik Altaiberkasbantuan Rekaman instrumental lagu kebangsaan Lagu kebangsaan Republik Altai (Bahasa Altai: Алтай Республиканыҥ Гимны, Altay Respublikanıň Gimnı) adalah lagu kebangsaan Republik Altai, salah satu subjek federal Rusia. La...

 

Music of Central Asia

For the textbook, see The Music of Central Asia. This article's lead section may be too short to adequately summarize the key points. Please consider expanding the lead to provide an accessible overview of all important aspects of the article. (March 2023) Music of Central Asia Kazakhstan Kyrgyzstan Mongolia Tajikistan Turkmenistan Uzbekistan vte The musical traditions of Central Asia mirror the immense diversity found in the cultures and populations residing in the region. Principal instrume...

 

2015 IAAF World Cross Country Championships – Junior women's race

International athletics championship eventJunior women's race at the 2015 IAAF World Cross Country ChampionshipsOrganisersIAAFEdition41stDateMarch 28Host cityGuiyang, China VenueGuiyang horse racing circuitEvents1Distances6 km – Junior womenParticipation100 athletes from 28 nations← 2013 Bydgoszcz 2017 Kampala → The Junior women's race at the 2015 IAAF World Cross Country Championships was held at the Guiyang horse racing circuit in Guiyang, China, on March 28, 2015.[1] ...

Dezembro

 Nota: Dezembros redireciona para este artigo. Para o LP de Maria Bethânia, veja Dezembros (álbum). Esta página cita fontes, mas que não cobrem todo o conteúdo. Ajude a inserir referências. Conteúdo não verificável pode ser removido.—Encontre fontes: ABW  • CAPES  • Google (N • L • A) (Dezembro de 2022) Dezembro é Inverno no Hemisfério Norte, bem como no Natal.Dezembro é o décimo segundo e último mês do an...

 

USSR anti-religious campaign (1928–1941)

Stalinist USSR's promotion of atheism Monks - the bloody enemies of the working people (Banner on the Dormition Cathedral of the Kiev Cave Monastery, 1930s.) The USSR anti-religious campaign of 1928–1941 was a new phase of anti-religious campaign in the Soviet Union following the anti-religious campaign of 1921–1928. The campaign began in 1929, with the drafting of new legislation that severely prohibited religious activities and called for an education process on religion in order to fur...

 

A Father's Will

A Father's WillPoster filmSutradaraBakyt MukulDastan Zhapar UuluDitulis olehDastan Zhapar UuluBakyt MukulPemeranIman MukulMarat AlyshbaevTaalai KasymalievSinematograferAkjol BekbolotovPenyuntingAktan RyskeldievTanggal rilis 25 Agustus 2016 (2016-08-25) (Montreal) Durasi112 menitNegaraKirgizstanBahasaKirgiz A Father's Will (bahasa Kirgiz: Atanyn Kereezi) adalah sebuah film drama Kirgiz 2016 garapan Bakyt Mukul dan Dastan Zhapar Uulu. Film tersebut terpilih menjadi perwakilan Kirgi...

Cubism

20th-century avant-garde art movement Cubist redirects here. For the company, see Cubist Pharmaceuticals. Not to be confused with QBism. Pablo Picasso, 1910, Girl with a Mandolin (Fanny Tellier), oil on canvas, 100.3 × 73.6 cm, Museum of Modern Art, New York Cubism is an early-20th-century avant-garde art movement begun in Paris that revolutionized painting and the visual arts, and influenced artistic innovations in music, ballet, literature, and architecture. Cubist subjects are analyz...

 

Social equity

Sociology concept concerned with justice and fairness A dedication ceremony of the Washington Gladden Social Justice Park in Columbus, Ohio, USA, A park dedicated to social justice. Part of a series onSociology History Outline Index Key themes Society Globalization Human behavior Human environmental impact Identity Industrial revolutions 3 / 4 / 5 Popularity Social complexity Social environment Social equality Social equity Social power Social stratification Social structure Social cycle theo...