Wnętrzniaczek podziemny

Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	grzyby
Typ	podstawczaki
Klasa	pieczarniaki
Rząd	sromotnikowce
Rodzina	wnętrzniaczkowate
Rodzaj	wnętrzniaczek
Gatunek	wnętrzniaczek podziemny
Nazwa systematyczna
Gastrosporium simplex Mattir. Mém. R. Accad. Sci. Torino, Ser. 2 53: 361 (1903)
Multimedia w Wikimedia Commons

Wnętrzniaczek podziemny (Gastrosporium simplex Mattir.) – gatunek grzybów z rodziny wnętrzniaczkowatych (Gastrosporiaceae)^[1].

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Gastrosporium, Gastrosporiaceae, Phallales, Phallomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi^[1].

Gatunek ten w 1903 r. opisał Oreste Mattirolo. Znalazł go wśród korzeni traw we Włoszech^[1].

Nazwę polską zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r.^[2]

Owocnik

O średnicy 0,5–2 cm, mniej lub bardziej kulisty, miękki. Wyrasta ze sznura grzybniowego o grubości około 1 cm. Na takim sznurze grzybniowym wyrasta zwykle kilka połączonych z sobą owocników. Ektoperydium kredowobiałe, po dojrzeniu pękające płatami. Endoperydium początkowo białawe, galaretowato-przezroczyste, później szaroochrowe i nieprzezroczyste. Gleba początkowo biała lub białawoszara, później szaroochrowa i pyląca się w miarę dojrzewania^[3].

Cechy mikroskopowe

Podstawki o wymiarach 15–40 × 5–9 µm, często 8-zarodnikowe. Zarodniki 4–4,5 µm, bladoochrowe, kuliste lub jajowate, gładkie, rozprzestrzeniające się z wiatrem^[3].

Znane jest występowanie wnętrzniaczka podziemnego w Eurazji, kilka znalezisk znajduje się również w Ameryce Północnej (w Kanadzie i USA) i Ameryce Południowej (Argentyna). Jest to gatunek rzadki, którego populacja na świecie ciągle zmniejsza się wskutek niekorzystnych dla niego zmian środowiskowych^[4]. W piśmiennictwie naukowym na terenie Polski do 2003 r. podano kilka stanowisk^[2]. W Polsce gatunek rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status E – gatunek zagrożony wymarciem, którego przeżycie jest mało prawdopodobne, jeśli nadal będą działać czynniki zagrożenia^[5]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Belgii, Czechach, Słowacji, Szwecji^[2].

Grzyb półpodziemny. Jego owocniki początkowo rozwijają się pod ziemią, ale w trakcie dojrzewania pojawiają się na powierzchni gleby^[4]. Występuje w miejscach otwartych, suchych, o silnym nasłonecznieniu, wśród roślinności kserotermicznej, często na glebach gipsowych, pod ziemią wśród korzeni traw, zwłaszcza ostnicy włosowatej^[2]. Jego owocniki zaczynają się rozwijać jesienią, a dojrzewają wczesną wiosną^[3].