Witold Rychter

Zobacz też: inne znaczenia.
Witold Marian Rychter
Roszkowski, Szulc
Ilustracja
porucznik broni pancernych porucznik broni pancernych
Data i miejsce urodzenia

2 lutego 1902
Warszawa

Data i miejsce śmierci

17 marca 1984
Warszawa

Przebieg służby
Lata służby

1925–1944

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Armia Krajowa

Stanowiska

z-ca d-cy Samodzielnej Kompanii Czołgów R-35, szef motoryzacji Komendy Obszaru Warszawskiego AK

Główne wojny i bitwy

wojna polsko-bolszewicka,
III powstanie śląskie,
II wojna światowa:

Późniejsza praca

rzeczoznawca i biegły sądowy w sprawach wypadków motoryzacyjnych, sędzia w zawodach akrobacji lotniczej

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi Srebrny Krzyż Zasługi (II RP, nadany dwukrotnie) Medal „Za udział w wojnie obronnej 1939” Śląski Krzyż Powstańczy Warszawski Krzyż Powstańczy
Multimedia w Wikimedia Commons

Witold Marian Rychter ps. Roszkowski, Szulc, (ur. 2 lutego 1902 w Warszawie, zm. 17 marca 1984 tamże) – porucznik broni pancernych Wojska Polskiego, inżynier mechanik, podróżnik, pionier polskiego sportu samochodowego i motocyklowego, lotnictwa, dwukrotny zwycięzca Rajdu Polski (1938 i 1947), sędzia w zawodach akrobacji lotniczej, rekordzista prędkości jazdy na motocyklu[1].

Życiorys

Witold Rychter podczas Rajdu Polski w roku 1937

Syn Tadeusza i Marii z Hennenbergów. Od 1915 roku należał do warszawskiej Straży Ogniowej, gdzie po raz pierwszy w życiu spotkał się z motoryzacją[2]. W czasie nauki w gimnazjum im. Adama Mickiewicza był harcerzem, w ZHP w latach 1917–1918 ukończył szkołę podoficerską. Od 1918 służył w Przysposobieniu Młodzieży i Straży Obywatelskiej, brał udział w rozbrajaniu żołnierzy niemieckich na terenie Warszawy. Na wiosnę 1919 roku otrzymał prawo jazdy nr 279 i był jednym z pierwszych w Warszawie właścicieli motocykla. Od 10 czerwca tego roku był drużynowym 7 WDH (Warszawskiej Drużyny Harcerzy) im. Tomasza Zana, potem – 4 WDH im. Stefana Batorego. W czerwcu 1920 roku zdał maturę[3].

W 1920 roku, jako ochotnik, walczył z bolszewikami, a w 1921 r. wziął udział w III powstaniu śląskim. W listopadzie 1920 roku rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej, ale w kilka miesięcy później przeniósł się na Oddział Maszynowy Wydziału Mechanicznego Politechniki Lwowskiej. W 1927 roku uzyskał dyplom inżyniera mechanika ze specjalnością konstrukcja samochodów. W tym czasie był członkiem Komendy Chorągwi Harcerskiej[3].

W 1924 roku rozpoczął pracę w warszawskim Wydziale Ruchu Kołowego, gdzie pełnił funkcje m.in. rzeczoznawcy, biegłego sądowego i egzaminatora na prawo jazdy oraz prowadził badania w zakresie bezpieczeństwa na drogach: nad przyczynami wypadków, kierowaniem w stanie nietrzeźwym, itp[2].

W 1925 roku rozpoczął karierę sportową jako motocyklista. W 1926 roku ustanowił rekord Polski w jeździe motocyklem z wynikiem 134 km/h (motocykl Indian)[2]. Jego umiejętności jazdy na motocyklu zwróciły uwagę filmowców, w 1926 roku zagrał rolę kaskaderską w filmie „Martwy Węzeł”[4]. Latem 1927 roku, prowadząc samochód własnej konstrukcji, wystartował w Międzynarodowym Rajdzie Automobilklubu Polskiego[5]. W latach 1927–1929 zdobył w tym rajdzie kilka nagród. W 1930 roku wystartował w tym rajdzie jako członek zespołu marki Hudson, zespół zdobył pierwszą nagrodę[2].

W 1929 wyszkolił się na pilota sportowego w Aeroklubie Warszawskim[6] na samolocie Hanriot H.28. W 1936 ukończył kurs akrobacji lotniczej na samolocie PWS-16bis. Był jednym z pierwszych właścicieli prywatnego samolotu sportowego JD-2bis. Chętnie[potrzebny przypis] latał też na akrobacyjnym RWD-10. W latach 1930–1933 był kierownikiem wyszkolenia samolotowego w Aeroklubie Warszawskim[7].

W 1933 Witold Rychter podjął próbę pobicia rekordu Polski podczas jazdy motocyklem PZInż Sokół 1000 z angielskim silnikiem JAP, 996 cm³ o mocy 60 KM na asfaltowej szosie z Warszawy do Piaseczna, gdzie udało mu się osiągnąć prędkość 180 km/h, ale próba została przerwana ze względów bezpieczeństwa, natomiast rekord nie został uznany decyzją władz wojskowych zarządzających zakładami PZInż (aktualny rekord 159 km/h z 1932 posiadał Michał Nagengast, który poprawił go o 4 km/h w 1935). Wojsko zabroniło dokonania oficjalnej próby – gdzie Rychter planował przekroczyć 200 km/h – ponieważ motocykl nie miał polskiego silnika[8].

W 1934, w stopniu podporucznika ze starszeństwem z dniem 1 lipca 1925 i 99. lokatą w korpusie oficerów rezerwy samochodowych, posiadał przydział mobilizacyjny do kadry 4 dywizjonu samochodowego w Łodzi[9]. W tym samym roku pełnił funkcję komisarza sportowego podczas Challenge 1934. W 1935 roku, uchwałą Walnego Zgromadzenia Aeroklubu Warszawskiego, otrzymał tytuł honorowego członka[5].

W 1935 Witold Rychter, kierując samochodem Packard o mocy 120 KM (6,5 l), wziął udział w Rajdzie Monte Carlo i zajął 49. miejsce w klasyfikacji generalnej[8]. Kolejny start zagraniczny miał miejsce w 1939 roku, kiedy to wystartował w rajdzie-wyścigu Liège – Rzym – Liège. Nie ukończył go z powodu wypadku, powrócił do Polski trzy dni przed wybuchem II wojny światowej[2].

Rychter był pionierem używania pasów bezpieczeństwa w samochodach osobowych przed II wojną światową[10]. Był pionierem fotografii kolorowej przed II wojną światową[11].

W wojnie obronnej Polski '39 był zastępcą dowódcy Samodzielnej Kompanii Czołgów R-35[12]. W czasie okupacji niemieckiej był szefem motoryzacji w Komendzie Obszaru Warszawskiego AK. Walczył w powstaniu warszawskim[13].

Po wojnie wrócił do pracy w motoryzacji, będąc rzeczoznawcą i biegłym sądowym w sprawach wypadków motoryzacyjnych. 15 maja 1946 roku uczestniczył w pierwszym posiedzeniu Komitetu Organizacyjnego Automobilklubu Polskiego i wszedł w skład Komitetu Organizacyjnego. 22 lipca 1946 roku wszedł w skład Zarządu Oddziału Warszawskiego Automobilklub Polskiego[14]. W 1948 roku brał udział w tworzeniu i rozwoju Biura Porad Technicznych i Ekspertyz Samochodowych przy Oddziale Warszawskim AP. Wziął udział w pierwszym powojennym rajdzie Automobilklubu Polskiego, od 5 do 12.09.1950 roku jako kapitan zespołu wystartował na Starze 20 w Międzynarodowym Rajdzie Techniczno-Doświadczalnym Samochodów Ciężarowych, zajmując z Marianem Repetą 2. miejsce[12]. W latach 1950–1962 pracował w redakcji „Horyzontów Techniki”[5].

W latach 1949–1956 szykanowany, odsunięty od lotnictwa. Powrócił do lotnictwa po 1956, sędziując w krajowych zawodach sportowych akrobacji samolotowej, w 1957 roku został wybrany do zarządu Aeroklubu PRL[15]. W tym samym roku w Radzie Głównej Zespołów Rzeczoznawców Techniki Samochodowej i Ruchu Drogowego objął stanowisko wiceprezesa[12]. W 1960 roku został wybrany przewodniczącym sędziowskiego jury. Był przewodniczącym Komisji Samolotowej Aeroklubu PRL[7]. Za swe dokonania został w 1959 roku wyróżniony dyplomem im. Paula Tissandiera[16].

W 1970 roku, już jako członek Koła Seniorów Automobilklubu Warszawskiego, pełnił funkcję komandora podczas pierwszego w Polsce Rajdu Pojazdów Zabytkowych[17].

Grób Witolda Rychtera na cmentarzu Powązkowskim

Spoczywa na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 175-2-1)[18].

Publikacje

Autor wielu książek o tematyce motoryzacji i lotnictwa m.in.:

  • ABC samochodu budowa i działanie (1949)
  • Dzieje samochodu (1962)
  • Doświadczony kierowca radzi (1971)
  • Kierowcom pod rozwagę: lektura nie tylko do poduszki (1979)
  • Skrzydlate wspomnienia (1980)
  • Moje dwa i cztery kółka (1985)

Współautor polskiego kodeksu drogowego (1960)[7].

Życie prywatne

Jego synem był prof. Tadeusz Jan Rychter (10.07.1939–1.10.2005), trzykrotny mistrz Polski w kartingu, wykładowca Politechniki Warszawskiej i honorowy prezes Stowarzyszenia Rzeczoznawców Techniki Samochodowej i Ruchu Drogowego, autor ponad 140 publikacji naukowych i podręczników[19].

Ordery i odznaczenia

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. ↑ Witold Rychter, Moje dwa i cztery kółka, Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985
  2. ↑ a b c d e Galeria sław: automobilista doskonały. automobilownia.pl. [dostęp 2021-05-11]. (pol.).
  3. ↑ a b Królikowski 1992 ↓, s. 405.
  4. ↑ Witold Rychter. filmpolski.pl. [dostęp 2021-05-11]. (pol.).
  5. ↑ a b c Rychter Witold. samoloty.pl. [dostęp 2021-05-11]. (pol.).
  6. ↑ Ignacy Sienkiewicz: Pasowanie rycerzy knypla. „Młody Lotnik”. 6–7/1929, s. 149–153, czerwiec, lipiec 1929. Warszawa: Liga Obrony Powietrznej i Przeciwgazowej. 
  7. ↑ a b c Mieczysław Rzeszowski: Wspomnienia teraźniejsze i dawne inż. Witolda Rychtera. „Skrzydlata Polska”. 24/1962, s. 6, 17 czerwca 1962. Warszawa: Wydawnictwa Komunikacji i Łączności. ISSN 0137-866X. 
  8. ↑ a b Witold Rychter, Moje dwa i cztery kółka, Wydawnictwo Komunikacji i Łączności, 1985.
  9. ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 183, 705
  10. ↑ Ci Wspaniali Mężczyźni: I Komu To Przeszkadzało…? – Automobilownia.Pl [online], automobilownia.pl [dostęp 2018-07-03] (pol.).
  11. ↑ https://archiwa.rychter.com/
  12. ↑ a b c Automobilklub Polski ↓, s. 36.
  13. ↑ Witold Rychter. Muzeum Powstania Warszawskiego. [dostęp 2021-05-11]. (pol.).
  14. ↑ Automobilklub Polski ↓, s. 35.
  15. ↑ Skrzydlata Polska i 2'1957 ↓, s. 4.
  16. ↑ Skrzydlata Polska 1959 ↓, s. 5.
  17. ↑ Historia Pojazdów Zabytkowych. Polski Związek Motorowy. [dostęp 2021-05-13]. (pol.).
  18. ↑ Cmentarz Stare Powązki: SZTUMBERK-RYCHTEROWIE, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-03-06].
  19. ↑ Tadeusz Jan Rychter (wspomnienie), Gazeta Wyborcza 2.10.2015
  20. ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 104 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.

Bibliografia

Read other articles:

العلاقات الفيتنامية الميكرونيسية

العلاقات الفيتنامية الميكرونيسية فيتنام ولايات ميكرونيسيا المتحدة   فيتنام   ولايات ميكرونيسيا المتحدة تعديل مصدري - تعديل   العلاقات الفيتنامية الميكرونيسية هي العلاقات الثنائية التي تجمع بين فيتنام وولايات ميكرونيسيا المتحدة.[1][2][3][4][5&#...

 

Синелобый амазон

Синелобый амазон Научная классификация Домен:ЭукариотыЦарство:ЖивотныеПодцарство:ЭуметазоиБез ранга:Двусторонне-симметричныеБез ранга:ВторичноротыеТип:ХордовыеПодтип:ПозвоночныеИнфратип:ЧелюстноротыеНадкласс:ЧетвероногиеКлада:АмниотыКлада:ЗавропсидыКласс:Пт�...

 

Pressure

PressureSingel oleh Paramoredari album All We Know Is FallingDirilis31 Juli 200522 April 2006 (Inggris)FormatDigital download, Promo CDDirekam2004-2005GenrePop punkLabelFueled by Ramen Pressure adalah lagu dari band rock Paramore. Singel ini dirilis tanggal 31 Juni 2005 dan 22 April 2006 di Inggris sebagai singel pertama dari album pertama mereka All We Know Is Falling. Ini gagal masuk di Billboard Hot 100, tetapi masuk di Billboard Hot Digital Songs dan di urutan 62.[1] Video Musik V...

Ruud Gullit

Ruud Gullit Informasi pribadiNama lengkap Ruud Dil GullitTanggal lahir 1 September 1962 (umur 61)Tempat lahir Amsterdam, BelandaTinggi 191 cm (6 ft 3 in)[1]Posisi bermain Bek/Gelandang/StrikerKarier junior1967–1975 ASV Meerboys1975–1979 DWS [en][2]Karier senior*Tahun Tim Tampil (Gol)1979–1982 Templat:HFC Haarlem 91 (32)1982–1985 Feyenoord 85 (30)1985–1987 PSV 68 (46)1987–1994 AC Milan 125 (38)1993–1994 → Sampdoria (loan) 31 (15...

 

Statue of Edward VI (Cartwright)

Stone statue at St Thomas' Hospital, London Statue of Edward VIArtistThomas CartwrightCompletion date1682TypeSculptureMediumPurbeck marbleSubjectEdward VILocationLondonCoordinates51°29′59″N 0°07′08″W / 51.4998°N 0.1188°W / 51.4998; -0.1188 Listed Building – Grade II*Official nameStone Statue of Edward VIDesignated30 May 1979Reference no.1319933 The statue of Edward VI by Thomas Cartwright at St Thomas' Hospital, Lambeth, London is one of two statues ...

 

Secondo impeachment di Donald Trump

La Camera dei Rappresentanti mentre dà il via all'impeachment Il presidente Donald Trump il 12 gennaio 2021 La seconda procedura di impeachment contro Donald Trump, 45º presidente degli Stati Uniti, è stata avviata il 13 gennaio 2021 dalla Camera dei rappresentanti, una settimana prima della scadenza del mandato presidenziale. La procedura ha preso avvio dopo l'assalto al Campidoglio: Trump è stato accusato dai democratici e anche da alcuni repubblicani di essere responsabile dell'insurre...

Stasiun Ngrombo

Stasiun Ngrombo BL04KS09 Tampak depan Stasiun Ngrombo, 2020LokasiJalan Raya Purwodadi-SoloDepok, Toroh, Grobogan, Jawa TengahIndonesiaKoordinat7°8′35″S 110°54′18″E / 7.14306°S 110.90500°E / -7.14306; 110.90500Koordinat: 7°8′35″S 110°54′18″E / 7.14306°S 110.90500°E / -7.14306; 110.90500Ketinggian+38 mOperator Kereta Api IndonesiaDaerah Operasi IV Semarang Letakkm 58+710 lintas Semarang Tawang-Brumbung-Gambringan[1]...

 

Qufu

County-level city in Shandong, People's Republic of ChinaQufu 曲阜市KufowCounty-level cityQufu's south gateLocation in JiningQufuLocation in ShandongShow map of ShandongQufuQufu (China)Show map of ChinaCoordinates (Qufu municipal government): 35°34′55″N 116°59′10″E / 35.5819°N 116.9862°E / 35.5819; 116.9862CountryPeople's Republic of ChinaProvinceShandongPrefecture-level cityJiningArea • County-level city815 km2 (315 sq mi)...

 

约翰斯顿环礁

此條目可参照英語維基百科相應條目来扩充。 (2021年5月6日)若您熟悉来源语言和主题，请协助参考外语维基百科扩充条目。请勿直接提交机械翻译，也不要翻译不可靠、低品质内容。依版权协议，译文需在编辑摘要注明来源，或于讨论页顶部标记{{Translated page}}标签。 约翰斯顿环礁Kalama Atoll 美國本土外小島嶼 Johnston Atoll 旗幟颂歌：《星條旗》The Star-Spangled Banner約翰斯頓環礁�...

Pride of Baltimore

Pride of Baltimore in October 1981 The Pride of Baltimore was a reproduction of a typical early 19th-century Baltimore clipper topsail schooner, commissioned to represent Baltimore, Maryland. This was a style of vessel made famous by its success as a privateer commerce raider, a small warship in the War of 1812 (1812–1815) against British merchant shipping and the world-wide British Royal Navy. After the end of the war, Baltimore Clippers did not have sufficient cargo capacity for normal m...

 

أتراك

هذه المقالة عن المجموعة العرقية الأتراك وليس عن من يحملون جنسية الجمهورية التركية أتراكTürkler (بالتركية) التعداد الكليالتعداد 70~83 مليون نسمةمناطق الوجود المميزةالبلد  القائمة ... تركياألمانياسورياالعراقبلغارياالولايات المتحدةفرنساالمملكة المتحدةهولنداالنمساأسترالي�...

 

Tales of the City

For other uses, see Tales of the City (disambiguation). Series of novels written by Armistead Maupin United States first edition cover of the first book in the Tales of the City series Tales of the City is a series of ten novels written by American author Armistead Maupin from 1978 to 2024, depicting the life of a group of friends in San Francisco, many of whom are LGBT. The stories from Tales were originally serialized prior to their novelization, with the first four titles appearing as regu...

Heinrich Harrer

Heinrich HarrerHeinrich Harrer, 1997Lahir(1912-07-06)6 Juli 1912Hüttenberg, Austria-HungaryMeninggal7 Januari 2006(2006-01-07) (umur 93)Friesach, AustriaKebangsaanAustrianAlmamaterUniversity of GrazPekerjaanMountaineer, SportsmanGeographer, PenulisDikenal atasSeven Years in Tibet (1952)The White Spider (1959)Suami/istriCharlotte Wegener (1938)Margarethe Truxa (1953)Katharina Haarhaus (1962)Situs webwww.harrerportfolio.com Heinrich Harrer (Hüttenberg, Kärnten, 6 Juli 1912–Friesach, ...

 

Rat

Several genera of rodents For other uses, see Rat (disambiguation). Rats redirects here. For The Rats, see The Rats (disambiguation). This article needs additional citations for verification. Please help improve this article by adding citations to reliable sources. Unsourced material may be challenged and removed.Find sources: Rat – news · newspapers · books · scholar · JSTOR (September 2019) (Learn how and when to remove this message) Rats Brown rat (...

 

De Soto, Missouri

City in Missouri, United StatesDe Soto, MissouriCityLocation of De Soto, MissouriCoordinates: 38°08′28″N 90°33′39″W / 38.14111°N 90.56083°W / 38.14111; -90.56083CountryUnited StatesStateMissouriCountyJeffersonIncorporated1869Area[1] • Total4.38 sq mi (11.35 km2) • Land4.38 sq mi (11.35 km2) • Water0.00 sq mi (0.00 km2)Elevation[2]545 ft (166 m)Populat...

Pancasila (politics)

Indonesian political philosophy This article is about the Indonesian state philosophy. For other uses, see Pañcasīla. A depiction of the Garuda Pancasila on a poster; each tenet of the Pancasila is written beside its symbol. This article is part of a series on thePolitics ofIndonesia National government Constitution of Indonesia Law Taxation Pancasila (national philosophy) Executive President of Indonesia Joko Widodo (PDI-P) Vice President of Indonesia Ma'ruf Amin (Ind.) Cabinet Regional go...

 

Baldomero Fernández Moreno

Baldomero Fernández Moreno Información personalNacimiento 15 de noviembre de 1886Buenos Aires (Argentina)Fallecimiento 7 de junio de 1950 (63 años)Buenos Aires (Argentina)Nacionalidad ArgentinaFamiliaCónyuge Dalmira del Carmen López de OsornioHijos 5EducaciónEducado en Colegio Nacional de Buenos Aires Información profesionalOcupación poeta, médico, catedráticoGénero Poesía Firma [editar datos en Wikidata] Baldomero Fernández Moreno (Buenos Aires, 15 de noviembre de...

 

Andy Irons

Andy IronsNazionalità Stati Uniti Altezza184 cm Peso77 kg Surf Palmarès OroASP world tour 2002 OroASP world tour 2003 OroASP world tour 2004 Statistiche aggiornate al 3 novembre 2010 Modifica dati su Wikidata · Manuale Philip Andrew Irons (Honolulu, 24 luglio 1978 – Grapevine, 2 novembre 2010) è stato un surfista statunitense. Principale antagonista di Kelly Slater, ha vinto per tre volte consecutive il campionato del mondo di surf, nel 2002, nel 2003 e nel 2004. Nella sua...

Alexandru Ioan Cuza

First ruler of the United Principalities of Moldavia and Wallachia For other uses, see Alexandru Ioan Cuza (disambiguation). You can help expand this article with text translated from the corresponding article in Romanian. (February 2021) Click [show] for important translation instructions. Machine translation, like DeepL or Google Translate, is a useful starting point for translations, but translators must revise errors as necessary and confirm that the translation is accurate, rather t...

 

Monarchy of Thailand

Hereditary head of state of Thailand For a list, see List of Thai monarchs. King of Thailandพระมหากษัตริย์แห่งราชอาณาจักรไทยRoyal StandardIncumbentVajiralongkorn (Rama X)since 13 October 2016[1] DetailsStyleHis MajestyHeir presumptiveDipangkorn RasmijotiFirst monarchSi InthrathitFormation1238; 786 years ago (1238)ResidenceGrand Palace (ceremonial)Dusit Palace (residential)Websiteroyaloffice.th Polit...